– Jest środek wakacji i utrzymanie sterylnej higieny w takich okolicznościach jest często niemożliwe. O wirusie HPV dużo się obecnie mówi w kontekście refundacji szczepionek dla 12- i 13-latków. Jednak wciąż świadomość znaczenia tego wirusa dla zdrowia jest w Polsce niewielka i nad tym powinno się pracować. Narażone są nie tylko osoby młode, ale również dorośli. Bo tak naprawdę może dotknąć każdego z nas – na wakacjach, na wyjeździe firmowym czy podczas pobytu w sanatorium. I o ile w większości przypadków zakażenie wirusem nie powoduje poważnych konsekwencji, o tyle jeśli już takie są, to mogą okazać się bolesne w skutkach – podkreśla dr n. med. Katarzyna Skórzewska, Centrum Medyczne ENEL-MED.
#Fakt 1: nastolatek, singiel, senior
HPV jest wirusem, którym można się zarazić na wiele sposobów. Panuje przekonanie, że dotyczy tylko grupy osób aktywnych seksualnie. Jednak szacuje się, że zarażenie wirusem brodawczaka ludzkiego przechodzi 80% populacji. Zatem narażone są dzieci, młodzież, osoby dorosłe oraz seniorzy.
#Fakt 2: wiele odmian
Istnieje ponad 100 znanych typów wirusa brodawczaka ludzkiego, a ok. 40 z tych szczepów może infekować okolice narządów płciowych, jamę ustną i gardło. Szczepy te są zwykle podzielone na szczepy wysokiego ryzyka (co oznacza, że mogą potencjalnie prowadzić do raka) i niskiego ryzyka. Około tuzina różnych typów HPV może potencjalnie powodować raka. Jednak większość typów brodawczaka ludzkiego nie stwarza żadnego poważnego zagrożenia dla zdrowia.
#Fakt 3: zmiany skórne
Zmianami skórnymi spowodowanymi przez niektóre typy wirusa HPV są kłykciny kończyste. Mogą być zlokalizowane na narządach płciowych czy w okolicy odbytu, rzadziej w jamie ustnej i gardle.
– Grudkowate zmiany skórne spowodowane wirusem pojawiają się też często w jamie ustnej, gardle i na skórze twarzy. Kłykciny kończyste występują w okolicy narządów płciowych, jamy ustnej oraz gardła. Na początku są to niewielkie, zupełnie bezbolesne i lekko twarde grudki. W późniejszej fazie zakażenia zmiany mogą jednak ewoluować w kalafiorowate wykwity, o barwie skóry, czerwone lub brunatne –podkreśla dr n. med. Krzysztof Jakubowski, kierownik medyczny kliniki Estell Senator.
#Fakt 4: prezerwatywy nie chronią w pełni
Używanie prezerwatyw może zmniejszyć ryzyko przeniesienia wirusa HPV, jednak nie zapewnia pełnej ochrony. Wirus brodawczaka ludzkiego może zarażać obszary, które nie są zakryte prezerwatywą (okolice odbytu, sromu, a także pachwiny).
#Fakt 5: z perspektywy kobiety
Zgodnie z raportem „Human Papillomavirus and Related Diseases Report POLAND” przygotowanym przez HPV Information Centre, rak szyjki macicy jest czwartym najczęściej występującym nowotworem wśród kobiet na całym świecie. W 2020 roku oszacowano liczbę 604 127 nowych przypadków i 341 831 zgonów. Z kolei w Polsce rocznie diagnozuje się ok. 3 862 nowych przypadków raka szyjki macicy (szacunki na 2020 rok), co daje 6. miejsce wśród przyczyn raka u kobiet. Dodatkowo jest trzecią najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów u kobiet w wieku od 15 do 44 lat w Polsce. DNA HPV jest wykrywane w 78% inwazyjnych raków pochwy i 91% nowotworów pochwy wysokiego stopnia.
#Fakt 6: przez pryzmat mężczyzny
HPV Information Centre w swoim opracowaniu uwzględnia również choroby nowotworowe u mężczyzn wywoływane przez wirusa HPV. Roczne obciążenie rakiem prącia oszacowano na 34 tys. przypadków w 2018 roku na całym świecie, a DNA HPV jest wykrywalne w około 51% wszystkich przypadków. Dodatkowo w diagnozach są także rak migdałków oraz rak odbytu.
#Fakt 7: jest antidotum
Nie ma lekarstwa na HPV. Jedynym sposobem zapobiegania zakażeniu kilku wysokoonkogennym typom HPV i zmniejszenia ryzyka rozwoju tych nowotworów, jest przyjęcie szczepionki przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego. W zależności od preparatu, szczepionka HPV chroni nawet przed 9 serotypami wirusa, które mogą wywołać nowotwór oraz zmiany skórne w postaci kłykcin kończystych.
Obecnie w Polsce Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje szczepienia dziewcząt i chłopców w wieku 12 i 13 lat.
