Koronawirus i zakupy. Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia na zakupach?

Obecnie obowiązujące restrykcje i zalecenia dotyczące zasad wychodzenia z domu i poruszania się mają na celu zminimalizowanie kontaktów między ludźmi, co z kolei ma bezpośrednio wpłynąć na wyhamowanie rosnącej liczby zakażonych przez koronawirus. Ograniczona została liczba osób mogących jednocześnie przebywać w sklepie, wprowadzono obowiązek używania maseczek oraz rękawiczek podczas zakupów. Na ulicach pojawiły się długie kolejki przed sklepami, wynikające jednak nie z ograniczeń w sprzedaży, a z chęci zachowania sugerowanej, dwumetrowej odległości między kupującymi. I choć większość z nas stosuje się do zaleceń, często pojawiają się pytania - co jeszcze możemy zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia? Jakie czynności mają sens, a jakie są bezcelowe? Co robić po powrocie ze sklepu do domu? Czy dezynfekować przyniesione zakupy? Co z owocami i warzywami, czy przez nie możemy trafić do nas koronawirus?

Koronawirus - jak robić zakupy?

Przede wszystkim, podstawową zasadą jest rezygnacja z pójścia do sklepu gdy występują objawy infekcji. Jeśli źle się czujesz, masz jeden z objawów zakażenia (suchy kaszel, gorączka, zmęczenie, trudności z oddychaniem), bezwzględnie zostań w domu. Jeśli możesz, poproś kogoś bliskiego aby zrobił za Ciebie zakupy (i dostarczył je pod drzwi bez kontaktu z Tobą), a jeśli nie masz nikogo takiego, możesz skorzystać z bezpłatnej pomocy przy zakupach oferowanej lokalnie przez stowarzyszenia lub wolontariaty. Możesz też zrobić zakupy przez internet, kurier dostarczy je pod twoje drzwi. Gdy już znajdziesz się w sklepie, zwłaszcza sklepie wielkopowierzchniowym, warto zapamiętać kilka prostych zasad:

• Pamiętaj o zasłonięciu ust i nosa maseczką, chustką lub szalikiem. Skorzystaj z rękawiczek jednorazowych dostępnych w sklepie lub własnych;
• Postaraj się ograniczyć używanie jednorazowych torebek foliowych. To, że są jednorazowe, nie gwarantuje ich sterylności, wręcz przeciwnie - nie wiemy kto ich dotykał przed nami, zatem na ich powierzchni mogą znajdować się cząsteczki wirusa (krótkie omówienie tego, na jakich powierzchniach wirus utrzymuje się najdłużej, znajdziesz niżej). Najbezpieczniej jest używać własnych toreb materiałowych, które należy oczywiście regularnie prać;
• Warto wcześniej przygotować dokładną listę zakupów - nie tylko ograniczy to czas przebywania w sklepie, ale dzięki takiej liście unikniesz długiego chodzenia między półkami, zastanawiania się, dotykania wielu artykułów i odkładania ich z powrotem na półkę;
• Regularnie odkażaj dłonie - nawet jeśli masz na sobie jednorazowe rękawiczki! Obecnie w wielu sklepach, poza obowiązkowymi rękawiczkami jednorazowymi, znaleźć można dystrybutor płynu do odkażania dłoni - skorzystaj z niego koniecznie;
• Nie używaj gotówki. Banknoty i monety to idealny sposób na szybkie rozprzestrzenienie się wirusa - wystarczy zdać sobie sprawę przez ile rąk dziennie przechodzą... Dlatego, gdy tylko to możliwe, korzystaj z płatności bezgotówkowych - najlepiej z kart bezdotykowych lub płatności telefonem;
• Od razu po wejściu do domu dokładnie umyj ręce wodą z mydłem przez co najmniej 20 sekund
• Miej osobne ubrania do chodzenia po domu. Po powrocie ze sklepu zdejmij buty (najlepiej przed wejściem do domu czy mieszkania), przebierz się w strój domowy, a ten „zakupowy” wrzuć od razu do pralki. Ponownie umyj lub zdezynfekuj ręce.

Koronawirus - odkażanie przyniesionych zakupów

Myj ręce zarówno przed, jak i po kontakcie z warzywami i owocami. Produktów nie zaleca się myć wodą z mydłem, czy płynem do mycia naczyń - jeśli środki czystości zostaną na pożywieniu, możemy sobie zafundować kłopoty żołądkowe. Zdecydowanie nie należy też używać chemicznych środków dezynfekcyjnych ani wybielaczy. Zamiast tego, warto wyrobić w sobie nawyk skutecznego mycia, który powinien nam pozostać na zawsze - zmieszaj litr wody i pół litra octu jabłkowego (można oczywiście zmienić objętość, przy zachowaniu proporcji, np. dwie szklanki wody na jedną szklankę octu jabłkowego). Takiego roztworu można bezpiecznie używać do skutecznego mycia świeżych warzyw i owoców, oczywiście pamiętając o każdorazowym spłukaniu produktów wodą po takiej „kąpieli”.

Produkty w plastikowych lub kartonowych opakowaniach warto spryskać płynem dezynfekującym na bazie alkoholu (minimum 60%) i pozostawić na 2 minuty przed włożeniem do szafki lub lodówki. Na koniec bezwzględnie należy dokładnie umyć ręce wodą z mydłem. A co z jedzeniem zamawianym z restauracji na wynos, z dostawą do domu? Jak wynika z badań nad tym, jak długo wirus utrzymuje się na różnych powierzchniach (patrz poniżej), jednorazowe plastikowe opakowania mogą „utrzymywać” wirusa przez minimum dobę. Dobrą strategią jest więc przełożenie pożywienia do czystego naczynia, po czym dokładne umycie rąk przed jedzeniem. Jeśli jednak chcesz dla pewności przetrzeć przyniesiony pojemnik z jedzeniem środkiem dezynfekującym, pamiętaj że musi on być nieprzepuszczalny i niechłonny.

Jak długo koronawirus utrzymuje się na różnych powierzchniach?

Badania wykazały, że wirus SARS-CoV-2 pozostaje na powierzchniach przez różne okresy czasu, w zależności od rodzaju powierzchni:

• Twarde powierzchnie (plastik, metal, blaty, szkło) - 72 godziny;
• Porowate powierzchnie (karton, papier, tkaniny) - 24 godziny;
• Cząstki unoszące się w powietrzu w kroplach pochodzących np. z kaszlu lub kichania - 3 godziny .

Powyższe dane dotyczą nowego koronawirusa SARS-CoV-2, ale mogą dać nam ogląd tego, jak ważna jest świadomość obecności w naszym otoczeniu innych patogennych drobnoustrojów - dlatego dobrze by było, gdybyśmy także po zniesieniu restrykcji nie zrezygnowali z dobrych praktyk związanych z ogólną higieną życia.