Witamina B12

Opis badania

Witamina B12 to związek organiczny niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Nie może być on wytwarzany przez komórki ludzkie, dlatego w całości dostarczany jest wraz z pokarmem-egzogennie. Niedobór witaminy B12 może mieć bardzo poważne skutki dla naszego organizmu. Na pomiar jej poziomu we krwi zapraszamy do placówek enel-med na terenie całej Polski.

Witamina B12, ze względu na obecność kobaltu w jej strukturze, nazywana jest również kobalaminą. Zaliczana jest do witamin rozpuszczalnych w wodzie, co oznacza, że jej nadmiar jest w całości wydalany przez nerki. Jej źródłem dla organizmu jest głównie mięso w postaci wołowiny, ryby, a także nabiał i wszelkiego rodzaju przetwory mleczne. Witamina B12 występuje w bardzo małych ilościach w produktach roślinnych, dlatego powinna być suplementowana przez osoby wykluczające produkty zwierzęce z diety. W jelicie cienkim wiązana jest w przez czynnik Castle’a, zwanym inaczej czynnikiem wewnętrznym IF. Jest on produkowany w żołądku przez komórki okładzinowe wchodzące w skład śluzówki tego narządu. Po dostaniu się wraz z witaminą B12 do jelita cienkiego, wspomaga jej wchłanianie przez przewód pokarmowy. We krwi jest ona transportowana przez dwie grupy białek – transkobalamine I oraz II. Zarówno niedobór czynnika Castle’a jak i transkobalamin może skutkować obniżeniem poziomu witaminy B12 w ciele człowieka.

Witamina B12 pełni w organizmie bardzo wiele funkcji. Poniżej przedstawiamy niektóre z nich:

• reguluje pracę układu nerwowego – jej niedobór prowadzi do zwyrodnienia powrózkowego rdzenia kręgowego z charakterystycznymi objawami takimi jak zaburzenia ruchu, osłabienie czucia czy też pojawienie się patologicznych odruchów,
• wpływa na metabolizm homocysteiny – nadmiar tego aminokwasu sprzyja powstawaniu miażdżycy, a witamina B12 przyspiesza jego usuwanie z organizmu,
• bierze udział w produkcji krwinek czerwonych – w przypadku niedoboru witaminy B12 obserwujemy niedokrwistość makrocytarną z charakterystyczną, dużą krwinką (w morfologii krwi z rozmazem odzwierciedla to wzrost parametru MCV ponad normę),
• reguluje liczne szlaki metaboliczne w ciele człowieka,
• umożliwia syntezę kwasów nukleinowych DNA oraz RNA,
• reguluje prace układu immunologicznego,
• wpływa na zmniejszenie uczucia zmęczenia,
• reguluje wzrost i podziały komórek ludzkiego ciała.

Podejrzewa się również, że utrzymywanie odpowiedniego poziomu witaminy B12 przez całe życie, może zapobiegać wystąpieniu choroby Alzheimera oraz otępienia w wieku podeszłym.

Badanie poziomu witaminy B12 – wskazania

Niedobór witaminy B12 oraz nadmiar witaminy B12 w organizmie człowieka są bardzo niespecyficzne. Są one najczęściej związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu krwiotwórczego oraz nerwowego. Poniżej przedstawiamy niektóre symptomy, które powinny skłonić do sprawdzenia poziomu witaminy B12 w naszym organizmie:

• anemia makrocytarna wykryta w morfologii krwi,
• drętwienie kończyn,
• zmiany zachowania,
• uczucie ciągłego zmęczenia,
• pogorszenie sprawności umysłowej,
• zaburzenia równowagi i koncentracji,
• nastrój depresyjny przeciągający się w czasie.

Badanie poziomu witaminy B12 – przeciwwskazania

Ze względu na niewielkie ilości pobieranej podczas badania krwi, nie zostały sformułowane przeciwwskazania do jego wykonania.

Badanie poziomu witaminy B12 – jak przygotować się do badania?

• pobranie krwi najlepiej wykonać w godzinach porannych po całonocnym wypoczynku,
• należy pozostać na czczo a ostatni posiłek spożyć w dniu poprzedzającym badanie najpóźniej ok. godz. 18.00,
• ograniczyć spożywanie używek 2- 3 dni przed badaniem,
• unikać wysiłku fizycznego ok. 12 godzin przed badaniem,
• bezpośrednio przed badaniem wypocząć ok. 15 minut,
• rano przed badaniem  wypić szklankę niegazowanej wody ,
• w przypadku stosowania leków na stałe należy ustalić z lekarzem, czy nie będą one wpływały na wynik badania.

Badanie poziomu witaminy B12 – przebieg badania

Pacjent zapisuje  się do punktu pobrań na dany dzień i na  umówioną godzinę . W dniu badania zgłasza się do recepcji w celu potwierdzenia obecności w placówce. Następnie kierowany jest
do punktu pobrań. Na realizację usługi zostanie zaproszony przez pracownika medycznego.
Po dopełnieniu niezbędnych  formalności pacjentowi pobierana zostanie  krew żylna. Badania realizuje wykwalifikowany personel. Personel punktu pobrań poinformuje pacjenta o terminie realizacji badań oraz o sposobie odbioru wyników badań. Po badaniu należy  pozostać w placówce ok 5 minut w celu uciskania miejsca wkłucia. Wszelkie dolegliwości związane z wykonaniem zabiegu pobrania krwi należy zgłaszać do pracownika punktu pobrań.

Badanie poziomu witaminy B12 – normy i interpretacja wyników

Prawidłowe stężenie witaminy B12 we krwi zawiera się w przedziale 148–740 pmol/l (200–1000 ng/l). Poniżej przedstawiamy potencjalne przyczyny zarówno obniżonego jak i podwyższonego poziomu witaminy B12.

• nadmiar witaminy B12:
  • suplementacja witaminy B12
  • ostre i przewlekłe choroby wątroby, przerzuty nowotworowe do wątroby
  • zespoły mieloproliferacyjne (MDS),
  • chłoniak Hodgkina,
  • przewlekła białaczka szpikowa.

• niedobór witaminy B12:
  • nieprawidłowo zbilansowana dieta, w tym ścisła dieta bez mięsa i nabiału
  • choroba alkoholowa,
  • choroby przebiegające z zaburzeniem wchłaniania z przewodu pokarmowego m.in. stan przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka, stan po usunięciu żołądka, przewlekłe zapalenia jelit ( choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), choroba trzewna,
  • niedobór czynnika Castle’a występujący np. w niedokrwistości złośliwej (zwanej inaczej chorobą Addisona-Biermera),
  • niedobór transkobalaminy II.

Należy pamiętać, że każdy wynik powinien być skonsultowany z lekarzem prowadzącym, który w oparciu o posiadaną wiedzę, podejmie odpowiednie kroki lecznicze.