Grudki perliste prącia: przyczyny, objawy, leczenie

Grudki perliste prącia to fizjologiczne zmiany niebędące objawem żadnej choroby. Niemniej jednak niejednego mężczyznę mocno niepokoją, łatwo je bowiem pomylić z objawami chorób przenoszonych drogą płciową, w tym z kłykcinami kończystymi, które są konsekwencją zakażenia wirusem HPV. Pewne jest, że wszelkie zmiany w wyglądzie narządów płciowych powinny być skonsultowane ze specjalistą. Czym są grudki perliste prącia, czy występują one u kobiet, jakie są ich objawy i przyczyny powstawania i czy znane są metody usuwania tego defektu estetycznego – o tym w poniższym artykule.

Czym są grudki perliste prącia?

Grudki perliste (ang. pearly penile papules, PPP) to niezakaźne wytwory nabłonka, niegroźne zmiany fizjologiczne, które nie są objawem chorobowym. Tworzą się na prąciu mężczyzn, zajmując najczęściej koronę żołędzi, rzadziej znajdujący się poniżej rowek zażołędny. Grudki perliste prącia to niewielkie, gładkie w dotyku, biało-cieliste, przypominające kolor perłowy zmiany fizjologiczne o wydłużonym kształcie i wielkości od 0,5 do kilku milimetrów, które mogą ulegać powiększeniu w trakcie wzwodu. Zwykle tworzą 2-3 rzędy układając się okrężnie wokół prącia.

Są to bezobjawowe zmiany – nie dają żadnych dolegliwości: nie swędzą, nie pieką ani nie bolą. Grudki perliste nie są także powiązane z procesem nowotworowym. Najczęściej mylone są z objawami chorób wenerycznych i zakażeń, jednak ich pojawienie się nie jest związane z obecnością bakterii czy wirusów. Nie wynikają również z braku właściwej higieny osobistej. Niemniej jednak mężczyźni, u których występują grudki, powinni dokładnie pielęgnować okolice intymne – wokół grudek na prąciu, pod napletkiem może gromadzić się biała lub żółta wydzielina, tzw. mastka. Nieprawidłowa higiena tego miejsca może powodować powstawanie nieprzyjemnego zapachu. 

Czy grudki perliste występują u kobiet?

Grudki perliste występują wyłącznie u mężczyzn. Temat nie dotyczy kobiet. Jednak jeśli w okolicach warg sromowych zaobserwuje się jakiekolwiek zmiany, należy każdorazowo skonsultować się z ginekologiem lub dermatologiem, ponieważ mogą być to groźne zmiany, które wymagają specjalistycznego leczenia. Niemniej jednak grudki perliste sromu nie występują.

Przyczyny powstawania grudek perlistych

Jeśli chodzi o przyczyny powstawania grudek perlistych, nie są one dotąd znane medycynie. Zwykle pojawiają się po zakończeniu okresu dojrzewania u mężczyzn i mogą występować między 20 a 40 rokiem życia. Pierwsze zmiany występują dosyć często po kontakcie seksualnym. Szacuje się, że grudki perliste występują u około 10-20% zdrowych mężczyzn. Częściej występują u mężczyzn nieobrzezanych niż u poddanych obrzezaniu, są także czętszą przypadłością dotykającą mężczyzn rasy czarnej. W związku z brakiem określonych przyczyn powstawania tych zmian obecność grudek perlistych uznaje się za wynik tzw. zmienności osobniczej.

Grudki perliste a kłykciny kończyste

Grudki perliste wyglądem mogą przypominać kłykciny kończyste, niemniej jednak kłykciny są zmianami związanymi z infekcją wywołaną przez bardzo groźny wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Jednak są to dwa różne przypadki. Kłykciny kończyste występują nie tylko na obrzeżach żołędzi, ale także na wędzidełku, skórze moszny czy wzgórka łonowego, jak również wokół odbytu czy pod pachami. Są też znamienne dla kobiet, u których pojawiają się wargach sromowych, w pochwie, w cewce moczowej oraz szyjce macicy. Kłykciny kończyste są objawem choroby, którą należy bezwzględnie leczyć. Co więcej, dwie mutacje wirusa HPV odpowiedzialnego za zachorowanie na kłykciny kończyste są wysoce kancerogenne, czyli rakotwórcze – są główną przyczyną raka szyjki macicy.

Kłykciny to zmiany barwy bladoróżowej, brunatnej lub czerwonej, o gładkiej lub zrogowaciałej powierzchni. Ich występowaniu towarzyszy pieczenie, świąd, ból podczas stosunku, krwawienie lub wysięk, a te większych rozmiarów powodują dyskomfort, ucisk i zaburzenia oddawania moczu lub stolca. 

Zmiany w postaci grudek perlistych czy kłykcin kończystych rozpoznaje się na podstawie ich objawów podczas zwykłego badania lekarskiego. W pierwszym etapie nie jest wymagane wykonywanie specjalistycznych badań. Lekarz po pierwszej wizycie postawi właściwe rozpoznanie. Należy pamiętać, że zawsze przed ostatecznym rozpoznaniem grudek perlistych trzeba uwzględnić wszystkie przypominające je wykwity.

Czy grudki perliste są groźne?

Grudki perliste nie są zmianami groźnymi dla zdrowia.

Metody usuwania grudek perlistych

Poruszając wątek grudki perliste – usuwanie, podkreślamy, że każdorazowo należy skonsultować działania ze specjalistą, jakim jest dermatolog. Zmiany można zaakceptować, ale często są dla mężczyzn przyczyną kompleksów wpływających negatywnie na poczucie wartości. W takiej sytuacji warto rozważyć ich usunięcie, mimo że brak jest medycznych wskazań do ich pozbywania się.

Czy grudki perliste same znikną? Grudki perliste niestety dosyć rzadko ustępują samoistnie. Jednak podkreślimy w tym miejscu wagę profesjonalnych zabiegów usuwania grudek – prawidłowo wycięte znamię nie odrasta i nie jest przyczyną zmian neoplastycznych.

Jeśli chodzi o dostępność metod usuwania grudek perlistych, to różnią się one sposobem wykonywania oraz wskazaniami. Specjalistę po uwzględnieniu sugestii pacjenta dobierze najlepszą formę wykonania zabiegu. Dostępne są:

• usuwanie grudek plazmą lub przy użyciu lasera CO2 – bezboleśnie wypala się grudki, które po zabiegu całkowicie znikają. Bezpośrednio po ich usunięciu pozostaje niewielki obrzęk i gojące się szybko strupy. Jest to bardzo szybka i skuteczna metoda bez powstających blizn, a co więcej oszczędza się okoliczne tkanki;
• chirurgiczne usuwanie – z użyciem ostrza, niestety w przypadku tej metody istnieje ryzyko nawracania zmian oraz pozostawania blizn. Usuwanie chirurgiczne wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym okolicy, z której będą wycięte zmiany. Wyższa inwazyjność zabiegu sprawia, że interwencje chirurgiczne stosuje się najrzadziej;
• elektrodesykacja – zabieg usunięcia zmian przy użyciu prądu elektrycznego o wysokiej częstotliwości polegający na przypalaniu grudek perlistych, zmiany ulegają zanikowi;
• krioterapia – wymrażanie przy użyciu ciekłego azotu, bardzo niskie temperatury powodują złuszczanie grudek. Poziom bezpieczeństwa tej metody szacuje się na bardzo podobny względem laseroterapii.

Po usunięciu zmian zaleca się odpowiednią higienę oraz pielęgnację miejsc pozabiegowych, należy także pamiętać o zachowaniu czasowej wstrzemięźliwości seksualnej w celu uniknięcia powikłań podczas procesu gojenia.

Domowe sposoby usuwania grudek perlistych prącia – czy są skuteczne?

Nie istnieją żadne skuteczne, a tym bardziej bezpieczne metody domowego usuwania grudek perlistych prącia. Nie wolno ich drapać, ani wyciskać, ponieważ narażamy się tym samym na infekcję oraz powstawanie blizn.

Źródła:

1. Aldahan A., Brah T., Nouri K., Diagnosis and Management of Pearly Penile Papules, Am J Mens Health.; 05/2018.

2. Grodecka A., Co to są grudki perliste, Dermatologia; 02/2020.

3. Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Wydawnictwo Lekarskie PZWL; Warszawa; 2022.