Kolposkopia - jak się przygotować do badania?

Jakie są wskazania do przeprowadzenia kolposkopii i kiedy stawia się ostateczną diagnozę w rozpoznaniu raka szyjki macicy, tłumaczy lekarz ginekolog enel-med. Alicja Fleming-Kamińska.

Kolposkopia - co to jest?

Czym jest kolposkopia? Polega na ocenie powierzchni nabłonka i naczyń położonych pod nabłonkiem w dużym powiększeniu. Najczęściej oglądamy szyjkę macicy, możemy obejrzeć pochwę, srom i okolicę okołoodbytniczą. Jest to badanie niebolesne i nieinwazyjne. Trwa krótko, maksymalnie 15 minut.

Kolposkopia - wskazania

Jakie są wskazania do przeprowadzenia kolposkopii? Jest nim przede wszystkim nieprawidłowy wynik cytologii. Jak również zmiany, które są makroskopowo widoczne na szyjce macicy. Mogą nimi być nadżerki, nieprawidłowe naczynia, kłykciny, czy polipy. Zatem wszystko to, co widzimy tak zwanym gołym okiem, nieuzbrojonym przez powiększające urządzenie typu kolposkop. Mogą to być także plamienia kontaktowe, nasilone stany zapalne czy obecność wirusa HPV potwierdzonego testem. Wszystkie te wskazania przyczyniają się do konieczności przeprowadzenia badania kolposkopowego. Kolposkopia ma duże zastosowanie w kontrolach po leczeniu metodami destrukcyjnymi, np. po wymrażaniu zmian.

Kolposkopia a rak szyjki macicy

Czy kolposkopia stawia ostateczną diagnozę w rozpoznaniu raka szyjki macicy? Jest to badanie, które nie stawia rozpoznania ostatecznego, ale niewątpliwie ułatwia dalszą diagnostykę. Badanie polega na tym, że po założeniu wziernika, przemywamy solą fizjologiczną i wymywamy wydzielinę oceniając ją. Następnie oceniamy powierzchnię szyjki. W specjalnych filtrach oceniamy naczynia krwionośne i wykonujemy próby z odczynnikami - tutaj istotne, aby pacjentki uprzedzały o różnego rodzaju uczuleniach, ponieważ w kolposkopii wykorzystuje się odczynnik z jodem. Pacjentka nie może być uczulona na jod, bo wówczas jedna, ale zaznaczam tylko jedna z prób, nie mogłaby zostać wykonana. 

Kolposkopia w ciąży

Czy badanie można przeprowadzić w ciąży? Tak, jak najbardziej. W ciąży są zmiany ciążowe, tak zwane doczesnowe. Szczególnie nasilone w pierwszym trymestrze ciąży. Mogą zdarzyć się nieprawidłowe wyniki cytologii, a wówczas muszą zostać zweryfikowane. A pierwszym etapem tej weryfikacji jest kolposkopia. Nie ma do niej żadnych przeciwwskazań i powikłań po tym badaniu. Jest to niezwykle pomocne badanie, bo cytologia wraz z kolposkopią dają niemal 100% skuteczność w potwierdzaniu podejrzenia stanu przedrakowego lub raka. Kolposkopia jest tutaj potrzebna do określenia miejsc z których można pobrać wymagane wycinki do badania mikroskopowego, które może potwierdzić rozpoznanie wstępne.

Kolposkopia - przygotowanie do badania

Jak przygotować się do badania? Warunkiem dobrze wykonanego badania jest to, że kobieta nie zgłosi się do nas w okresie miesiączki lub krwawienia z innego powodu. Na badanie należy zgłosić się około 4 dni przed i po zakończeniu krwawieniu. Pacjentka nie może być w trakcie leczenia przeciwzapalnego, a więc przyjmowania globulek. Po leczeniu powinna odczekać ok. 4 dni. Nie może mieć również czynnego stanu zapalnego. Nie może być poddana badaniu ginekologicznemu, jak i USG przezpochwowemu w dniu planowanej kolposkopii. Nie powinna również współżyć dobę przed badaniem.

Kolposkopia - wyniki

Jak klasyfikowane są wyniki kolposkopii? Jest 5 grup obrazów kolposkopowych. Prawidłowe, nieprawidłowe, oddzielnie obrazy sugerujące raka, obrazy różne m.in. polipy, brodawczaki, zmiany doczesnowe w ciąży i tzw. kolposkopie niesatysfakcjonujące. Gdy pacjentki czytają, że ich wynik jest niesatysfakcjonujący to od razu denerwują się, że coś jest źle. Niepotrzebnie. To oznacza, że w kolposkopii nie możemy po prostu ocenić granicy między nabłonkiem płaskim a gruczołowym, bo nie można jej uwidocznić. Może tak się zdarzyć z wielu powodów, np. u pacjentek po menopauzie, po porodach, po różnych uszkodzeniach szyjki macicy (np. po operacji). 
Czy są jakieś przeciwwskazania przed wykonaniem badania? Nie ma. Chyba, że pacjentka jest uczulona na jod, ale to już sobie powiedzieliśmy wcześniej.