Czy w wieku 70 lat można wszczepić implant zęba? Jakie warunki należy spełnić, aby uzupełnić brak zęba wszczepem implantologicznym

Implanty zębów wszczepiane są u osób dorosłych w każdym wieku. Warunkiem zastosowania tej metody uzupełnienia braku jest ukończony 18. rok życia, oraz między innymi dobry stan tkanki kostnej szczęki lub żuchwy. Wyjaśniamy, co to jest implant zęba, jakie mogą być objawy odrzutu implantu zębów i powikłania a także, jakie są zalecenia po wszczepieniu implantów.

Co to jest implant zęba?

Implant to obce ciało wszczepiane do organizmu, które ma na celu odtworzenie brakującego organu i pełnionej przez niego funkcji. Implanty stosowane są między innymi w ortopedii (jako endoprotezy stawu biodrowego lub  kolanowego) czy w chirurgii estetycznej (implanty piersi).

Najbardziej popularne są implanty stomatologiczne, które stosuje się w celu odbudowy utraconych zębów, zarówno w przypadku pojedynczych braków, jak i całkowitego bezzębia. 

Brak zębów może być skutkiem wrodzonego ich braku (hipodoncji, oligodoncji) lub urazów w obrębie szczęki i żuchwy. U dorosłych najczęściej jest efektem nieleczonej próchnicy, niepowodzeń leczenia endodontycznego czy przewlekłych chorób dziąseł. 

Gdy pacjent stracił zęby, implanty są sposobem na ich odzyskanie. Pacjenci najczęściej decydują się na implant, kiedy brak zęba znajduje się w linii uśmiechu w widocznym miejscu i jest pojedynczy. W przypadku mnogich braków stosuje się inne metody, ale również można zastosować wszczepy implantologiczne, które gwarantują większą stabilizację, na przykład protezy. 

Implant zęba, najczęściej wykonany z tytanu lub ze stopu tytanu (stosowane są także implanty cyrkonowe), ma kształt śruby i pełni funkcję korzenia zęba. Jest umieszczany na stałe w kości szczęki lub żuchwy, integruje się z kością i tym samym zastępuje korzeń zęba naturalnego. Do implantu przykręcane są elementy służące do zamontowania na nich uzupełnień protetycznych. 

Przy uzupełnieniu pojedynczego zęba na wszczepiony implant nakłada się łącznik, a następnie koronę, która zastępuje utracony ząb.

Gdy brakuje wielu lub wszystkich zębów, wszczepione implanty służą jako fundament, na którym mocowany jest łącznik i odbudowa protetyczna w postaci mostu czy protezy.

Wszczepienie implantu można wykonać w pełnej narkozie, sedacji lub w znieczuleniu miejscowym. Wszczepienie jednego implantu trwa od 30 minut do godziny. Po nim następuje tzw. proces osteointegracji, czyli zrastania się powierzchni implantu z naturalną kością, który trwa w przypadku żuchwy – 3-4 miesiące, w przypadku szczęki – 4-6 miesięcy. Po tym czasie na wstawionych implantach można zamontować uzupełnienie protetyczne. 

W niektórych przypadkach można przeprowadzić wszczepienie implantu i nadbudowę protetyczną podczas jednej wizyty, jednak konieczny jest wówczas dobry stan jamy ustnej oraz brak ubytków kostnych.

O możliwości wykonania wszczepienia implantu i jego natychmiastowego obciążenia koroną decyduje lekarz implantolog po szczegółowej diagnostyce rentgenowskiej.

Implant zęba u 70-latka 

Implanty można stosować u osób, które ukończyły 18. rok życia, ponieważ do tego czasu trwa rozwój kości szczęki i żuchwy. Nie ma określonej górnej granicy dotyczącej ich zastosowania, co oznacza, ze implanty można wykonać u osób w wieku 70 lat lub starszych, jeśli warunki kostne i higiena jamy ustnej są prawidłowe.

Aby uzupełnić brak zęba wszczepem implantologicznym, pacjent musi spełniać pewne warunki. Ocenia je lekarz implantolog podczas konsultacji kwalifikującej do takiego zabiegu. 

Stomatolog bierze wtedy pod uwagę ogólny stan zdrowia pacjenta, stan układu stomatognatycznego oraz ilość i jakość tkanki kostnej.

Nie można wykonać implantu, gdy pacjent ma zbyt mało kości w miejscu, gdzie ma on być wszczepiony albo gdy występuje stan zapalny otaczających to miejsce tkanek. 

Warto jednak podkreślić, że dzięki postępowi, który dokonał się w stomatologii oraz wykorzystaniu nowoczesnym metod chirurgicznych coraz częściej implantacja jest możliwa nawet w przypadku niekorzystnych warunków w obrębie jamy ustnej.

Warunki te można poprawić wykonując zabiegi przedimplantacyjne, takie jak augmentacja kości, czyli jej odbudowa, czy zabieg podniesienia dna zatoki szczękowej. 

Natomiast przeciwwskazaniem do wykonania implantu mogą być takie schorzenia jak aktywna choroba nowotworowa, AIDS czy sepsa. Przeszkodą może być także nieuregulowana cukrzyca czy choroby układu krzepnięcia oraz ciąża. 

Nie wykonuje się także implantu u osób cierpiących na ciężkie uzależnienia czy u osób chorych psychicznie.

Konsultacji lekarza wymaga wykonanie implantu u pacjentów chorujących poważnie, w tym na chorobę Parkinsona, mających wadę serca czy schorzenia szpiku kostnego.

Implant zęba to dobry sposób na uzupełnienie braków w uzębieniu, ponieważ metoda ta nie wymaga szlifowania sąsiednich zębów. Korony na implantach dobierane są kolorem do sąsiadujących zębów, a jeżeli jest wykonywana proteza całego uzębienia, możliwe jest wybranie preferowanego, jasnego odcienia szkliwa, tak aby efekt jak najwierniej przypominał naturalne zęby.

Oprócz wartości estetycznej uzupełnienie braku zębów jest warunkiem utrzymania prawidłowej kondycji stawu skroniowo-żuchwowego i mięśni twarzoczaszki. Zapewnia również sprawne rozdrabniania pokarmów, co wpływa na  funkcjonowanie układu pokarmowego i stan całego organizmu. Ma to szczególne znaczenie w starszym wieku, kiedy często występują dysfunkcje trawienne.

Objawy odrzutu implantu zębów i powikłania 

Gdy stosuje się implant zęba, powikłania zdarzają się bardzo rzadko pod warunkiem, że zabieg został wykonany prawidłowo w specjalistycznym gabinecie stomatologicznym.

Jeżeli się one pojawiają, zwykle wynikają z nieprzestrzegania przez pacjenta prawidłowej higieny jamy ustnej. W rezultacie może się rozwinąć infekcja bakteryjna, powodująca zapalenie dziąseł i tkanek otaczających implant. 

Także palenie wyrobów tytoniowych w znacznym stopniu wpływa na częstość występowania zapalenia tkanek okołowszczepowych, przewlekłego zapalenia błony śluzowej i wzrost resorpcji kości wokół implantu.

Zwiększyć ryzyko niepowodzenia implantacji może przyjmowanie leków upośledzających gojenie ran, które mogą zaburzać proces osteointegracji, a także przyjmowanie bisfosfonianów (leków hamujących resorpcję kości, stosowanych między innymi w terapii osteoporozy), dlatego u pacjentów przyjmujących takie leki to lekarz implantolog podejmuje ostateczną decyzję o możliwości wszczepienia implantu.

Kiedy dojdzie do reakcji zapalnej obejmującej tkanki wokół implantu, stosuje się różne metody leczenia niechirurgicznego i chirurgicznego. Jedną z nich jest między innymi laser diodowy wspomagający regenerację zainfekowanych tkanek. 

Zdarza się, że u niewielkiego odsetka pacjentów implant jako ciało obce może zostać odrzucony przez organizm. 

Zaniepokoić powinny nas takie objawy występujące po wszczepieniu implantu jak: opuchlizna, gorączka, powiększone węzły chłonne, osłabienie, bóle gardła i zębów sąsiadujących z implantem czy trudności z jedzeniem i piciem. Mogą to być objawy odrzutu implantu zębów.

W rzadkich wypadkach może dojść do poluzowania implantu i jego ruchomości. Przyczyną jest najczęściej brak osteointegracji (implant nie zrósł się z kością zębodołu). Wówczas konieczne jest usunięcie śruby (eksplantacja). 

Nieprzyjęcie się implantu nie wyklucza pacjenta z jego posiadania. Po upływie odpowiedniego czasu podejmuje się kolejną próbę, która wykonywana jest w ramach reklamacji producenta implantu (pacjent nie ponosi ponownie kosztu implantu). Według statystyk około 2% implantów nie integruje się z kością i konieczne jest ich usunięcie.

Zalecenia po wszczepieniu implantów

Po wykonaniu zabiegu wszczepienia implantów pacjentom podaje się antybiotyki i zaleca stosowanie zimnych okładów. Aby złagodzić pojawiający się ból, można przyjmować leki przeciwbólowe. Zaleca się unikanie gorących posiłków, alkoholu, a przede wszystkim palenia papierosów przez kilka dni po zabiegu.

Pacjent musi także ściśle przestrzegać zasad higieny jamy ustnej, czyli obowiązkowo szczotkować zęby i protezy, stosować nici dentystyczne, wykałaczki i szczoteczki międzyzębowe, służące do czyszczenia pod przęsłami mostów (jeżeli zostały one założone). 

Konieczne są regularne kontrole u implantologa oraz profesjonalne higienizacje (minimum co 6 miesięcy, o ile lekarz nie zaleci inaczej). Wzorowa higiena jamy ustnej u pacjentów po implantacji jest warunkiem długoletniego użytkowania uzupełnień protetycznych. Nie zapominajmy, że to zalegająca płytka nazębna jest czynnikiem wywołującym zapalenia dziąseł i przyzębia.

Źródła: 
Wysokińska Miszczuk J., Implanty protetyczne jako źródło zakotwiczenia w ortodoncji – opis przypadku, Implantologia Stomatologiczna/PSI Implant Dentistry, rok VII nr 2 (14), 2016 90-95
Cieślik-Wegemut M., Duda M., Kłosiński P, et al., Regeneracja tkanki miękkiej i twardej wokół implantu w przebiegu periimplantitis z  wykorzystaniem lasera diodowego - opis przypadku, Implantologia Stomatologiczna/PSI Implant Dentistry rok XII nr 1 (23) 2021, 26-34
Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Wydział Oceny Technologii Medycznych, Uzupełnienie protetyczne wsparte o implanty wraz z kontrolą pozabiegową oraz ewentualną koniecznością usunięcia implantów. Raport w sprawie oceny świadczenia opieki zdrowotnej, 2019.