ADHD u dziecka - objawy, leczenie, jak sobie radzić z nadpobudliwym dzieckiem

Wielu rodzicom sen z powiek spędza myśl jak poradzić sobie z dzieckiem, które co rusz wymyka się spod kontroli. Jest szybkie we wszystkim, co robi, niecierpliwe i niedokładne, a przy tym uczy się gorzej, niż mogłoby. W związku z coraz większą świadomością społeczną dotyczącą tematów związanych z nadpobudliwością u dzieci duża część z nich zadaje sobie pytanie: „Czy moje dziecko jest chore na ADHD?”.

ADHD objawy

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, bo tak brzmi pełna nazwa ADHD, dotyka różnych sfer życia dziecka. Należą do niej głównie działania w zakresie ruchowości i koncentracji, a także sfera emocjonalna.

W sferze motoryki do przykładowych objawów ADHD u dziecka zaliczyć można:

- bezcelowe przemieszczanie się po pomieszczeniu
- częste podnoszenie się z miejsca
- nieumiejętność pozostania w miejscu przez dłuższy czas
- chęć dotknięcia wszystkich przedmiotów wokół
- nieustanne wiercenie się na krześle

W sferze koncentracji i uwagi nadpobudliwość dziecka przejawia się poprzez:

- nieumiejętność upilnowania własnych przedmiotów
- trudność z dłuższym skoncentrowaniem uwagi na jednym zadaniu/temacie 
- problemy komunikacyjne (dziecko nie słucha tego, co się do niego mówi)
- brak dokładności w wykonywaniu obowiązków szkolnych, błędy spowodowane niedopatrzeniem
- zaburzenia selektywności uwagi 
- niepamiętanie o cyklicznie powtarzających się zadaniach, np. obowiązkach domowych

W sferze impulsywności zaobserwować można:

- przerywanie rozmowy innych w celu własnej wypowiedzi
- podejmowanie działań nieprzemyślanych, ryzykownych lub nawet niebezpiecznych
- nadmierną potrzebę wyrażania uczuć i przeżyć
- niestabilność emocjonalną 
- niecierpliwość i gadatliwość

Diagnostyka

Znajomość typowych dla ADHD objawów i dokładna obserwacja dziecka jest bardzo ważna i stanowi fundament dla ewentualnej diagnozy. Jednakże zdiagnozowanie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej jest procesem złożonym i należy pozostawić go lekarzowi specjaliście. Oprócz obserwacji i wywiadu przeprowadzonego zarówno z rodzicami i nauczycielami, jak i z samym dzieckiem, należy wykonać dodatkowe badania, które pozwolą jednoznacznie wykluczyć możliwość występowania innej jednostki chorobowej z dziedziny chorób zarówno neurologicznych, jak i psychologicznych. Do testów tych zaliczyć można np. badanie EEG, test na inteligencję, a także test CPT badający selektywność uwagi i impulsywność.

Jak leczyć ADHD

W leczeniu ADHD ważne jest odpowiednie przygotowanie rodziców i kadrę pedagogiczną, a więc osoby, które będą miały najczęstszy kontakt z dzieckiem. To do ich zadań będzie należeć podejmowanie na co dzień specjalnych działań mających na celu wyrobienie u niego prawidłowych nawyków, a także wsparcie dziecka w organizacji dnia, przestrzeni wokół siebie, sposobów uczenia się.

Dla lepszego funkcjonowania dziecka warto pamiętać, żeby nie wyznaczać mu dalekosiężnych celów. Zadania, które dziecko będzie podejmować, powinno przynosić rezultaty po stosunkowo krótkim czasie. Przy tym ważne jest, aby wymagać od niego ukończenia już rozpoczętych działań. Stały nadzór wykonywanych obowiązków i częste przypominanie o nich musi iść w parze z dostosowaniem wymagań rodziców do możliwości dziecka. W miejscach, gdzie dziecko potrzebuje skupienia (np. biurko), należy unikać zbędnych bodźców, które mogłyby wzmagać rozproszenie uwagi.

Biofeedback

Metoda Biofeedback wykorzystuje biologiczne sprzężenie zwrotne. Przy użyciu umieszczonych na głowie elektrod lekarz specjalista ma dostęp do danych dotyczących aktywności fal mózgowych. Specjalne oprogramowanie przekształca ilościowy zapis na atrakcyjną dla pacjenta animację – grę. Przy jej użyciu może on stymulować wzrost lub zmniejszenie działania poszczególnych fal, widząc na bieżąco efekty swojego działania.

Neuroterapeuci przyjmują, że dla złagodzenia objawów ADHD potrzeba od 40 do 60 zabiegów. Terapia pozwala na poprawę u dziecka koncentracji i zmniejszenie aktywności fal mózgowych odpowiedzialnych za pobudliwość.