Jak pokonać strach przed dentystą?

Każdy z nas od czasu do czasu powinien się udać do lekarza dentysty. Niektórzy mają wyjątkowe szczęście i ich zęby są niezwykle odporne na uszkodzenia i bakterie. Inni, mimo że bardzo dbają o higienę jamy ustnej, zmagają się z próchnicą zębów. Jednak i tak nikogo nie ominie wizyta u specjalisty. Regularne wizyty kontrolne są ważne, gdyż znacznie łatwiej jest zapobiegać drobnym zniszczeniom i infekcjom, niż leczyć rozległe ubytki i stany zapalne. Przed wizytą w gabinecie stomatologicznym wielu z nas powstrzymuje jednak paniczny strach przed dentystą. Dentofobia – bo tak nazywa się ten stan – jest jedną z najbardziej powszechnych wśród Polaków fobii. Niestety staje się ona przyczyną unikania wizyt u stomatologa i zaniedbywania stanu uzębienia, a w konsekwencji – chorób jamy ustnej. W takich wypadkach ingerencja lekarza będzie musiała być znacznie poważniejsza. Jak przełamać strach przed dentystą?

Strach przed dentystą często jest zupełnie nieuzasadniony. Zwykle lękamy się nawet zwykłej wizyty profilaktycznej i oceny stanu naszych zębów. Nawet jeśli wiemy, że stomatolog nie będzie wykonywał żadnych zabiegów, i tak przechodzą nas dreszcze na myśl o fotelu dentystycznym. Taki paniczny strach przed dentystą dotyczy aż połowy Polaków. Ogromny lęk paraliżuje pacjenta i nieraz doprowadza do tego, że odwołuje on wizytę w ostatniej chwili. Dopiero potworny ból zęba jest w stanie przekonać go do wizyty u lekarza dentysty. Wtedy często jest już jednak za późno – ząb musi zostać usunięty. Stąd ważne jest zwalczenie lęku przed stomatologiem, by w porę wyleczyć infekcję. Jak pokonać strach przed dentystą?

Strach przed dentystą - objawy

Lekka obawa przed wizytą u stomatologa i wynikającym z niej dyskomfortem jest całkowicie naturalna i przeważnie mija już na początku wizyty. Niektórzy jednak wyjątkowo źle znoszą badanie stomatologiczne. Istnieje kilka charakterystycznych objawów dentofobii, które na pierwszy rzut oka wcale nie muszą być kojarzone z wizytą u specjalisty. Pojawiają się jednak tuż przed stawieniem się na badanie w gabinecie. Są to:

• niestrawność,
• problemy ze snem,
• drżenie mięśni,
• przyśpieszone tętno,
• ból brzucha,
• biegunka,
• pocenie się,
• zawroty głowy

Oczywiście najbardziej charakterystycznym objawem są po prostu ogromny lęk i silny stres na myśl o wejściu do gabinetu stomatologicznego. Niektórym pacjentom wręcz uginają się nogi, jeszcze inni potrafią zemdleć z powodu panicznego strachu przed dentystą. Zdarzają się osoby, które przed wizytą u stomatologa nie śpią całą noc – bynajmniej nie z powodu bólu zęba. Taki lęk przyjmuje rozmiary fobii i znacząco utrudnia funkcjonowanie. A przecież unikanie wizyty u dentysty ma liczne konsekwencje. Nie warto odkładać badania – lepiej uporać się z własnym strachem przed dentystą.

Strach przed dentystą – konsekwencje

Niestety ogromna liczba pacjentów z powodu panicznego strachu przed dentystą po prostu odwołuje wizytę. Tymczasem pociąga to za sobą negatywne skutki. Należą do nich:

• rozwój próchnicy,
• rozwój licznych bakterii w jamie ustnej,
• utrata uzębienia,
• będące skutkami nieleczonych infekcji problemy z nerkami i sercem
• przewlekłe bóle głowy, zatok i stawów związane z wadą zgryzu,
• zwiększone prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę,
• zmniejszona pewność siebie z powodu mało estetycznego wyglądu uzębienia,
• trudny do zwalczenia brzydki zapach z jamy ustnej.

Wielu pacjentów obawiających się wizyt u stomatologa próbuje samodzielnie walczyć z infekcjami jamy ustnej za pomocą domowych sposobów. Niestety, nawet najlepsza higiena i pasty, płyny do płukania i nici dentystyczne nie zastąpią nam profilaktycznej wizyty u stomatologa. Tylko lekarz dentysta jest bowiem w stanie odpowiednio ocenić stan naszych zębów oraz wyleczyć nieprawidłowy zgryz. Stąd naprawdę warto się zastanowić, jak przełamać strach przed dentystą i regularnie go odwiedzać w celach profilaktycznych. To znacznie lepsze niż zmaganie się z powikłaniami chorób czy utratą uzębienia i koniecznością implantacji.

Dentofobia– skąd się bierze?

Skąd właściwie bierze się strach przed dentystą? Najczęściej jest on efektem nabytych w przeszłości złych doświadczeń. Kilkadziesiąt czy nawet kilkanaście lat temu zabiegi dentystyczne były bowiem o wiele bardziej bolesne. W wielu pacjentach pozostało przekonanie, że od tamtego czasu nic się nie zmieniło, co nie jest prawdą. Należy pamiętać, że dzieci, które nie mają doświadczeń z wizyt u stomatologa, mogą przejąć strach od swoich rodziców, którzy opowiadają im o złych doświadczeniach związanych z wizytą u lekarza dentysty. Kilkuletnie dziecko jest już w stanie zrozumieć pewne rzeczy, nie do końca natomiast może je racjonalnie ocenić. Stąd nie wolno straszyć dzieci dentystą – w przyszłości mogą bowiem zacząć go unikać.

Lęk przed wizytą u stomatologa często jest też skutkiem poczucia utraty kontroli. Siedząc na fotelu dentystycznym, wiele osób ma poczucie, że są zdani na łaskę i niełaskę lekarza. To powoduje paniczny strach przed dentystą. Wydaje nam się, że w przypadku zbyt silnego bólu i dyskomfortu nie będziemy w stanie nic zrobić, a wizja cierpienia nas przeraża. Dlatego ważne jest, by wybrać specjalistę, któremu ufamy i który z pewnością weźmie pod uwagę nasze wskazówki czy prośbę o krótką przerwę.

Jak pokonać strach przed dentystą?

Jeśli fobia związana z wizytą u dentysty jest zbyt wielka, nie poradzimy sobie z nią sami. Konieczna jest wtedy wizyta u psychologa. Na szczęście terapia fobii jest wyjątkowo krótka i niemal zawsze skuteczna – warto jej się poddać, by raz na zawsze pozbyć się nieuzasadnionego strachu. Mniejszy strach przed dentystą pacjent może spróbować zlikwidować sam. Na pewno korzystne są też regularne wizyty u stomatologa – po pierwsze, oswajamy się z sytuacją, po drugie, nie dopuszczamy do rozwoju próchnicy i konieczności wykonywania bardziej zaawansowanych zabiegów.
Możemy poprosić stomatologa, by zaplanował dla nas nieco więcej czasu. Warto także umówić się z lekarzem dentystą na gest oznaczający, że dyskomfort jest zbyt silny – po nim specjalista na chwilę przerwie wykonywany zabieg. Takie małe kroki są niezwykle pomocne przy likwidowaniu strachu przed dentystą i zmniejszeniu lęku przed kolejną wizytą w gabinecie stomatologicznym.