Rola stymulatorów tkankowych w medycynie regeneracyjnej i kosmetologii

W kosmetologii duży nacisk kładzie się na zabiegi związane z opóźnianiem procesów starzenia, utrzymania młodego wyglądu i dobrej kondycji skóry. W medycynie regeneracyjnej i kosmetologii wykorzystywane są różne techniki zabiegowe. Dużą rolę odgrywają między innymi stymulatory tkankowe. Czym one są i w jaki sposób mogą wpłynąć na zainicjowanie odbudowy skóry?

Czym są stymulatory tkankowe?

Proces stymulowania tkanek prowadzi do pobudzenia znajdujących się w skórze fibroblastów. Powinien on być skuteczny w ich proliferacji, syntezie białek i doprowadzaniu do zwiększonej produkcji składników macierzy międzykomórkowej. Fibroblasty z kolei wymuszają syntezę kolagenu i elastyny w skórze.

Jak można zdefiniować stymulatory tkankowe? To dziedzina medycyny anty-aging, inaczej przeciwstarzeniowa, wykorzystująca preparaty zdolne do odbudowania struktury komórek skóry. Stymulatory tkankowe zawierają wiele aktywnych składników, które pozwalają na zainicjowanie w tkankach silnych procesów odbudowy.

Rodzaje stymulatorów tkankowych

Istnieje wiele różnego rodzaju preparatów zaliczanych do grona stymulatorów tkankowych. Katalog jest z roku na rok rozbudowywany o kolejne preparaty stymulujące tkanki. Tylko z pozoru są one takie same i pozwalają na osiągnięcie podobnych efektów. Każdy jest niepowtarzalny, a znajomość specyfiki konkretnych preparatów przez lekarza lub kosmetologa jest konieczna w celu dobrania odpowiedniego stymulatora tkankowego. Tylko w ten sposób można zakwalifikować pacjenta do określonego zabiegu.

Wśród różnego rodzaju stymulatorów tkankowych wyróżnia się preparaty na bazie:

• aminokwasów,

• kwasu hialuronowego,

• kwasu L-polimlekowego,

• hydroksyapatytu wapnia,

• polikaprolaktonu,

• atelokolagenu typu I.

Aminokwasy

Aminokwasy są naturalnie występującymi w warstwie rogowej skóry człowieka związkami organicznymi, które budują m.in. białka. Stanowią czynnik nawilżający, który pełni bardzo ważną funkcję w regulowaniu gospodarki wodnej skóry. Aminokwasy pozwalają także na zatrzymywanie wody w organizmie, poprawiają funkcje naprawcze tkanek oraz wpływają na zmiękczenie i uelastycznienie naskórka. Uznaje się je za silne regulatory funkcji skóry, ponieważ kontrolują jej ciśnienie osmotyczne. Mają działanie przyspieszające regenerację skóry, przeciwzapalne i odpornościowe, a także aktywują produkcję kolagenu.

Kwas hialuronowy

Również naturalnie występującym stymulatorem tkankowym jest kwas hialuronowy. To substancja zaliczana do grupy glikozaminoglikanów. Jest polisacharydem będącym podstawowym elementem przestrzeni zewnątrzkomórkowej skóry. Cechuje się właściwościami wiązania wody i oddziałuje z innymi składowymi macierzy zewnątrzkomórkowej. Jego podawanie ma przyspieszyć ujędrnienie skóry i zwiększyć jej elastyczność. Stymuluje wzrost i liczbę fibroblastów w skórze oraz redukuje wolne rodniki, co zapobiega procesom starzenia się skóry.

Kwas L-polimlekowy

Kwas L-polimlekowy PLLA wykorzystywany jest do iniekcji w celu powiększania tkanek miękkich. Jest biodegradowalnym, syntetycznym polimerem, zdolnym do stymulowania produkcji kolagenu w miejscu podania. Prowadzi do stopniowego odtwarzania objętości skóry, a efekty te utrzymują się nawet do 2 lat lub dłużej.

Hydroksyapatyt wapnia

Hydroksyapatyt wapnia (CaHA) składa się z mikrosfer syntetycznego CaHA o średnicy 25-35 mikrometrów zawieszonych w wodnym żelu złożonym z wody, gliceryny i karboksymetylocelulozy w proporcji objętościowej – 30 proc. mikrosfer i 70 proc. żelu. Po iniekcji hydroksyapatytu wapnia początkowo żel nośnikowy jest obecny podskórnie, ale stopniowo zostaje wchłaniany. Pozostawia po sobie mikrosfery, które uaktywniają proces kolagenogenezy w miejscu iniekcji. W efekcie pojawia się miejscowa odpowiedź z udziałem histiocytów i fibroblastów, przez co produkowane są w skórze nowe włókna kolagenowe wokół wspominanych już mikrosfer. Co to właściwie oznacza dla pacjenta? Skóra staje się gładka, wypełniona i wyraźnie młodsza. Taki stymulator tkankowy zalecany jest do augmentacji twarzy ze wskazaniami leczniczymi obejmującymi:

• fałdy nosowo-wargowe,

• linie marionetki,

• bruzdę przedpoliczkową,

• zanik objętości policzka,

• zniekształcenie grzbietu nosa,

• odtwarzanie konturu żuchwy.

Uzyskiwane dzięki temu efekty zabiegu dotyczą m.in. odnowę tkanek, poprawę gęstości skóry czy owalu twarzy.

Polikaprolakton

Polikaprolakton (PCL) zaliczany jest do grupy bioresorbowalnych poliestrów wchodzących w skład wielu substancji medycznych. Występuje w formie idealnie gładkich mikrosfer zawieszonych w sposób jednorodny w specjalnie przygotowanym nośniku żelowym będącym wodnym roztworem karboksymetylocelulozy. To biostymulujący wypełniacz skóry, który po podaniu pacjentowi stymuluje naturalną odpowiedź organizmu w postaci produkcji kolagenu. Syntezowany w wyniku działania polikaprolaktonu kolagen prowadzi do efektu zwiększenia tkanki miękkiej i daje pożądane wypełnienie zmarszczek. Jakość skóry w wyniku zastosowania zabiegu z wykorzystaniem polikaprokalktonu wyraźnie się poprawia. W ten sposób także można się odmłodzić i odzyskać jędrność twarzy, redukując zmarszczki. 

Atelokolagen typu I

Atelokolagen typu I to stosunkowo nowy produkt medyczny. Na polskim rynku pojawił się dopiero w połowie 2015 roku. To stymulator tkankowy, który w przeciwieństwie do pozostałych opisanych powyżej substancji nie powoduje zwiększenia ich objętości. Jednak pobudza fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny. Atelokolagen typu I jest biostymulatorem, który aktywizuje tkanki i wywołuje dodatkową bioregenerację, czyli proliferację nowych fibroblastów, jakie będą w przyszłości syntezować nowe włókna kolagenowe. Bez względu na wiek pacjenta, któremu wstrzykiwany jest preparat z atelokolagenem typu I, będzie on skutecznie działać na poziomie komórkowym. Może być stosowany jako element prewencyjny przy chronieniu pacjenta przed szybkim procesem starzenia się. Natomiast u osób w dojrzałym i podeszłym wieku, które mają wiotką, cienką i pomarszczoną skórę, podanie atelokolagenu typu I spowoduje ujędrnienie i widoczne jej zagęszczenie. Efekt odmłodzenia porównywalny jest z tym, jaki osiągnąć można przy liftingu. 

Jakie efekty daje zastosowanie stymulatorów tkankowych?

W swoim działaniu stymulatory tkankowe zmierzają do uzyskania efektów w postaci:

• stymulowania syntezy kolagenu i elastyny w skórze,

• obniżenia tempa degradacji kolagenu w skórze,

• nawilżenia o przedłużonym działaniu,

• przebudowy włókien kolagenowych,

• przyspieszenia procesów gojenia się skóry,

• ujednolicenia kolorytu cery,

• poprawy ukrwienia skóry,

• długotrwałej stymulacji receptorów w skórze,

• poprawy gęstości, napięcia i elastyczności skóry,

• pobudzenia komórek do namnażania.

Proces starzenia się skóry jest nieunikniony, ale można opóźnić jego postęp, a nawet niekiedy cofnąć jego efekty i pozbyć się zmarszczek. Człowiek nie może całkowicie zablokować starzenia się, ale ma wpływ na to, jak szybko będzie ono dawało widoczne oznaki. Medycyna estetyczna i kosmetologia dysponują całym wachlarzem rozwiązań w tym zakresie – stosowane są opisywane stymulatory tkankowe, które pozwalają na redukcję zmarszczek, zagęszczenie skóry, likwidację cieni pod oczami a nawet blizn bez ingerencji w rysy twarzy. Obecnie zabiegi z użyciem stymulatorów tego rodzaju są jednymi z najpopularniejszych wśród przeciwstarzeniowych. 

Źródła:

• https://nicer.pl/wp-content/uploads/2017/02/Stymulatory-tkankowe-artyku%C5%82-Dermatologia-i-Kosmetologia-w-Praktyce-dr-Kinga-NIcer.pdf

• https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/10/ACM-2022-05-Kozlowiecka-PL.pdf