Żylaki nóg, bóle kręgosłupa, opuchnięte nogi - jak radzić sobie z dolegliwościami pracy na stojąco?

Pokolenia zmian adaptacyjnych wykształciły w ciele wiele mechanizmów, które działają poprawnie tylko pod warunkiem dostarczaniu organizmowi niezbędnej mu aktywności fizycznej. W dzisiejszym świecie, gdzie dominuje model pracy wykonywanej na siedząco, nie można zapominać również o drugim (równie niezdrowym) trybie pracy. Jest nią praca na stojąco.

Bóle i żylaki nóg oraz bóle stóp – z czym wiążę się praca w pozycji stojącej?

Nie trzeba wiele, aby przekonać się, że wykonywanie czynności na stojąco w jednej pozycji prowadzi po jakimś czasie do narastania niedogodności. Choćby najbardziej są one odczuwalne w nogach, to warto pamiętać, że wielogodzinne stanie wpływa również na układ naczyniowy. Jest to spowodowane brakiem możliwości odpłynięcia krwi z nóg do serca z racji braku ruchu nóg. Przy normalnym poruszaniu krew może powędrować żyłami do serca i zostać ponownie rozprowadzona, w utrzymywanej przez długi czas pozycji stojącej takiej możliwości nie ma. Prowadzi to do nacisku  na zastawki. Gdy taka sytuacja skumuluje się ze słabymi mięśniami i małą ilością ruchu, bardzo łatwo może dojść do powstania żylaków. Krew pod dużym ciśnieniem zostanie w żyłach i rozciągnie je. Tak zdeformowane żyły nie wrócą już do swojego pierwotnego kształtu. Żylak wypełniony niedotlenioną krwią ukazuje się na skórze jako niebieska, miejscami zgrubiała kręta linia. Zaleganiu krwi w żyłach, a więc i żylakom nóg, zapobiega noszenie pończoch oraz podkolanówek uciskowych. Równie ważne jest, aby podczas pracy nie stać nieruchomo – warto jednak wiedzieć, że dreptanie w miejscu, przenoszenie ciężaru ciała na jedną lub drugą nogę nie zda się na zbyt wiele w dłuższym okresie. Zalecane jest jednak, aby stanąć w lekkim rozkroku, jedną stopę w całości oprzeć na ziemi, drugą ustawić na palcach i napinać mięśnie łydki. Pozycję taką należy zmieniać, powtarzając takie ćwiczenie raz na kilka minut. Przywraca ono nogom dobre krążenie i pomaga usunąć niedotlenioną krew z żył.

Bóle kręgosłupa – minusy pracy na stojąco.

Do innych problemów dotykających osoby pracujące na stojąco należą bóle kręgosłupa. Dotyczy to głównie odcinków lędźwiowych. Wiele stanowisk pracy przy liniach produkcyjnych wymusza pochylanie się, co wymusza garbienie się, które nie wpływa pozytywnie na stan odcinka lędźwiowego. Aby temu zaradzić, należy się ustawić (o ile to możliwe) jak najbliżej stanowiska pracy i zadbać o to, by nie znajdowało się ono zbyt nisko. Drugim ważnym czynnikiem pozwalającym na zmniejszenie bólu kręgosłupa wywołanego pracą na stojąco jest trzymanie pleców oraz odcinka szyjnego prosto, czyli po prostu niegarbienie się i nadmierne niepochylanie się nad stanowiskiem pracy.

Bóle stóp i nóg.

Poza bólami kręgosłupa oraz żylakami nóg, do najczęstszych dolegliwości związanych z pracą na stojąco są niewątpliwie bóle nóg. Podczas długich godzin stania to na nich opiera się cały ciężar ciała. Im jest on większy, tym szybciej potrafią się one spłaszczyć, zmieniając swoją architekturę – dlatego między innymi dochodzi do zaniku łuku poprzecznego oraz podłużnego, również z tego powodu tworzą się bolesne odciski, bóle śródstopia czy halluksy. Aby zapewnić stopom maksymalny komfort, należy pracować w maksymalnie komfortowym obuwiu. Nie będzie tutaj zaskoczeniem wybór obuwia sportowego, które nie tylko pozwala zredukować nacisk masy ciała na stopy, ale również podtrzyma ich łuki. Innym rozwiązaniem, równie dobrym, jest rozważenie kupna robionych na zamówienie wkładek ortopedycznych, które bardzo skutecznie potrafią rozwiązać przynajmniej część z problemów wynikających z długich godzin pracy na stojąco.

Opuchnięte nogi i stopy

Jednak nie tylko stopy są narażone na bóle wynikające z pracy na stojąco. Nie wolno zapomnieć o łydkach i udach, które bez odpowiedniego rozluźnienia raz na jakiś czas zaczną doświadczać bólu i kurczy. Trzeba bowiem pamiętać, że nieustannie napięty mięsień jest niedokrwiony i brakuje mu tlenu, jak również składników odżywczych (głównie magnezu i potasu). Nie ma skutecznego sposobu, by nie odczuwać bólu nóg w tych rejonach, jeśli nie zachowamy właściwej pozycji ciała. Podobnie jak w przypadku bólu stóp, należy stawać w lekkim rozkroku, aby zachować równomierne rozłożenie ciężaru ciała, jednocześnie napinając mięśnie ud i pośladków. Nie dopuści to do garbienia się, a więc uchroni przed bólami kręgosłupa. Warto również, zwłaszcza jeśli pierwsza zaproponowana opcja z jakichś powodów nie jest możliwa do zrealizowania, spróbować oprzeć jedną nogę na jakimś podwyższeniu. Pozwoli to napiąć mięśnie pośladka i zapobiegnie garbieniu się. Trzeba również korzystać z każdej okazji, aby usiąść, ponieważ wtedy mięśnie się relaksują i rozluźniają. Innymi środkami, by zapewnić swoim nogom ulgę i zlikwidować dolegliwości wynikające z pracy na stojąco to np. poleżenie z nogami opartymi o ścianę lub polewanie nóg chłodnym strumieniem wody. Oczywiście pomaga również masaż i każdy sport, w którym wykorzystujemy nogi (tutaj trzeba zadbać najpierw o rozgrzewkę, w innym wypadku może dojść do kontuzji).

Współczesność wyeliminowała bardzo wiele problemów z życia ludzi, jednak trzeba stwierdzić, że wiele również narodziło się za jej sprawą. Siedzący tryb życia ponad połowy populacji oraz stojący tryb pracy są równie szkodliwe dla zdrowia. Drugi z nich jest o wiele bardziej niedogodny dla ciała i znacznie obciąża organizm. Jeśli praca na siedząco prowadzi do zaniedbania, to praca na stojąco jest na dłuższą metę niezwykle dokuczliwa, dlatego tak ważne jest, by zadbać o zachowanie właściwej pozycji ciała oraz o rozluźnianie zastałych mięśni.