Walka z globalną pandemią koronawirusa trwa, w marcu miną dwa lata, od kiedy w Polsce pojawił się pierwszy przypadek zachorowania na SARS-CoV-2. Lawinowy wzrost zakażeń w pierwszych tygodniach 2022 roku spowodował sytuację, w której Minister Zdrowia podczas konferencji 17 stycznia 2022 roku ogłosił, że „piąta fala staje się już faktem”. Do tego 18 stycznia 2022 r. poinformowano o 19 652 nowych zakażeniach. To największa liczba dziennych zakażeń, jaką odnotowano od 17 grudnia 2021 roku. Pojawienie się wysoce zmutowanego wariantu Omicron powoduje dalsze zaangażowanie społeczności międzynarodowej w opracowywanie długoterminowych rozwiązań dla trwającej pandemii. Komisja Europejska dopuszcza do obrotu na terenie Unii Europejskiej kolejne leki i szczepionki, które muszą spełniać rygorystyczne normy dotyczące skuteczności, bezpieczeństwa oraz jakości preparatów. W Izraelu pojawił się nowy preparat MesenCure tamtejszej firmy Bonus BioGroup, który – jak podaje firma - zmniejsza śmiertelność pacjentów z SARS-CoV-2 będących w ciężkim stanie. Czym jest nowy lek na COVID-19, czy sprawdzi się w ciężkim przebiegu choroby i jak działa ten preparat – o tym w poniższym artykule.
Spis treści:
MesenCure – nowy lek na COVID-19
MesenCure to nowa terapia komórkowa w zastrzyku, zwalczająca stany zapalne przy zagrażającej życiu ludzkiemu burzy cytokinowej w zapaleniu płuc u chorujących na SARS-CoV-2. Jest on preparatem izraelskiej firmy biotechnologicznej zajmującej się badaniami i rozwojem produktów inżynierii tkankowej i terapii komórkowej. Jak już wiadomo, objawy kliniczne SARS-CoV-2 mogą mieć charakter łagodny lub umiarkowanie ciężki, ale u części chorych dochodzi do rozwoju poważnego zapalenia płuc, z czego u niektórych pacjentów rozwija się ono w najbardziej niebezpieczną formę tej choroby, łączącej rozwój ostrej niewydolności oddechowej z wstrząsem septycznym oraz niewydolnością wielonarządową.
Te objawy to zespół wspomnianej burzy cytokinowej dający bardzo złe rokowania i będący główną przyczyną zgonów po zarażeniu SARS-CoV-2. Dlatego niezbędne jest odkrywanie mechanizmów zespołu burzy cytokinowej i poszukiwanie metod terapeutycznego zapobiegania lub leczenia tego stanu będącego nadmierną aktywacją układu odpornościowego.
MesenCure jest w kolejnej fazie testów klinicznych, więc ciężko jeszcze o jednoznaczne wnioski odnośnie samej skuteczności, jak i bezpieczeństwa preparatu w leczeniu płucnych objawów SARS-CoV-2, niemniej jednak 11 października 2021 r. Bonus BioGroup poinformowała o zakończeniu badania klinicznego fazy II w leczeniu ciężkich przypadków pacjentów z koronawirusem, którzy cierpią na zagrażające życiu zapalenie płuc i niewydolność oddechową. Dane z badań klinicznych fazy II wskazują, że MesenCure jest co najmniej czterokrotnie skuteczniejszy niż dostępne obecnie na rynku opcje leczenia pacjentów z ciężkim przebiegiem SARS-CoV-2. Na jednoznaczne potwierdzenie skuteczności leku musimy jeszcze jednak poczekać.
MesenCure – czy sprawdzi się w ciężkim przebiegu choroby?
Układ odpornościowy człowieka kształtuje się już na etapie życia płodowego i rozwija aż do zakończenia okresu dojrzewania. Dzięki zdolności do rozpoznania struktur obcych i własnych, uczenia się, a także zapamiętywania – układ immunologiczny pełni jedną z najważniejszych funkcji, jaką jest ochrona organizmu przed patogenami. W konfrontacji z patogenem układ odpornościowy ma do dyspozycji dwa mechanizmy obrony: odporność swoistą (nabytą) oraz nieswoistą (wrodzoną).
Skuteczność MesenCure, o czym świadczą wyniki badań klinicznych, wynika z aktywacji komórek mezenchymalnych wchodzących w skład produktu. Ta aktywacja zwiększa naturalną zdolność komórek do leczenia zapalenia płuc i łagodzenia burzy cytokin, która prowadzi do ostrej niewydolności oddechowej dotykającej pacjentów z ciężkim COVID-19.
Przy ciężkim przebiegu choroby saturacja, czyli poziom wysycenia krwi tlenem jest niebezpiecznie niska. Oscyluje ona w granicach 80%, podczas gdy norma wynosi 95-99%. Wtedy dochodzi do najbardziej poważnych skutków SARS-CoV-2, jakim są uszkodzenie płuc i duszenie się pacjenta. W przypadkach i niewydolności oddechowej niezbędny jest leczenie przy pomocy respiratora.
MesenCure jest przeznaczony do leczenia zagrażających życiu zaburzeń oddechowych wywołanych nie tylko przez oryginalny szczep wirusa SARS-CoV-2, ale także przez inne jego warianty oraz infekcje bakteryjne i wirusowe inne niż COVID. Jeśli chodzi o pierwsze wnioski izraelskiej firmy odnośnie skuteczności leku, analiza wyników badań klinicznych fazy II przyniosła następujące informacje na temat MesenCure:
- leczenie preparatem zmniejszyło śmiertelność pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19 o około 70% w porównaniu z grupą kontrolną;
- leczenie MesenCure skróciło okres hospitalizacji pacjentów z ciężkim przebiegiem SARS-CoV-2 średnio o osiem dni, co stanowi redukcję o 45% w porównaniu z grupą kontrolną;
- około połowa pacjentów z ciężkim COVID-19 leczonych MesenCure została wypisana ze szpitala w ciągu jednego dnia po zakończeniu leczenia. Ponad jedna trzecia (36%) pacjentów leczonych MesenCure została wypisana ze szpitala w dniu zakończenia leczenia, a ponad 60% z nich zostało wypisanych do dwóch dni po leczeniu.
Jak działa Mesen Cure?
MesenCure działa w oparciu o wspomniane macierzyste komórki mezenchymalne, które są komórkami multipotencjalnymi, zdolnymi do różnicowania się w komórki różnych tkanek. Ich źródłami są między innymi szpik kostny, tkanka tłuszczowa, galareta Whartona sznura pępowinowego, krew pępowinowa i menstruacyjna. Posiadają one właściwości immunomodulujące, przeciwzapalne, troficzne i naprawcze, a także mają zdolność do wydzielania bioaktywnych białek, m.in. przeciwzapalnych i czynników wzrostu.
MesenCure jest terapią polegającą na wstrzyknięciu do organizmu pacjenta tych komórek przemieszczających się w krwiobiegu aż do momentu dotarcia do płuc objętych stanem zapalnym. Przed wstrzyknięciem komórki mezenchymalne są pobierane z tkanki tłuszczowej zdrowego dawcy i przechowywane w tzw. banku komórek, a następnie są namnażane i przechodzą proces „edukacji”, który poddaje je warunkom występującym w części narządu objętej stanem zapalnym. Jest to tzw. inteligentne rozwiązanie. Można powiedzieć, że komórki w pewien sposób ‘wyczuwają’ stan zapalny i zaczynają uwalniać szereg białek przeciwzapalnych, które obniżają liczbę komórek odpornościowych w płucach, przenosząc je z powrotem do krwiobiegu, gdzie walczą z wirusem. Komórki tłumią burzę cytokinową i ograniczają dalszy rozwój procesu zapalnego. Po jego złagodzeniu i usunięciu nadmiaru płynu z płuc, niewydolność oddechowa ustępuje. MesenCure osłabia więc odpowiedź hiperzapalną w płucach, a także wspomaga gojenie uszkodzonej tkanki płucnej. Spodziewa się, że MesenCure będzie działał bez względu na to czy chory zarażony jest wariantem Delta, Omicron, czy każdymi kolejnymi jego odmianami mogącymi się pojawiać w przyszłości.
Przedstawiciele firmy Bonus BioGroup podkreślają, że wśród testowanych pacjentów większość miała choroby towarzyszące takie jak nadciśnienie tętnicze, otyłość czy cukrzyca. Niemniej jednak badanie obejmowało na ten moment stosunkowo niewielką próbkę pacjentów z ciężkim przebiegiem SARS-CoV-2 Dlatego należy wziąć pod uwagę ich ograniczenia wynikające przede wszystkim z małej liczebności prób, stosunkowo niewielkiej liczby badań z randomizacją, niskiej jakości badań czy zróżnicowania w zakresie pochodzenia i schematu dawkowania leku. Dodatkowo warto dodać, że zgodnie z opisywanymi wynikami badań, pacjenci różnili się pod względem ciężkości stanu klinicznego i chorób współistniejących. Dlatego pełna przydatność MesenCure w walce z COVID-19 pozostaje do przetestowania. Obecnie Bonus BioGroup złożył wniosek o zatwierdzenie MesenCure do leczenia ratunkowego stosowanego zarówno w Izraelu, jak i za granicą i planuje w najbliższej przyszłości przeprowadzić kolejne fazy próbne.
Mimo że w przypadku produktu MesenCure trudno jeszcze o wyłonienie rzetelnej wiedzy i jednoznacznych wniosków co do skuteczności leku to warto pamiętać, że wszystkie dostępne na polskim rynku szczepionki są bezpieczne i skuteczne oraz - bez względu na to który preparat do szczepienia wybierzemy – to szczepionki i ich dawki przypominające są podstawowym i najskuteczniejszym narzędziem walki z Sars-CoV-2.
Źródła:
- Bronshtein T., Novak A., Kivity V., et al., Mesencure—an enhanced cell therapy explicitly developed for treating acute respiratory distress in covid-19: from benchtop to bedside, Cytotherapy; 2021; 23(5); 21–S22;
- Czarnocki A., Israeli Cell-based drug offers hope against Covid-19 variants, NoCamels; 16.12.2021;
- Jankowska K., Suszczewicz N., Naturalne metody wspomagania odporności w walce z koronawirusem, Wiedza Medyczna; 2020; 47-48;
- Klimczak A., Perspectives on mesenchymal stem/progenitor cells and their derivates as potential therapies for lung damage caused by COVID-19, World J Stem Cells; 2020; 12(9): 1013-1022;
- Serwis internetowy Bonus BioGroup https://www.bonusbio.com/index.php/products/mesencure-coronavirus-therapy
- Serwis internetowy Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia https://pacjent.gov.pl
Data dodania:
Artykuły powiązane
Czy noszenie maski może chronić przed zakażeniem koronawirusem?
Rozprzestrzeniająca się epidemia koronawirusa SARS-CoV-2, która rozpoczęła się w chińskim mieście Wuhan i dotarła do Europy, spowodowała wzrost sprzedaży masek, które w opinii wielu nabywców mają ochronić ich przed chorobą. Czy to prawda? Czy noszenie maski może rzeczywiście uchronić przed zakażeniem koronawirusem?
Koronawirus a płuca - jak choroba wpływa na ten organ?
Jak koronawirus wpływa na komórki nabłonka płuc? Czy zmiany powstałe w przebiegu COVID-19 są odwracalne? Dlaczego stosowanie się do zaleceń może uratować życie? Dowiedz się jakie jest jedno z najpoważniejszych powikłań przebycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i czy można mu zapobiec.
Koronawirus (SARS-CoV-2)
Na najważniejsze pytania o koronawirus SARS-CoV-2 odpowiada specjalista chorób zakażnych dr n. med. Wojciech Basiak. Jak można się zarazić i jak zminimalizować ryzyko zarażenia? Czy produkty zamawiane z Chin przez internet mogą być niebezpieczne? Dlaczego przed podróżą warto zaszczepić się przeciwko grypie?
Koronawirus a udar - dlaczego zagrożenie wzrasta?
Udar mózgu należy w Europie do najczęstszych przyczyn zgonów i trwałej niepełnosprawności u osób po 40. roku życia. Dowiedz się, dlaczego w przebiegu COVID-19 może dojść do udaru mózgu, a także jak go rozpoznać i co zrobić w przypadku podejrzenia udaru.
Deksametazon w terapii koronawirusa. Czy jest skuteczny?
Walka z pandemią wirusa SARS-COV-2 jest prowadzona na różne sposoby – z jednej strony szczepimy się kolejnymi dawkami, z drugiej naukowcy wciąż szukają skutecznych leków mogących pomóc w walce z COVID-19. Rozwiązań poszukują także wśród znanych, sprawdzonych leków.