Zadbaj o swoje zdrowie 40-latku!

Jak to zrobić? Na początek wcale nie trzeba wiele. Wystarczy choćby podstawowa wiedza o zdrowiu, odrobina profilaktyki, rozsądek, dobre chęci i systematyczne podejście do tematu.

Oczywiście, dbanie o zdrowie wygląda nieco inaczej w sytuacji osoby młodej i starszej, a także w przypadku osób nieodczuwających jeszcze żadnych dolegliwości oraz na przykład tych przewlekle chorych, które wymagają niejednokrotnie indywidualnej czy specjalistycznej terapii. W tym artykule skupimy się na „momencie przełomowym”, jeśli chodzi o zdrowie, w życiu przeciętnego czterdziestokilkuletniego człowieka, który do tej pory na nic się nie leczył i na nic specjalnie nie narzekał, ale teraz… zaczyna odczuwać różne dolegliwości. Bardzo często są to na przykład: przemęczenie, stany depresyjne, bezsenność, nerwowość, bóle stawów, pleców, kłopoty trawienne, nagłe skoki ciśnienia, wzrost masy ciała, słabsza koncentracja i pamięć, pogorszenie kondycji skóry i włosów… To typowe sygnały mówiące o tym, że „taryfa ulgowa się skończyła” i czas zadbać o swoje zdrowie.

Jak dbać o zdrowie po 40 roku życia?

• Systematyczne badania kontrolne.

To konieczność. Dbanie o zdrowie w tym wieku w dużej mierze opiera się na profilaktyce, więc regularne badania kontrolne to podstawa. Najlepiej, co najmniej raz na kilka lat, fundować sobie ogólny przegląd zdrowia oferowany obecnie często przez prywatne kliniki. Takie kompleksowe badania robi się zazwyczaj w 24 h, a w ciągu kilku dni dostępne są wszystkie wyniki. Niestety, jest to dość kosztowne. W sytuacji, w której nie można pozwolić sobie na taki wydatek, warto przynajmniej systematycznie, co kilka miesięcy, badać krew i mocz oraz robić USG jamy brzusznej. Analiza moczu i badanie ultrasonograficzne to badania zupełnie nieinwazyjne, które można wykonywać nawet częściej, a są to jedne z podstawowych narzędzi wczesnego wykrywania ewentualnych niepokojących sygnałów płynących z organizmu.

• Obserwacja własnego organizmu.

Tak samo istotną sprawą, jak regularne badania profilaktyczne, jest uważne obserwowanie własnego organizmu. Nie powinno się lekceważyć nawet pozornie nieistotnych symptomów. Powtarzające się bóle głowy czy brzucha, spadek odporności, zmiany w rytmie wypróżniania… Wszystko może mieć znaczenie. Dobrze mieć pod ręką aparat do mierzenia ciśnienia krwi i w miarę regularnie je kontrolować, ponieważ już w tym wieku (szczególnie u mężczyzn) może pojawić się nadciśnienie (diagnozuje się je już od wartości 140/90 mm Hg). Należy zwracać także uwagę na częstotliwość i barwę oddawanego moczu (u zdrowej osoby jest on w kolorze słomkowym i cechuje go duża przejrzystość), konsystencję, kolor i kształt kału (który może być objawem poważnych chorób układu pokarmowego), nalot na języku czy zmiany skórne, które czasami współistnieją z innymi chorobami.

• Regularny tryb życia.

Zdrowie wymaga regularności – nie tylko w profilaktyce, ale także na co dzień. Regularny tryb życia, stałe pory posiłków, pracy, aktywności fizycznej i odpoczynku, wstawania i kładzenia się spać – wszystko to pomaga w regulacji funkcjonowania organizmu, a taka regulacja mu bardzo dobrze służy. Warto więc zadbać o stały plan dnia, tygodnia, miesiąca… i w miarę możliwości się tego trzymać – dla własnego zdrowia i lepszego samopoczucia.

• Zdrowy sen.

Aby dobrze się czuć i dobrze wyglądać, ale również logicznie myśleć, podejmować racjonalne decyzje, być skoncentrowanym etc. trzeba być… wyspanym. Wbrew pozorom, nie jest to dziś sprawa łatwa – przez tempo życia, stres, brak czasu i mnogość bodźców. Zapewnienie sobie zdrowego snu wymaga pewnego wysiłku. Trzeba zarezerwować na niego jakieś 7 – 8 godzin, podczas których najlepiej całkowicie odciąć się od światła i dźwięku. Sypialnia powinna być oczyszczona z wszelkich urządzeń elektronicznych i zaaranżowana w uspokajającej kolorystyce. Dobrze też zadbać o właściwe nawilżenie powietrza w takim pomieszczeniu i optymalną temperaturę (ok. 20 stopni Celsjusza). W zdrowym śnie i skutecznym wypoczynku pomaga wietrzenie sypialni przed pójściem spać, jak również takie ułożenie planu dnia, aby tuż przed snem nie wykonywać bardzo angażujących, emocjonujących czynności, lepiej działają te spokojne i wyciszające, jak choćby czytanie książki czy słuchanie muzyki relaksacyjnej. Najefektywniejszy sen to sen nocny, bo jest to zgodne z naturalnym zegarem biologicznym człowieka, wedle którego organizm właśnie wtedy regeneruje się najlepiej.

• Aktywność fizyczna.

Dbanie o zdrowie, w każdym wieku, nie tylko po czterdziestce, wymaga aktywności fizycznej. Nie musi to być oczywiście czynne uprawianie jakiegoś sportu, ale bardzo zdrowo dla organizmu jest fundować mu codziennie trochę ruchu – poranna gimnastyka, jazda rowerem do pracy, basen… co kto lubi. To istotne nie tylko ze względu na zachowanie kondycji, figury, dobrą przemianę materii, ale także z powodu bardzo dobrego wpływu umiarkowanego wysiłku na pracę serca i płuc.

• Dotlenianie organizmu.

Nie można również zapominać o konieczności dotleniania się, które decyduje o lepszym funkcjonowaniu fizycznym i psychicznym. Człowiek jest tak skonstruowany, że potrzebuje świeżego powietrza i kontaktu z naturą – wtedy czuje się lepiej. Idealnie jest łączyć na przykład aktywność sportową z przebywaniem na zewnątrz (rolki, bieganie, rower), jeżeli to jednak nie jest możliwe, trzeba zadbać przynajmniej o 20-minutowy spacer każdego dnia.

• Gimnastyka umysłu.

Zdrowie umysłu jest tak samo ważne, jak zdrowie ciała, i tak samo wymaga tego, by o nie odpowiednio dbać. W tym przypadku niezbędny jest efektywny relaks i zdrowy sen oraz dotlenienie, o czym już była mowa, ale także… gimnastyka umysłu. Warto ćwiczyć intelekt, pamięć i koncentrację, rozwiązując choćby logiczne zagadki, ucząc się nowych rzeczy (na przykład kolejnego języka obcego), starając się zapamiętywać możliwie dużo informacji czy wykonując ćwiczenia łamiące codzienną, mentalną rutynę (jak choćby jazda autem na pamięć zawsze tą samą trasą).

• Zbilansowana dieta.

O tym, że dieta ma kolosalny wpływ na zdrowie, wie każdy, ale nie każdy wie, że właśnie mniej więcej po 40 roku życia organizm ludzki zaczyna nieco gorzej radzić sobie z metabolizmem. Od tej pory należy po prostu „bardziej uważać na to, co się je i pije”. Warto ograniczyć używki, unikać ciężkostrawnych, tłustych, smażonych potraw i nie kupować niezdrowych, wysokoprzetworzonych produktów spożywczych. Puste kalorie z ulubionych słodyczy lepiej zamienić na cenne pierwiastki i minerały zawarte w warzywach i owocach, zmniejszyć ilość spożywanego czerwonego mięsa na rzecz ryb, pić minimum dwa litry wody mineralnej dziennie oraz rozważyć (na przykład z lekarzem rodzinnym) ewentualną suplementację najpotrzebniejszych w tym okresie składników, aby dieta była właściwie zbilansowana.

• Dobre towarzystwo, uśmiech i drobne przyjemności.

I na koniec porada najprzyjemniejsza – dbając o swoje zdrowie, trzeba „być dla siebie miłym” – zapewniać sobie dobre towarzystwo i powody do radości. Wbrew pozorom, zdrowy tryb życia nie musi być pasmem wyrzeczeń. Produkcję endorfin, źródła szczęścia i dobrego samopoczucia, wyzwala przecież nie tylko niezdrowe jedzenie czekolady, ale również sport, seks, taniec, śmiech…