Jak pozbyć się wady zgryzu?

Na powstawanie wad zgryzu wpływa szereg czynników o podłożu ogólnoustrojowym i miejscowym. Wady zgryzu wynikają z nieprawidłowego ułożenia szczęki względem żuchwy lub z nieprawidłowego ustawienia zębów w łukach zębowych. Niekiedy powodują liczne problemy w funkcjonowaniu jamy ustnej. Wady zgryzu mogą przyczyniać się do zaburzeń artykulacji, nieprawidłowego przeżuwania pokarmów i ustnego toru oddychania. Jak się koryguje wady zgryzu? Kiedy warto założyć aparat na krzywy zgryz?

Wady zgryzu diagnozuje się u ponad połowy dzieci w wieku od 7 do 18 lat. W wieku rozwojowym zaburzenia zgryzu leczy się ortodontycznymi aparatami ruchomymi, a po wyrznięciu się zębów stałych również aparatami stałymi. U dorosłych najczęściej stosuje się stałe aparaty ortodontyczne, tylko w niektórych wadach można wykorzystać nakładki ortodontyczne. Leczenie ortodontyczne należy przeprowadzić nie tylko ze względów estetycznych, ale też zdrowotnych – może ono bowiem pomóc w pozbyciu się uporczywego bólu szczęki i głowy.

Wady zgryzu – przyczyny powstawania

Do czynników ogólnych wpływających na występowanie wad zgryzu możemy zaliczyć:

• czynniki genetyczne,
• zaburzenia hormonalne wpływające na wydzielanie hormonu wzrostu, niedoczynność tarczycy, krzywica,
• przyjmowanie niektórych leków przez matkę w okresie ciąży,
• przebyte choroby matki w pierwszym trymestrze ciąży (wirusowe, pasożytnicze lub ciężkie schorzenia ogólnoustrojowe),
• niedobory żywieniowe i witaminowe w czasie ciąży,
• powikłania podczas porodu lub urazy w trakcie ciąży.

Po porodzie na występowanie wad zgryzu może wpływać:

• nieprawidłowa pozycja dziecka podczas snu i karmienia,
• wady postawy,
• przetrwały niemowlęcy typ połykania,
• częste infekcje górnych dróg oddechowych m.in. oddychanie przez usta, przerost migdałków,
• zaburzenia żucia (np. żucie jednostronne lub unikanie gryzienia twardych pokarmów),
• nieprawidłowe nawyki: ssanie (smoczka, palca, warg, policzków itp.), obgryzanie (paznokci, długopisów, ołówków itp.), zgrzytanie zębami,
• nieleczona próchnica,
• urazy,
• choroby stawu skroniowo-żuchwowego.

Wady zgryzu – klasyfikacja

Istnieje kilka rodzajów wad zgryzu i ich podziałów. Przyjrzyjmy się jednak ich klasyfikacji ze względu na nieprawidłowości względem trzech płaszczyzn (szerokość, długość i wysokość).

• Wady poprzeczne to zaburzenia we wzroście szczęki i żuchwy na szerokość – należą do nich zgryzy krzyżowe lub przewieszone.
• Wady pionowe są to zaburzenia we wzroście na wysokość – zgryzy otwarte lub głębokie.
• Wady przednio-tylne są to zaburzenia we wzroście na długość – wady z grupy tyłozgryzów i przodozgryzów.
• Wady rozległe – dotyczące wszystkich trzech płaszczyzn.
• Wady związane z nieprawidłowym położeniem, liczbą lub budową zębów.

Poszczególne wady mogą wymagać różnych sposobów korekty zgryzu. W niektórych przypadkach, kiedy mamy do czynienia z wadą szkieletową, leczenie ortodontyczne lub protetyczne może nie przynieść spodziewanego efektu. Wtedy po zakończeniu okresu wzrostu należy wkroczyć z chirurgicznym zabiegiem ortognatycznym mającym na celu korektę nieprawidłowych struktur kostnych. Cena operacji wady zgryzu może być różna, w zależności od renomy lekarza i kliniki, a także miejsca zamieszkania.

Leczenie wad zgryzu

Współczesna ortodoncja skutecznie leczy wady zgryzu, niezależnie od ich rodzaju i stopnia zaawansowania. Stomatologia ortodontyczna posługuje się głównie aparatami ruchomymi bądź stałymi, ale ortodonta może również zaproponować pacjentowi zastosowanie specjalnych przezroczystych nakładek. Warto pamiętać, że podczas leczenia aparatem ortodontycznym występuje zwiększona podatność na próchnicę, mogą pojawić się trudności z mówieniem i żuciem pokarmów. Nie należy się jednak zniechęcać – prawidłowo przeprowadzone leczenie ortodontyczne pozwoli się cieszyć pięknym uśmiechem przez długie lata.