Jak się pozbyć szumów w uszach?

Szumy w uszach to subiektywne odczucie dźwiękowe. Dolegliwość może towarzyszyć różnym procesom chorobowym, a dźwięk może przybierać różne formy: od dzwonienia do brzęczenia. Ich przyczyn może być wiele, a szumy mogą być odczuwalne w jednym lub obu uszach, czasowo lub stale. - Długotrwałych i silnych szumów nie można lekceważyć, ponieważ mogą być objawem poważnej choroby - tłumaczy specjalista laryngologii dr n. med. Anna Młodkowska z enel-med.

Czym są szumy uszne?

Szumem w uchu nazywamy każdy dźwięk, który słyszy pacjent. Jest to fantomowe zjawisko (doznanie), ponieważ nikt poza pacjentem go nie słyszy. Każda osoba odczuwająca szumy uszne opisuje to wrażenie inaczej. Określane są jako piski, bardzo wysokie dźwięki, ale też szum o niskich częstotliwościach, dzwonienie. Wspólną ich cechą jest uciążliwość dla chorego. Szumy mogą być odczuwalne w jednym uchu lub obustronnie, w głowie lub z tyłu głowy. Najczęściej występują szumy pojawiające się i znikające przy spadkach i skokach ciśnienia tętniczego. Mogą doskwierać też stale, wtedy mówimy o szumach przewlekłych.

Jakie są najczęstsze przyczyny wystąpienia szumu w uchu?

Przyczyn szumów usznych jest wiele. Nie wszystkie dotyczą bezpośrednio ucha. Większość szumów usznych ma pochodzenie pozauszne. Mogą być szumy uszne spowodowane chorobami ogólnymi, np. skokami lub spadkami ciśnienia tętniczego krwi, poziomem hormonów tarczycowych (najczęściej nadczynnością tarczycy), cukrzycą i towarzyszącym jej spadkom poziomu glikemii. Szumy uszne mogą mieć pochodzenie kręgosłupowe, spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa. Kolejną przyczyną szumów usznych jest zaburzenie przepływu naczyń szyjnych (blaszki miażdżycowe i sztywność ścian naczyń szyjnych mogą dawać efekt szumu usznego u pacjenta). Wówczas w diagnostyce wykorzystuje się badanie USG z Dopplerem naczyń szyjnych.

Jedną z poważnych przyczyn szumów usznych może być przyczyna neurologiczna – guz kąta mostowo-móżdżkowego lub guz nerwu ósmego, czyli słuchowego. Dlatego specjalista zawsze musi brać pod uwagę takie przypadki. Wówczas szum jest jednostronny, a przy jednostronnym szumie zawsze należy wykonać rezonans magnetyczny, przepływy naczyń szyjnych oraz diagnostykę kręgosłupa. Dopiero następnie, biorąc pod uwagę częstość występowania szumów usznych, jest przyczyna laryngologiczna. Najczęściej dotyczy ucha wewnętrznego, ale zdarza się również ucha środkowego i zewnętrznego. Szum może być spowodowany korkiem woskowinowym, po usunięciu którego pacjent zdrowieje. W uchu środkowym może być to gromadzący się płyn, niedrożność trąbki słuchowej. Najtrudniejsze do leczenia są przypadki dotyczące ucha wewnętrznego, np. zaburzenia ukrwienia ucha wewnętrznego. Takie sytuacje mogą być wywołane przez hałas, np. przez głośne słuchanie muzyki na koncertach (tzw. uraz akustyczny) lub przewlekłą pracę na hali fabrycznej.

Szumy uszne może dawać też niedosłuch, a najczęściej asymetria między prawym a lewym uchem. Słabsze ucho, chcąc nadrobić różnicę do drugiego, wytwarza szum uszny. Wśród czynników ryzyka zwiększających możliwość pojawienia się szumów usznych wymienia się też: stres, depresję, małą aktywność fizyczną czy niedotlenienie.

Jak wygląda rozpoznanie szumów usznych?

Diagnostyka szumów usznych to domena neurologów i laryngologów. Najlepszymi ekspertami w zakresie diagnostyki takich dolegliwości są lekarze ze specjalizacją foniatrii i audiologii. Na zawrotach głowy i szumach usznych najlepiej znają się audiolodzy. W zależności od przyczyny wystąpienia choroby laryngolodzy wysyłają pacjentów do specjalistów. W przypadku przyczyny kręgosłupowej lekarz laryngolog kieruje pacjenta na konsultację do ortopedy, chirurga lub rehabilitanta. Wielu pacjentów po rehabilitacji odcinka szyjnego kręgosłupa przestaje mieć szumy uszne. Z kolei chorzy z przyczyną neurologiczną kierowani są do neurologów.

Jak wygląda leczenie szumów usznych?

Leczenie szumów usznych determinuje ich bezpośrednia przyczyna. Jeżeli przyczyna jest prosta, np. korek woskowinowy, wtedy lekarz jest w stanie pomóc pacjentowi na miejscu w gabinecie lekarskim. Natomiast szumy uszne dotyczące ucha wewnętrznego są bardzo trudne w leczeniu. Niestety wielu pacjentom nie jesteśmy w stanie pomóc. Czasami chorzy muszą nauczyć się z tym żyć.

Jeżeli przyczyna jest uszna i dotyczy ucha wewnętrznego, to jednym z głównych sposobów leczenia jaki może zalecić laryngolog jest tzw. trening słuchowy. Inaczej nazywany habituacją, czyli przyzwyczajeniem pacjenta do życia z szumem. Stosuje się maskery, czyli aparaty maskujące szumy uszne przy pomocy tzw. szumu szerokopasmowego, który towarzyszy pacjentowi. Dodatkowo wykorzystuje się leczenie przy pomocy leków. Przy urazach akustycznych i podejrzeniu niedokrwienia ucha wewnętrznego podaje się leki poprawiające ukrwienie, podobne do stosowanych przez neurologów przy niedokrwieniu centralnego układu nerwowego. Niestety w przypadku około 70 procent pacjentów z przewlekłymi szumami usznymi nie jesteśmy w stanie ich wyleczyć, możemy tylko pomóc im nauczyć się z tym żyć.