Myj ręce - chroń życie

Mycie rąk to prosty i bardzo skuteczny sposób by zatrzymać rozprzestrzenianie się zakażeń. Niestety większość z nas myje ręce zbyt krótki i zbyt rzadko. Światowa Organizacja Zdrowia 5. maja promuje na całym świecie akcję „Myj ręce - chroń życie”.

Mycie rąk jest podstawową czynnością chroniącą nas i nasze otoczenie przed chorobotwórczymi drobnoustrojami. Choć wiedza o korzyściach, które płyną z mycia rąk jest powszechna, często brakuje nam odrobiny zdrowego rozsądku, by korzystać z niej w codziennym życiu. Na każdym centymetrze kwadratowym twojej dłoni może mieścić się od 40. tysięcy do 5. milionów komórek bakterii. Mycie pozwala usunąć z powierzchni rąk bakterie, wirusy  grzyby i pasożyty odpowiadające za cały szereg groźnych chorób, jak choćby salmonellę, gronkowca czy grypę. Do „chorób brudnych rąk” zalicza się także biegunki i zatrucia pokarmowe, czerwonkę czy wirusowe zapalenie wątroby typu A. Zaniedbywanie tej czynności może prowadzić do zakażeń dróg oddechowych, skóry i przewodu pokarmowego. 

Co mamy na rękach?

Zagrożenie zbieramy na rękach przez cały dzień. Dotykając klamek, pieniędzy, poręczy, guzików w windzie czy klawiatury komputera. Podróżowanie transportem publicznym, kontakt ze zwierzętami czy choćby korzystanie z bankomatu sprawia, że na dłoniach zbiera się bakterie, wirusy i przekazane przez innych ludzi substancje, włączając w to chociażby mocz. Po każdej z wymienionych sytuacji powinno się starannie umyć ręce ciepłą wodą z mydłem. Zagrożenie rośnie szczególnie latem, podczas upałów. Kontakt, przykładowo, z mięsem lub jajkami, może skutkować rękoma pełnymi niewidzialnych gołem okiem intruzów. bakterie i wirusy mogą pojawiać się na produktach spożywczych także po kontakcie z chorym sprzedawcą. Salmonella czy gronkowiec to choroby, których bardzo chcemy unikać, ale często wcale tak bardzo się nie staramy. O czyste ręce szczególnie powinno się zadbać przed każdym posiłkiem. 

Po skorzystaniu z toalety mycie rąk powinno być standardem każdego człowieka. Niestety, kto korzystał z publicznych toalet np. na koncertach, wydarzeniach sportowych czy kulturalnych, wie, że higiena rąk nie zawsze jest popularna. Tymczasem, za każdym razem powinno się umyć dokładnie ręce ciepłą wodą z mydłem. Nie wystarczy ich przepłukać samą wodą, lub byle jak dotknąć dłoni mydłem. Takie „mycie” jest nieskuteczne. 

Jak myć ręce?

Warunkiem prawidłowej higieny rąk jest użycie mydła, wody (najlepiej ciepłej) i poświęcenie tej czynności odpowiedniej ilości czasu. Badania naukowe dowodzą, że mycie rąk przez czas krótszy niż 15-20 sekundv, nie przynosi odpowiednich efektów. Dokładne namydlenie i umycie dłoni oraz nadgarstków jest skuteczne, jeśli potrwa przynajmniej 30-40 sekund. W tym czasie pozbywamy się zdecydowanej większości zarazków, bakterii i innych substancji stanowiących zagrożenie dla zdrowia nie tylko twojego, ale też twoich najbliższych. 

Tak powinno wyglądać mycie rąk:

1. Zmocz ręce i dokładnie je namydlij
2. Myj ręce: ocierając dłonią o dłoń, między palcami, myj zewnętrzną i wewnętrzną stronę dłoni. Umyj nadgarstki, kciuki i miejsca przy paznokciach.
3. Myj ręce przez przynajmniej 30 sekund.
4. Opłucz ręce ciepłą wodą.
5. Wytrzyj ręce w czysty ręcznik, lub ręcznik jednorazowy.

Szczególnie korzystając z publicznych toalet lub łazienek warto używać jednorazowych ręczników papierowych nie tylko do wytarcia rąk, ale także do zakręcaniu kranu. Nie wszyscy myją ręce dokładnie i na kranie zbiera się niebezpieczeństwo znoszone tam przez dziesiątki różnych ludzi. 

Mycie rąk w szpitalach

Akcja promowana 5. maja przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), w znacznej mierze dotyczy higieny rąk w szpitalach. Jest skierowana zarówno do pracowników medycznych jak i do pacjentów i odwiedzających. W placówkach medycznych drobnoustroje rozprzestrzeniają się często przez  pracowników, przede wszystkim lekarzy i pielęgniarki. WHO uznaje higienę rąk za podstawowy element zapobiegania zakażeniom szpitalnym, Wyniki badań pokazują, że przyczyną około 20-40% zakażeń są drobnoustroje przenoszone właśnie przez ręce pracowników opieki zdrowotnej. Sugeruje się mycie i odkażania rąk bezpośrednio przed i po każdym kontakcie z pacjentem lub z potencjalnie zakażonym sprzętem, aparaturą i materiałami biologicznymi. 

Odpowiednia higiena rąk to w placówkach medycznych obowiązek także dla odwiedzających. Powinno się myć ręce przed i po wejściu na oddział, szczególnie przestrzegając zasad higieny podczas wizyty.

Kiedy myć ręce?

Mycie rąk, to czynność o której należy pamiętać:
- przed przygotowaniem posiłku
- po kontakcie z produktami spożywczymi (szczególnie mięso, ryby, jaja)
- przed posiłkiem i karmieniem
- po skorzystaniu z toalety
- po powrocie do domu
- po kontakcie ze zwierzętami
- po sprzątaniu
- po zmianie pieluch
- po kontakcie z osobą chorą lub odwiedzinach w szpitalu
- po zranieniu się, kontakcie z krwią, wymiotami, kałem lub moczem
- po kichaniu i kaszlu, gdy zakrywamy usta głonią

Mycie rąk wodą i mydłem  może całkowicie usunąć z ich powierzchni patogenne drobnoustroje. Warto pamiętać, że złe nawyki higieniczne stanowią przyczyn licznych zakażeń. W 2003 roku Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała raport, dotyczący epidemicznego występowania zakażeń przewodu pokarmowego, który wykazał, że aż 69% tych zakażeń było skutkiem przenoszenia zarazków poprzez zanieczyszczone ręce. To tylko przykład, „choroby brudnych rąk” są niestety powszechne, choć tak łatwo można im zapobiegać. Myj ręce - chroń życie!