Operacja zeza

Operacja zeza to zabieg chirurgiczny mający na celu korekcję nieprawidłowego ustawienia oczu, które nie są w stanie jednocześnie skierować spojrzenia w jednym kierunku. Zez może prowadzić do zaburzeń widzenia obuocznego, takich jak podwójne widzenie czy utrata głębi widzenia. Zabieg poprawia zarówno funkcję wzroku, jak i estetykę, co może pozytywnie wpłynąć na komfort życia pacjenta. Operacje zeza można wykonywać zarówno w zezach wrodzonych (zezy towarzyszące) jak i nabytych (zezy porażenne, mechaniczne, restrykcyjne).  

Operację przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym. Polega ona na zmianie długości lub napięcia mięśni odpowiedzialnych za ruch gałek ocznych, aby ustawić oczy w prawidłowej pozycji. 

Główne techniki chirurgiczne to: 

1. Osłabienie mięśnia: Polega na nacięciu, wycięciu fragmentu mięśnia lub przesunięciu jego przyczepu. 
2. Wzmocnienie mięśnia: Skrócenie mięśnia w celu zwiększenia jego napięcia i siły działania. 

Zabieg trwa od 30 do 90 minut, w zależności od stopnia zaawansowania zeza i liczby korygowanych mięśni. 

Czas hospitalizacji: 1 doba 

Rodzaj znieczulenia: znieczulenie ogólne 

Zabieg jest wskazany w przypadku: 

• zeza towarzyszącego, który nie ustępuje mimo stosowania okularów czy terapii ortoptycznej, 
• zezowania prowadzącego do problemów funkcjonalnych (np. podwójnego widzenia, problemów z koordynacją wzrokową) czy wyrównawczego ustawienia głowy (w celu zmniejszenia dwojenia). 
• wskazań estetycznych, które wpływają na samoocenę pacjenta, 
• niedostatecznej efektywności wcześniejszego leczenia zachowawczego i operacyjnego (zezy resztkowe). 
• zezy następcze po wcześniejszej operacji (np. zez rozbieżny następczy po operacji zeza zbieżnego w dzieciństwie).  

Przeciwwskazania obejmują: 

• aktywne infekcje oczu lub okolic, np. zapalenie spojówek, gradówka. 
• nieuregulowane schorzenia ogólnoustrojowe, takie jak cukrzyca czy nadciśnienie, 
• ciężki stan ogólny pacjenta, uniemożliwiający zastosowanie znieczulenia, 
• nieprawidłowości neurologiczne, które wykluczają skuteczność zabiegu. 
• Pacjent przeszedł już kilka operacji i następna interwencja w ocenie chirurga nie rokuje poprawy. 
• pacjent jest w okresie leczenia choroby podstawowej, która powoduje zaburzenia ustawienia i ruchomości oczu tj.: stan po urazie twarzoczaszki, po urazie głowy, udar mózgu, choroba nowotworowa, orbitopatia tarczycowa aktywna. Operacje zeza możliwe są po 6-12 miesiącach po zakończeniu leczenia choroby podstawowej i stabilizacji odchylenia oczu.  

Przed zabiegiem konieczna jest wizyta kwalifikacyjna u lekarza anestezjologa. W trakcie konsultacji lekarz anestezjolog – po zapoznaniu się ze stanem zdrowia oraz wynikami badań – zarekomenduje najlepszy rodzaj znieczulenia oraz odpowie na wszystkie pytania dotyczące znieczulenia. Na konsultację anestezjologiczną należy dostarczyć takie badania jak: 

• 2x grupa krwi z oddzielnych pobrań (tzw. wynik potwierdzony) 
• morfologia z płytkami krwi 
• INR 
• CRP 
• APTT 
• PT 
• elektrolity (sód, potas) 
• glukoza 
• kreatynina + GFR 
• antygen HBS 
• przeciwciała HCV i HBS 
• badania ogólne moczu 

Więcej szczegółów o przygotowaniu do zabiegu i pobycie w szpitalu znajdziesz tutaj.

Okres rekonwalescencji zależy od wybranej metody i może wynosić od kilku dni do kilku tygodni. Zalecenia obejmują: 

• Po zabiegu mogą wystąpić przejściowe zaczerwienienie i obrzęk spojówki, uczucie kłucia czy obecności ciała obcego (najczęściej spowodowane szwami spojówkowymi), które ustępują w ciągu kilku/ kilkunastu dni. 
• Pacjent powinien unikać intensywnego wysiłku fizycznego i kąpieli w zbiornikach wodnych (basen, jeziora, woda morska) przez 6 tygodni. 
• Regularne stosowanie kropli lub maści z antybiotykiem i lekiem przeciwzapalnym zgodnie z zaleceniami lekarza. 
• Kontrola u okulisty odbywa się zazwyczaj w ciągu tygodnia po operacji, a następnie w kolejnych miesiącach. 

Efektem zabiegu jest poprawa ustawienia gałek ocznych, co umożliwia lepsze widzenie obuoczne i redukuje objawy takie jak podwójne widzenie zwłaszcza przy patrzeniu na wprost i ku dołowi. Zdarza się, że podwójne widzenie po zabiegu może pozostać przy patrzeniu w skrajnych kierunkach np. wysoko ku górze. Dodatkowo, zabieg poprawia estetykę oczu, co korzystnie wpływa na samoocenę pacjenta i poprawia jakość życia. W większości przypadków pacjenci mogą powrócić do normalnej pracy zawodowej (np. przy monitorze komputera ) po 2 tygodniach, a do aktywności fizycznej po 4 – 6 tygodniach od operacji.