Artroskopia kolana

Artroskopia kolana to małoinwazyjna metoda diagnostyki i leczenia urazów, przeciążeń i zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego. Procedura ta pozwala na dokładną ocenę uszkodzonych tkanek oraz jednoczesne wykonanie zabiegu chirurgicznego. Dowiedz się, na czym polega artroskopia kolana w enel-med, jak należy przygotować się do procedury oraz jakich efektów można się spodziewać. 

Artroskopia kolana jest zarówno zabiegiem leczniczym, jak i metodą diagnostyczną. Procedura jest mało inwazyjna, co zmniejsza ryzyko powikłań i skraca czas rekonwalescencji. Zabieg polega na wprowadzeniu do stawu kolanowego artroskopu – cienkiej rurki wyposażonej w kamerę. Artroskopia to operacja, która umożliwia dokładne obejrzenie wnętrza stawu i naprawę uszkodzonych struktur (np. chrząstek, więzadeł) bez jego otwierania. 

Zabieg artroskopii stawu kolanowego wykonywany jest na sali operacyjnej. W zależności od decyzji anestezjologa stosuje się znieczulenie przewodowe lub ogólne. Kolano umieszczane jest na specjalnym podwyższeniu, które ułatwia chirurgowi przeprowadzenie zabiegu. Następnie lekarz wykonuje niewielkie nacięcia (najczęściej dwa), przez które wprowadza do wnętrza stawu kolanowego minikamerę i narzędzia chirurgiczne. Obszar zabiegowy opłukiwany jest na bieżąco solą fizjologiczną, a wokół układane są jałowe opatrunki, aby zminimalizować ryzyko infekcji. 

Artroskopia kolana polega na dokładnych oględzinach chorego stawu. Jej celem jest potwierdzenie lub wykluczenie postawionej wcześniej diagnozy, a także skorygowanie ewentualnych nieprawidłowości. W trakcie zabiegu lekarz posługuje się minikamerą połączoną z monitorem, na którym obserwuje obraz z wnętrza stawu. Po zakończeniu zabiegu nacięcia w skórze zamykane są szwami. Zabieg trwa od kilkunastu minut do 2 godzin, w zależności od rozległości procedury. Jeśli to konieczne, na 1-2 dni w kolanie umieszczany jest dren odsysający krew i nadmiar płynu. 

Artroskopię kolana wykonuje się u Pacjentów, u których występują różnego rodzaju urazy, przeciążenia i zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego. Wskazania do zabiegu to: 

• uszkodzenie łąkotek (bocznej i przyśrodkowej); 
• zerwanie więzadeł krzyżowych tylnych lub przednich; 
• uszkodzenie chrząstki stawowej, np. na skutek chondromalacji czy osteochondritis dissecans; 
• martwica chrzęstno-kostna; 
• obecność ciał wolnych wewnątrz stawu, np. fragmentów chrząstki oderwanych podczas urazu; 
• obecność ciał obcych; 
• stan zapalny błony maziowej; 
• niestabilność stawowa; 
• obrzęk i ból w okolicy stawu; 
• przemieszczenie lub zwichnięcie rzepki; 
• torbiel na kolanie; 
• złamania śródstawowe; 
• dna moczanowa; 
• reumatoidalne zapalenie stawów; 
• nowotwory w obrębie stawu kolanowego. 

Artroskopia umożliwia nie tylko wycięcie czy rekonstrukcję uszkodzonych tkanek, ale też przepłukanie i oczyszczenie zainfekowanego stawu. W zależności od wskazań można też dokonać przeszczepu niektórych struktur stawowych. 

Chociaż procedura ta uznawana jest za małoinwazyjną, istnieją pewne przeciwwskazania do zabiegu artroskopii, m.in.: 

• zaburzenia krzepnięcia krwi; 
• zaawansowana postać choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego (wymagająca zastosowania endoprotezy); 
• znaczna otyłość; 
• aktywna choroba nowotworowa; 
• ogólnie zły stan zdrowia; 
• infekcje skóry w obrębie operowanego stawu; 
• niewyrównane choroby przewlekłe, np. cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby układu sercowo-naczyniowego; 
• alergia na substancje zawarte w środkach znieczulających.

Do zabiegu artroskopii stawu kolanowego kwalifikuje lekarz ortopeda na podstawie przeprowadzonej diagnostyki. Sposób przygotowania do zabiegu jest kwestią indywidualną i zależy najczęściej od rodzaju leczonego urazu. Przygotowanie do zabiegu może obejmować m.in.: 

• badania obrazowe, np. RTG, rezonans magnetyczny lub USG; 
• fizjoterapię przygotowującą do operacji kolana, aby wspomóc powrót do sprawności po zabiegu; 
• konsultację anestezjologiczną; 
• odstawienie leków wpływających na krzepliwość krwi; 
• szczepienie przeciwko WZW typu B. 

Hospitalizacja po artroskopii kolana trwa zazwyczaj 1-2 dni. W tym czasie rozpoczyna się rehabilitacja. Dzień po operacji odbywa się pionizacja – fizjoterapeuta pomaga Pacjentowi wstać i wykonać pierwsze kroki. Przed wypisaniem ze szpitala lekarz prowadzący decyduje, czy potrzebne jest dodatkowe zabezpieczenie ortopedyczne, takie jak orteza czy obciążenie kończyny. W większości przypadków konieczne jest chodzenie o kulach. Jeszcze podczas pobytu w szpitalu fizjoterapeuta instruuje Pacjenta, jak poruszać się przy ich pomocy. 

Rehabilitacja po artroskopii kolana polega przede wszystkim na codziennym wykonywaniu ćwiczeń zaleconych przez fizjoterapeutę. Ich celem jest wzmocnienie mięśni i zwiększenie ruchomości stawu. Pacjent powinien wykonywać je zgodnie z zaleceniami lekarza lub rehabilitanta. Przywracanie ruchomości stawu powinno być stopniowe. Zbyt intensywne i gwałtowne ruchy na początku mogą potencjalnie spowolnić proces gojenia. Jeśli operacja wymagała złożenia drenów, zdejmowane są one tuż przed wypisem. 

Dolegliwości bólowe po artroskopii stawu kolanowego są zazwyczaj niewielkie i krótkotrwałe – w ich uśmierzeniu pomagają powszechnie dostępne leki przeciwbólowe. Lekarz może zalecić Pacjentowi również profilaktyczne przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych przez 10-14 dni. Po tym czasie odbywa się wizyta kontrolna i zdjęcie szwów. 

W okresie pooperacyjnym należy unikać nadmiernego obciążania operowanego stawu, dopóki lekarz nie wyrazi na to zgody: długotrwałego stania, chodzenia po nierównej nawierzchni, skakania, biegania, skręcania stawu. W zależności od rozległości zabiegu i postępów rehabilitacji rekonwalescencja po operacjach artroskopowych kolan trwa od 6 tygodni do 6 miesięcy. 

Zabieg artroskopii kolana jest procedurą mało inwazyjną, umożliwia więc szybki powrót do pełnej aktywności fizycznej. Celem operacji jest ocena struktur stawu oraz naprawa ewentualnych nieprawidłowości, a tym samym przywrócenie sprawności Pacjenta i poprawa jakości życia. Aby uzyskać najlepsze efekty, należy stosować się ściśle do wytycznych lekarza oraz wykonywać regularnie zalecone ćwiczenia po artroskopii kolana.