Rezonans magnetyczny z kontrastem – dlaczego nie należy się bać?

Rezonans magnetyczny to najdokładniejsze badanie obrazowe, które umożliwia diagnostykę niemalże wszystkich części ciała. Może być wykonywane z kontrastem i bez. Rezonans magnetyczny z kontrastem często budzi obawy, jednak niesłusznie, gdyż jest to badanie w pełni bezpieczne. Warto zapoznać się z rzetelnymi informacjami i poczytać opinie na ten temat, aby rozwiać wątpliwości. Wyjaśniamy, na czym polega rezonans magnetyczny z kontrastem, czy są jakieś przeciwskazania do tego badania oraz czy występują skutki uboczne.

Rezonans magnetyczny z kontrastem czy bez - co wybrać? 

Rezonans magnetyczny to badanie, które polega na tym, że pacjent zostaje poddany działaniu silnego pola magnetycznego. Pod wpływem wysyłanych fal radiowych o określonej częstotliwości jony wodoru, będące elementem wody, z której składa się ludzkie ciało, reagują w określony sposób, wysyłając także fale o takiej samej częstotliwości. Są one następnie przetwarzane i analizowane, co w rezultacie daje dokładny obraz struktur anatomicznych i narządów organizmu.

Gdy wykonywany jest rezonans magnetyczny z kontrastem, podawany jest dożylnie środek kontrastowy, który kumuluje się w tkankach i na pewien czas zmienia ich właściwości elektromagnetyczne. Dzięki temu sygnał odbierany z komórek może być wzmocniony, gdy stosowane są środki kontrastowe zwane pozytywnymi, lub osłabiany, gdy są to tak zwane środki negatywne. 

Dzięki zastosowaniu kontrastu rezonans magnetyczny może być bardziej precyzyjny, a jego wyniki mogą pomóc postawić odpowiednią diagnozę. 

Rezonans magnetyczny z kontrastem jest szczególnie przydatny w wykrywaniu oraz monitorowaniu i terapii wielu schorzeń, w tym nowotworowych, szczególnie dotyczących układu nerwowego, ale także narządu rodnego, serca czy śródpiersia. Stosowany jest w diagnostyce chorób zapalnych i reumatologicznych oraz chorób neurologicznych, takich jak stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona. W takich sytuacjach wykonywany jest rezonans magnetyczny głowy z kontrastem, którego wyniki mogą pomóc w postawieniu precyzyjnej diagnozy.

Rezonans magnetyczny z kontrastem nie jest natomiast konieczny w przypadku złamań czy innych urazów. 

To czy będziemy mieć wykonany rezonans magnetyczny z kontrastem czy bez zależy więc od rodzaju i celu badania. Decyzję w tej sprawie podejmuje lekarz kierujący i ostatecznie radiolog.

Rezonans magnetyczny z kontrastem - na czym polega? 

Badanie, zarówno w przypadku, gdy mamy wykonywany rezonans magnetyczny z kontrastem jak i bez, przebiega w zasadzie tak samo. Pacjent kładzie się na specjalnym stole, który następnie jest wsuwany do tunelu urządzenia. Przez cały czas pacjent musi pozostać nieruchomo, nie może mieć także na sobie odzieży z metalowymi elementami (paski, zamki błyskawiczne itd.).

Jeżeli wykonujemy rezonans magnetyczny z kontrastem, różnica polega na tym, że w trakcie badania podawana jest dożylnie za pomocą założonego wcześniej wenflonu specjalna substancja, czyli właśnie kontrast . Czasem substancję taką podaje się miejscowo, dotyczy to na przykład sytuacji, gdy wykonuje się rezonans magnetyczny stawu, wówczas kontrast wstrzykuje się bezpośrednio do badanego obszaru, takie badanie nazywa się astro-MR.

Przed wykonaniem rezonansu magnetycznego z kontrastem wymagane jest określenie poziomu kreatyniny we krwi, który świadczy o funkcjonowaniu nerek (jest to ważne w związku z koniecznością wydalenia środka kontrastującego z organizmu).

Często zaleca się takie badanie nawet wówczas, gdy wykonywany ma być rezonans magnetyczny bez kontrastu, ponieważ w jego trakcie może się okazać, że jednak konieczne jest jego podanie.

Rezonans magnetyczny z kontrastem - skutki uboczne

Środki cieniujące stosowane są także w badaniach RTG oraz w tomografii komputerowej, jednak są to innego rodzaje substancje, opierające się głównie na barze (RTG) i jodzie (TK), co jest związane z tym, że te badania wykorzystują promieniowanie jonizujące. Są to środki potencjonalnie bardziej obciążające organizm niż środki podawane, gdy wykonywany jest rezonans magnetyczny z kontrastem. 

Środek kontrastowy jest wydalany z organizmu przez układ moczowy w ciągu 24-ech godzin po badaniu, nie bierze on udziału w przemianach metabolicznych.

Rezonans magnetyczny z kontrastem jest to więc badanie, które jest bezpieczne i może być wykonywane praktycznie u każdego pacjenta, ale czy istnieją jakieś przeciwskazania do jego przeprowadzenia? Zwykle nie stosuje się go u kobiet w ciąży, gdyż składnik kontrastu – gadolin przenika przez łożysko. Jednak w sytuacjach tego wymagających nawet u takich pacjentek stosowany jest rezonans magnetyczny z kontrastem.

U niektórych pacjentów względnym przeciwskazaniem do podania kontrastu może być niewydolność wątroby, układu krążenia i układu oddechowego. 

Kobiety karmiące, u których wykonywany jest rezonans magnetyczny z kontrastem, nie powinny w ciągu doby od podania środka kontrastowego karmić dziecka piersią.

Rezonans magnetyczny zarówno z kontrastem, jak i bez nie może być wykonywany u pacjentów, którzy mają wszczepione takie urządzenia jak na przykład rozrusznik serca czy implant ślimakowy, a także u osób, które mają w tkankach ciała obce.

Przeciwskazaniem do badania mogą być także niektóre choroby nerek, takie jak nerkopochodne włóknienie układowe (NFS) oraz alergia na środki kontrastowe.

U niektórych osób rezonans magnetyczny z kontrastem może wywołać skutki uboczne w postaci nudności, bólu głowy, bólu w miejscu wkłucia czy reakcji alergicznej. Jednak są to rzadkie przypadki. 

Gdy mamy mieć wykonany rezonans magnetyczny z kontrastem, często istotną informacją jest jego cena. Badanie wykonywane komercyjnie może kosztować od 400 do 1000 zł, w zależności od badanego obszaru. Jednak rezonans magnetyczny z kontrastem i bez dostępny jest także w ramach finansowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a od 2019 roku placówki medyczne nie mają limitów na wykonywanie tych badań.

Źródło: 

https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/174817,obrazowanie-metoda-rezonansu-magnetycznego