Osteotomia biodra

Staw biodrowy to jeden z największych i najbardziej obciążonych elementów układu ruchu człowieka – umożliwia szeroki zakres ruchu oraz przenoszenie ciężaru ciała z tułowia na kończyny dolne. Narażony jest też na mikrourazy, które z czasem mogą doprowadzić do zmian zwyrodnieniowych, przez co następuje ograniczenie ruchomości stawu i pojawienie się bólu. W takich przypadkach, jednym z rozwiązań może być osteotomia biodra – zabieg z zakresu chirurgii ortopedycznej, który pozwala na przywrócenie prawidłowej anatomii biodra i zmniejszenie dolegliwości. Dowiedz się więcej na temat tej metody operacji biodra w centrum medycznym enel-med.

Osteotomia biodra to zabieg chirurgiczny, polegający na przecięciu kości w celu korekcji osi kończyny, poprawy jej kształtu lub przeniesienia obciążeń w stawie na zdrową okolicę. Celem osteotomii jest poprawa funkcji stawu biodrowego. W przeciwieństwie do wymiany naturalnego stawu na endoprotezę osteotomia umożliwia zachowanie własnego stawu biodrowego pacjenta, co jest szczególnie istotne dla młodych dorosłych.

W enel-med wykonujemy osteotomię biodra wg Ganza (osteotomia berneńska lub osteotomia okołopanewkowa), opracowaną przez profesora Reinholda Ganza. Jest to operacja chirurgiczna dysplazji panewki stawu biodrowego oraz konfliktu udowo-panewkowego.

Zabieg osteotomii biodra polega na precyzyjnym przecięciu kości miednicy lub udowej. W przypadku osteotomii Ganza panewka stawu biodrowego jest wycinana i przestawiana do pożądanej pozycji, aby poprawić pokrycie głowy kości udowej przez panewkę. Dzięki temu zmianie ulega biomechanika stawu biodrowego, co zapobiega dalszemu rozwojowi degeneracji stawu i wydłuża jego żywotność. Zabieg ten jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym lub regionalnym, a czas jego trwania wynosi zazwyczaj około 2-3 godzin.

Wskazania do wykonania osteotomii biodra obejmują:

• konflikt panewkowo-udowy – dolegliwość spowodowana nieprawidłowym rozrostem tkanki kostnej w okolicy głowy kości udowej lub panewki;
• dysplazję stawu biodrowego – nieprawidłowe ustawienie panewki w stosunku do głowy kości udowej;
• występowanie płytkiej panewki stawu biodrowego, niewystarczająco pokrywającej głowę kości udowej;
• wczesne zmiany zwyrodnieniowe stawu.

Osteotomia okołopanewkowa sposobem Ganza przeciwwskazana jest w takich przypadkach jak:

• zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe (powyżej drugiego stopnia w skali Tönnis’a);
• trwałe zwichnięcie stawu biodrowego;
• znaczne zwichnięcie dogłowowe lub górne;
• znaczne uszkodzenie chrząstki stawowej.

Chociaż nie istnieje jasno określona górna granica wiekowa, to u pacjentów powyżej 50. roku życia rzadko wykonuje się osteotomię biodra. Zabieg ten wskazany jest zwłaszcza u nastolatków i młodych dorosłych zamiast endoprotezy. U osób starszych wykonuje się przeważnie całkowitą wymianę stawu – endoprotezoplastykę biodra.

Przygotowanie do zabiegu osteotomii biodra obejmuje m.in.:

• badania fizykalne;
• badania obrazowe, takie jak RTG miednicy i rezonans magnetyczny;
• konsultację anestezjologiczną;
• szczepienie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B;
• modyfikację leczenia chorób przewlekłych;
• naukę poruszania się o kulach ortopedycznych dla łatwiejszej rekonwalescencji po zabiegu.

Po zabiegu osteotomii okołopanewkowej pacjent powinien unikać obciążania operowanej kończyny przez pierwsze 8-10 tygodni. Rehabilitacja po osteotomii rozpoczyna się już w pierwszym lub drugim dniu po operacji i obejmuje ćwiczenia z wykorzystaniem szyny CPM oraz trening równowagi. Pacjent powinien unikać gwałtownych ruchów i ciężkich prac, aby nie obciążać stawu biodrowego i zmniejszyć ryzyko powikłań pooperacyjnych. Powrót do pełnej ruchomości stawu i normalnej aktywności fizycznej zajmuje zazwyczaj około 3 miesięcy.

Efektem, do którego dąży się po osteotomii, jest usunięcie dysplazji biodra i poprawa funkcji stawu oraz zahamowanie rozwoju zmian zwyrodnieniowych. Zaletą metody jest zmniejszenie bólu i odroczenie w czasie konieczności wymiany naturalnego stawu na endoprotezę, co jest szczególnie istotne dla młodych dorosłych. Dzięki właściwie przeprowadzonej osteotomii biodra poprawia się biomechanika stawu biodrowego i dochodzi do zachowania jego funkcji na długo.