Jak pomóc dziecku po sportowej porażce

  - Zbawienne skutki zrozumienia i akceptacji porażki w sporcie będą widoczne także w innych obszarach życia dziecka - mówi pracująca z dziećmi psycholog sportu mgr Karolina-Dyrla Mularczyk z Enel-med.

 - Porażka w sporcie,  da się z nią żyć?

 - Da się, a nawet trzeba. Ze świecą szukać tego, kto porażek nie odnosi. Błędy i porażki pełnią ważną rolę w karierze sportowca, dając mu informację o jego mozliwościach, a wyjście z nich obronną ręką wzmacnia poczucie samoskuteczności i pewności siebie sportowca,

- Czy to prawda, że sportowe porażki kształtują charakter?

Zdecydowanie tak, ale pod pewnym warunkiem. Jeśli są częste i stanowią ciąg , wtedy rośnie ryzyko odejścia od uprawianej dyscypliny (z ang. drop-out), co zgodnie z amerykańskimi badaniami, jest dość popularne wśród najmłodszych adeptów sportu. Dyskusyjnym pozostaje, czy jest to negatywne zjawisko, zwłaszcza w wypadku przenoszenia się do innej dyscypliny (z ang. sampler drop-out).

- Czego nie powinniśmy robić jako rodzice?

- Przede wszystkim nie możemy okazywać swojego zawiedzenia czy dezaprobaty. Nie można także porównywać dziecka do rówieśników i wartościować jego wykonania. Absolutnie nie może być mowy o karaniu czy jakiejkolwiek formie sankcji (przegrałeś, więc przez miesiąc nie będziesz mógł/mogła...). Negatywny stosunek rodzica do przegranej okazywany dziecku będzie skutkował równie negatywnym stosukiem do porażki u dziecka. Pamiętajmy, że najmłodsi uczą się m.in. przez modelowanie, czyli przyjmowanie zachowań obserwowanych u wzorca, jakim jest rodzic.

- Jak pomóc dziecku po porażce?

- Dziecka należy uczyć przegrywać od najmłodszych lat nie tylko w sporcie (np. podczas wspólnych popołudniowych godzin spędzonych na grach planszowych). Im wcześniej dziecko zrozumie, że porażka jest naturalną konsekwencją podejmowania działania, tym lepiej dla niego. Zbawienne skutki zrozumienia i akceptacji porażki w sporcie będą widoczne także w innych obszarach życia dziecka (np.szkolnym). Polecam również nastawianie się na zrealizowany podczas meczu/wykonania cel a nie efekt w postaci wyniku. Nastawienie na konkretną punktację czy miejsce na podium skutkuje niezadowoleniem w wypadku porażki. Pomoc dziecku w realizacji celu związanego ze sposobem wykonania, szybkością sprawnością uchroni go przed negatywnymi skutkami ewentualnej niższej noty końcowej. Czemu? Bo gdy uda się zrealizować cel, nie ma mowy o porażce :) Ponadto, polecam celebrować wygraną, chwalić, gratulować. A gdy jest taka potrzeba - zdrowo krytykować, a najlepiej słowa krytyki pozostawić trenerowi! Pamiętajmy, rodzic to nie trener!

Karolina Dyrla-Mularczyk: Psycholog, specjalizuje się w dwóch obszarach: psychologii sportu i psychologii pracy. Aktualnie w trakcie studiów doktoranckich na Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu (wszczęty przewód „Osobowościowe i temperamentalne uwarunkowania wypalenia zawodowego trenerów piłki nożnej”) i Politechniki Poznańskiej (obszar badawczy: innowacyjność przedsiębiorstwa a kreatogenny klimat pracy).
Ukończony kurs Racjonalnej Terapii Zachowania. Prelegentka podczas konferencji naukowych w różnych ośrodkach akademickich w Polsce (m.in. UKSW, UMCS, Uniwersytet Szczeciński, AWF Warszawa). Autorka i współautorka artykułów w czasopismach naukowych i publikacji popularnonaukowych. Doświadczenie w zakresie psychologii sportu (warsztaty dedykowane drużynom piłkarskim i konsultacje indywidualne) z zakresu motywacji, radzenia sobie z emocjami, ustanawiania celów, treningu mentalnego, budowania drużyny, etc. Prowadzi szkolenia i prelekcje z zakresu kompetencji miękkich, takich jak: radzenie sobie ze stresem, wypalenie zawodowe, komunikacja, kreatywność. Ponadto posiada doświadczenie w pracy warsztatowej z dziećmi i młodzieżą.