Osteotomia korekcyjna kolana

Osteotomia korekcyjna kolana to zaawansowany zabieg operacyjny wykonywany w obrębie kończyny dolnej. Wskazaniem do operacji są zmiany zwyrodnieniowe i deformacje, takie jak kolano szpotawe czy koślawe, które mogą prowadzić do przeciążeń i uszkodzeń stawu kolanowego. Celem osteotomii jest skorygowanie osi kończyny dolnej i poprawa funkcjonowania stawu pozwalająca zapobiec jego dalszej degeneracji. Dowiedz się, na czym polega zabieg w enel-med, jakie są do niego wskazania oraz jak wygląda rehabilitacja po osteotomii. Wybierając leczenie w centrach enel-med, możesz liczyć na wysoką jakość opieki medycznej. 

Osteotomia korekcyjna kolana to operacja artroskopowa, której celem jest korekcja zaburzenia osi kolana i odciążenie struktur stawowych narażonych na uszkodzenie, w szczególności – chrząstki stawowej. Lekarz przecina kość piszczelową, a następnie ustawia ją w celu poprawnego skorygowania osi kończyny, na koniec dokonuje zespolenia przy pomocy specjalnej płytki. Procedurę tę wykonuje się przez niewielkie nacięcie w skórze pod kolanem, dzięki czemu jest ona stosunkowo mało inwazyjna. Cały zabieg odbywa się pod kontrolą monitora RTG. 

Operacja jest przeprowadzana zazwyczaj w znieczuleniu podpajęczynówkowym, który polega na wyłączeniu czucia od pasa w dół. W uzasadnionych przypadkach stosowane jest znieczulenie ogólne. Chirurg wykonuje niewielkie cięcie skórne pod kolanem od strony przyśrodkowej, umożliwiające dostęp do kości piszczelowej lub udowej. Zabieg osteotomii kolana polega na przecięciu kości w celu zmiany jej osi. Po przecięciu kości i ustawieniu jej pod właściwym kątem stosuje się płytkę stabilizującą do zespolenia kości. Cały proces jest monitorowany za pomocą śródoperacyjnego RTG, co zapewnia dokładność korekcji. 

Wśród wskazań do osteotomii kości piszczelowej lub udowej należy wymienić: 

• chorobę zwyrodnieniową stawu kolanowego w połączeniu z nieprawidłową osią kończyny; 
• uszkodzenie jednego przedziału kolana; 
• deformacje osi kończyny, wynikające z degradacji przedziału przyśrodkowego kolana – tzw. szpotawość piszczeli; 
• zmiany zwyrodnieniowe kolana w przedziale bocznym, prowadzące do koślawości. 

Deformacje kolana mogą wystąpić na skutek wad wrodzonych, starzenia się organizmu czy urazów. W wielu przypadkach osteotomia podkolanowa stanowi alternatywą dla endoprotezoplastyki, zwłaszcza u młodszych Pacjentów, którzy chcą uniknąć lub odłożyć w czasie wszczepienie endoprotezy. 

Przeciwwskazania do osteotomii korekcyjnej kolana obejmują: 

• zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe obejmujące cały staw kolanowy, w tym warstwę podchrzęstną kości; 
• znaczna destrukcja w obrębie chrząstki stawowej w całym kolanie; 
• duże ograniczenia ruchomości stawu; 
• osteoporozę; 
• znaczne zaburzenia krzepnięcia krwi; 
• reumatoidalne zapalenie stawów obejmujące staw kolanowy; 
• znaczną otyłość. 

Przed podjęciem decyzji o operacji, ortopeda przeprowadza szczegółową kwalifikację do zabiegu osteotomii, podczas której weryfikuje wszelkie przeciwwskazania. 

Kwalifikacja do osteotomii wymaga przeprowadzenia szeregu badań, np.: 

• RTG stawu kolanowego w pozycji stojącej, aby ocenić oś obciążenia kończyny; 
• badanie stawu kolanowego rezonansem magnetycznym – badanie pomocny w ocenie uszkodzeń wewnątrzstawowych, takich jak uszkodzenie łąkotki. 

Ortopeda przeprowadza z Pacjentem szczegółowy wywiad, aby poznać jego oczekiwania dotyczące powrotu do aktywności fizycznej. Przed zabiegiem odbywa się również konsultacja z anestezjologiem w celu dobrania odpowiedniego rodzaju znieczulenia. W razie występowania chorób przewlekłych, takich jak np. cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze, należy dodatkowo skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym, który zleci dodatkowe badania przygotowujące do operacji. Przed osteotomią korekcyjną kolana zalecana jest również fizjoterapia przedoperacyjna, której celem jest m.in. zniwelowanie przykurczów wokół operowanego stawu, wzmocnienie mięśni kończyny dolnej oraz nauka chodzenia o kulach. 

Rekonwalescencja po osteotomii wymaga czasu i cierpliwości. Powrót do pełnej sprawności może potrwać 3–4 miesiące. Bezpośrednio po operacji osteotomii Pacjent pozostaje w szpitalu przez 1–2 doby. Następnego dnia po zabiegu rozpoczyna się rehabilitacja – stawianie pierwszych kroków w asyście fizjoterapeuty lub wykwalifikowanej pielęgniarki. Przez około 6–8 tygodni po operacji Pacjent powinien nosić specjalną ortezę stawu i poruszać się z pomocą kul łokciowych, aby odciążać operowaną kończynę. Rehabilitacja w domu obejmuje ćwiczenia zalecone przez fizjoterapeutę, które polegają na przywróceniu funkcji ruchowych oraz wzmocnieniu mięśni stabilizujących staw. Lekarz prowadzący ustala terminy wizyt kontrolnych z RTG, które są niezbędne do monitorowania prawidłowości zrostu kostnego po osteotomii korekcyjnej kolana. 

Prawidłowo wykonana osteotomia kolana może znacząco poprawić jakość życia Pacjenta. Korekcja osi kończyny dolnej sprawia, że obciążenie podczas ruchu w stawie kolanowym jest bardziej symetryczne, co sprzyja jego długotrwałej funkcjonalności. Efekty, jakich można się spodziewać po zabiegu, to m.in.: zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawa mechaniki stawu. Wiele osób po osteotomii doświadcza poprawy sprawności i może powrócić do pełnej aktywności fizycznej. Warto podkreślić, że dzięki wykonaniu osteotomii korekcyjnej kolana w odpowiednim momencie można uniknąć lub znacznie odłożyć w czasie konieczność wymiany stawu na endoprotezę.