Koronarografia - czym jest, na czym polega

Koronarografia Koronarografia jest główną metodą diagnostyczną u osób z objawami dławicy piersiowej, u których występują różne postacie choroby tętnic wieńcowych lub ich podejrzenie. Stanowi podstawę do kwalifikacji chorych do leczenia farmakologicznego lub różnego rodzaju metod rewaskularyzacji - udrożnienia lub poszerzenia zmienionych chorobowo naczyń wieńcowych.

Koronarografia – co to jest

Koronarografia to inaczej angiografia naczyń wieńcowych. Jest inwazyjnym badaniem tętnic wieńcowych serca. Ryzyko powikłań, jakie niesie ze sobą, nie przekracza 2%. Dzięki wykorzystaniu promieni rentgenowskich pozwala uzyskać obraz naczyń wieńcowych. Poznać ich anatomię oraz ocenić czy ich budowa jest prawidłowa i czy obecne są ewentualne zwężenia wywołane przez miażdżycę. Tętnice wieńcowe są naczyniami odpowiedzialnymi za ukrwienie komórek mięśnia sercowego. Koronarografia stanowi podstawę do podjęcia decyzji o dalszym postępowaniu z pacjentem. Pozwala postawić nie tylko właściwe rozpoznanie, ale służy również zaplanowaniu dalszego leczenia: leczenie farmakologiczne, angioplastyka wieńcowa (PTCA) czy zabieg kardiochirurgiczny (CABG) wszczepienia pomostów aortalno-wieńcowych tzw. „by – passów”.

Koronarografia – na czym polega zabieg

Zabieg koronarografii jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym, najczęściej z dostępu przez tętnicę promieniową na nadgarstku, rzadziej udową w pachwinie. Pacjent w trakcie badania jest cały czas przytomny i odczuwa tylko niewielki ból w trakcie nakłucia tętnicy. Po nakłuciu tętnicy promieniowej lub tętnicy udowej, lekarz wprowadza kolejno cewniki w okolice serca, a dokładnie ujścia tętnic wieńcowych. Następnie tą drogą podany zostaje kontrast, który umożliwia uzyskanie obrazu tętnic wieńcowych za pomocą promieniowania rentgenowskiego. Badanie wykorzystywane jest najczęściej w diagnostyce choroby niedokrwiennej serca.

Koronarografia – przebieg zabiegu

Koronarografia jest zabiegiem wykonywanym w pracowni hemodynamicznej, w warunkach sterylnych tak jak na sali operacyjnej. Pacjent poddawany badaniu układany jest na stole zabiegowym w pozycji na plecach. Miejsce, w którym ma zostać wykonane nakłucie jest najpierw dokładnie dezynfekowane, następnie znieczulane miejscowo. Po nakłuciu tętnicy do jej światła wprowadzana jest koszulka tętnicza (podobna do wenflonu) z zastawką. Umożliwia ona dalsze, bezpieczne przesuwanie cewnika do tętnic. Cały zabieg koronarografii wykonywany jest pod kontrolą obrazu rentgenowskiego. Cewnik wykonany jest bowiem z materiału, który pochłania promieniowanie rentgenowskie i pozostaje widoczny na ekranie monitora. Dzięki temu widząc jego położenie, lekarz przesuwa go w kierunku serca. W momencie, gdy koniec cewnika znajdzie się w pobliżu odejścia tętnicy wieńcowej od aorty, lekarz wstrzykuje środek kontrastowy. Ten z kolei miesza się z krwią i płynie do tętnic wieńcowych. W momencie podania środka kontrastowego osoba badana może odczuwać uderzenia gorąca do głowy, które następnie rozchodzi się po całym ciele. Możliwy jest także niewielki ból, dyskomfort w klatce piersiowej. Podczas badania konieczne jest zmienianie położenia stołu, na którym znajduje się pacjent, a także lampy rentgenowskiej. Pozwala to na uzyskanie najlepszego do oceny obrazu naczyń wieńcowych. Służy to bardzo precyzyjnemu określeniu miejsc, w których tętnice wieńcowe są zwężone lub niedrożne. Za istotne uznaje się zwężenie powyżej 70% średnicy światła tętnicy wieńcowej lub powyżej 50% w przypadku zwężenia pnia lewej tętnicy wieńcowej. W przypadku stwierdzenia istotnego zwężenia w jednej lub więcej niż jednej z tętnic wieńcowych analiza wyniku koronarografii jest pomocna w podjęciu decyzji o wykonaniu angioplastyki wieńcowej za pomocą specjalnego balonika rozprężanego pod wysokim ciśnieniem oraz wprowadzeniu tzw. stentu.

Angioplastyka to zabieg udrożnienia zwężonego lub zamkniętego naczynia krwionośnego. Stent, który wyglądem przypomina sprężynkę, to rodzaj metalowej siateczki wykonanej ze stopów metali szlachetnych który zapobiega nawrotowi zwężenia tętnicy wieńcowej. Po zakończonym badaniu zakłada się opaskę uciskową w miejscu nakłucia tętnicy (na około 2 godziny), jeśli zabieg był wykonywany przez tętnicę promieniową lub pozostawia koszulkę naczyniową w tętnicy na pewien czas (5-6 godzin tj. do czasu normalizacji układu krzepnięcia krwi) i później się ją usuwa oraz zakłada opatrunek uciskowy (na 6-12 godzin), gdy zabieg wykonywany był przez tętnicę udową.

Koronarografia – czas trwania zabiegu i pobytu w szpitalu

Koronarografia trwa od 30 do 90 minut w przypadku koronarografii z angioplastyką. Długość pobytu w szpitalu zależna jest od przyczyny wykonania zabiegu. W przypadku badania zaplanowanego przebiegającego bez powikłań pacjent może zostać wypisany do domu następnego dnia po koronarografii. Jeżeli badanie było natomiast elementem leczenia ostrego zespołu wieńcowego to okres hospitalizacji ulega wydłużeniu do 4-5 dni.

Źródła:

1. Sałacki A. J. Co to jest koronarografia? Medycyna po dyplomie 2017, 03. https://podyplomie.pl/medycyna/26238,co-to-jest-koronarografia

2. Sikorska W. A. Koronarografia  i jej wpływ na pacjenta kardiologicznego.