Mononukleoza

Mononukleoza jest chorobą zakaźną wywoływaną przez wirus Epsteina i Barr (EBV). Sprawdź jakie są  objawy mononukleozy  i jak wygląda leczenie tej choroby.

Mononukleoza

Wirus wywołujący mononukleozę należy do rodziny Herpesvirideae. Podczas kontaktu ze śliną drugiego człowieka (np. sztućce, kęsy pokarmu, picie z tej samej szklanki czy butelki i podczas pocałunku) wnika on do komórek nabłonka gardła, zakaża obecne tam limfocyty B (komórki układu odpornościowego) i z nimi rozprzestrzenia się w całym organizmie. Pozostaje w zakażonych, krążących limfocytach B i być może również w komórkach nabłonka jamy ustnej do końca życia i okresowo występuje w ślinie. Mononukloeza może wystąpić w każdym wieku. Niezwykle rzadko zdarza się jednak u dzieci poniżej 2. roku życia oraz u dorosłych powyżej 40 roku życia. 

Drogi zakażenia mononukleozą 

Zakażenie pierwotne następuje drogą kropelkową, przez bezpośredni kontakt z zakażoną śliną najczęściej w okresie wczesnego dzieciństwa. Zakażona ślina znajdować się może na wspólnych zabawkach, butelkach lub innych przedmiotach wkładanych do ust ( oblizane przez rodziców smoczki). W okresie młodzieńczym transmisja wirusa następuje często w wyniku pocałunków. Źródłem zakażenia może być również transfuzja zakażonej krwi, szpik czy też przeszczep zakażonych narządów. 

Zakażenie w równym stopniu występują u kobiet i u mężczyzn bez wpływu sezonowości. Towarzystwo osoby, która jest zakażona jest bezpieczne i nie grozi zakażeniem. 

Objawy mononukleozy

Okres wylęgania choroby jest stosunkowo długi. Trwa od 4 do 8 tygodni (od 30 do 50 dni). Zakażenie pierwotne nabyte w pierwszych 10 latach życia jest zazwyczaj bezobjawowe lub objawów jest niewiele. Dlatego też często bywa przeoczone. Pojawić może się długo utrzymująca się podwyższona temperatura, powiększone są węzły chłonne oraz zmieniona zapalnie jest błona śluzowa gardła. Dużo rzadziej występuje charakterystyczny nalot na migdałkach podniebiennych, powiększona wątroba lub śledziona.  

Charakterystyczne objawy mononukleozy obserwowane zazwyczaj są u osób między 15. a 25. rokiem życia. Pojawia się wówczas osłabienie, zmęczenie. Mogą też wystąpić bóle mięśni. Po kilku dniach występuje gorączka, powiększenie migdałów podniebiennych i węzłów chłonnych oraz ból gardła. Temperatura powyżej 38,5 stopnia utrzymuje się przez około 10 do 14 dni. Może wystąpić przykry zapach z ust, a także obrzęk powiek oraz twarzy. Po kilku dniach od wystąpienia gorączki nastąpić może powiększenie wątroby i śledziony. Towarzyszyć może wówczas ból brzucha oraz uczucie pełności, brak apetytu. U młodszych dzieci pojawić się może biegunka. Zaobserwować można również wysypkę na tułowiu oraz kończynach. Większość objawów utrzymuje się około 16 dni. Jedynie uczucie zmęczenia i zaburzenia koncentracji mogą towarzyszyć przez wiele miesięcy. 

Diagnostyka

W przypadku podejrzenia mononukleozy na podstawie obrazu klinicznego konieczne jest wykonanie badań laboratoryjnych w celu potwierdzenia diagnozy. 

Leczenie mononukleozy

W leczeniu mononukleozy stosuje się leczenie objawowe. Zaleca się leżenie w łóżku, leczenie przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, przeciwzapalne, czasem również hepatoprotekcyjne. Zastosowanie leków przeciwwirusowych jest dyskusyjne. Nie ma klinicznych dowodów na ich korzystne działanie. Podobnie jak nie ma uzasadnienia dla stosowania antybiotyków w przebiegu leczenia. Wskazaniem jest pojawienie się wtórnego zakażenia bakteryjnego, co wymaga potwierdzenia testami diagnostycznymi. Podanie antybiotyków pacjentom z mononukleozą zakaźną często skutkuje wystąpieniem reakcji nadwrażliwości. Objawia się ona zmianami skórnymi (wysypką). 

Przy wysokiej gorączce podaje się leki przeciwgorączkowe oraz przeciwzapalne. W okresie zaostrzenia choroby wskazane jest, abyś zwiększył ilość przyjmowanych płynów. Twoja dieta w tym czasie powinna być lekkostrawna, bogata w białka i witaminy. Zastosować możesz również leczenie miejscowe: płukanie gardła roztworem soli, leki znieczulające miejscowo. Ważne też, by zmniejszyć aktywność fizyczną.