Wirus SARS-CoV-2 i powodowana przez niego choroba COVID-19 wpływa nie tylko na układ oddechowy, z którym głównie jest kojarzony, gdyż wywołuje zapalenie płuc, ale na funkcjonowanie całego organizmu. U kobiet, które chorowały na COVID-19, często obserwowane są zaburzenia cyklu miesiączkowego.
Spis treści:
Wynika to z faktu, że układ rozrodczy kobiety jest wrażliwy na wiele czynników. Zaburzenia cyklu miesiączkowego mogą być powodowane przez zmianę trybu życia, na przykład wynikającą ze zmiany miejsca zamieszkania czy długiej podróży. Mogę je powodować także choroby, w tym choroby zakaźne, takie jak COVID-19. Są to bowiem sytuacje, będące źródłem stresu i wpływające na stan psychiczny, który z kolei jest niezwykle istotny, jeśli chodzi o funkcjonowanie układu rozrodczego.
Zwykle zaburzenia cyklu miesiączkowego powodowane przez choroby, które przechodzi kobieta, dotyczą jednego miesiąca, w kolejnych najczęściej wszytko się normuje. Tak zwykle bywa w przypadku wielu infekcji.
Wprawdzie choroba COVID-19 nie została jeszcze dokładnie poznana i badania dotyczące tego zagadnienia ciągle są prowadzone, ale na razie nic nie wskazuje na to, aby zaburzenia cyklu miesiączkowego będące wynikiem tej choroby miały być trwałe.
Jeśli jednak zaburzenia cyklu miesiączkowego po przejściu zakażenia wirusem SARS-CoV-2 trwają dłużej, wtedy warto zasięgnąć porady ginekologa i zadać ich przyczyny. Mogą one bowiem być nie związane z chorobą COVID-19, a wskazywać na występowanie innych nieprawidłowości.
W jaki sposób COVID-19 może wpływać na cykl
Do najczęstszych zaburzeń cyklu miesiączkowego, powodowanych przez COVID-19, należą zmiany regularności krwawień, które mogą pojawiać się częściej lub rzadziej niż zwykle. Zdarzają się obfitsze krwawienia, nieregularne krwawienia i plamienia międzymiesiączkowe, a także pojawiające się bardziej dotkliwe objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Tak między innymi wynikało z badańprzeprowaodzonych w Chinach, dotyczących kobiet, które przeszły chorobę COVID-19. Ponad 25 procent kobiet, które w nich uczestniczyły, zauważyło u siebie zmiany objętości krwawień, a 28 procent – zmiany w regularności cyklu. W większości przypadków takie zmiany cyklu obserwowano u kobiet, u których wystąpiły poważne objawy COVID-19.
W jednym z badań przeanalizowano dane kliniczne i laboratoryjne dotyczące 237 kobiet, u których zdiagnozowano COVID-19. Przeanalizowano dane dotyczące miesiączki u 177 z nich. Próbki krwi pobierane we wczesnej fazie folikularnej badano pod kątem hormonów płciowych i hormonu anty-Müllerowskiego (AMH).
Z badań wynikało, że u 45 spośród tych 177 pacjentek, czyli 25 %, odnotowano zmiany objętości krwawienia, a u 50, czyli 28 %, zaobserwowano zmiany cyklu miesiączkowego, głównie zmniejszenie objętości krwawienia (20%) i wydłużony cykl (19%).
Natomiast nie odnotowano o tych kobiet zmian w stężeniu hormonów płciowych i AMH, były one takie samo jak u kobiet z grupy grupie kontrolnej.
Badania te pokazują, że zmiany dotyczące cyklu miesiączkowego mogły wynikać z przejściowych wahań poziomu hormonów płciowych, spowodowanych zahamowaniem czynności jajników, które jednak szybko wracały do stanu prawidłowego po wyzdrowieniu.
O tym, jak istotne znaczenie ma czynnik psychologiczny w zakresie funkcjonowania układu rozrodczego kobiet, pokazuje inne badanie, przeprowadzone na kobietach, które nie chorowały na COVID-19.
Opierało się ono na wypełnianej przez wszystkie chętne kobiety anonimowej ankiecie udostępnionej za pośrednictwem mediów społecznościowych we wrześniu 2020 roku. Ankietę wypełniło 1031 kobiet, a ich średni wiek wynosił 36,7 lat (kobiety były w wieku od 15 do 54 lata), 23 procent z nich stosowało antykoncepcję hormonalną.
Z ankiety wynika, że 441 kobiet, czyli 46% zauważyło u siebie zmianę cyklu miesiączkowego, występującą od początku pandemii, 483 z nich, czyli 53%, zauważyło nasilenie objawów napięcia przedmiesiączkowego, a 100, czyli 18%, dodatkowe krwawienie miesiączkowe.
U 30% kobiet (173) wystąpiło bolesne miesiączkowanie, którego wcześniej nie doświadczały, a u 9 procent (72) zdarzało się, że miesiączka nie wystąpiła. Respondentki odnotowały także zmiany długości cyklu miesiączkowego.
Objawy dotyczące zmian w cyklu miesiączkowym u tych kobiet były podobne jak u tych, które przechorowały COVID-19. Na funkcjonowanie u tych kobiet układu rozrodczego, oprócz stresu spowodowanego pandemią, mogły także mieć wpływ zmiany dotyczące trybu życia, czyli gorsza dieta, zmniejszenie aktywności fizycznej oraz związany z tym wzrost masy ciała. Kobiety, które wypełniały ankietę, mówiły o pogorszeniu nastroju, pogorszeniu jakości snu, nadużywaniu alkoholu czy samotności, wynikających z sytuacji, w jakiej się znalazły.
Wynika z tego, że pandemia miała wpływ nie tylko na funkcjonowanie układu rozrodczego i cykle miesiączkowy kobiet, które przeszły COVID-19, ale także tych, które nie chorowały, ale żyły w pandemicznej rzeczywistości. Odbiła się ona w istotny sposób na ich kondycji zdrowotnej.
Autorzy badania sugerują, że zagadnienia te powinny być przedmiotem dalszych analiz i że warto ten temat szerzej zgłębić.
Kiedy zgłosić się do lekarza
Jeśli kobieta przeszła COVID-19 i obserwuje u siebie zmiany w funkcjonowaniu układu rozrodczego, a nie planuje ciąży, to może po prostu przeczekać okres “rozregulowanego” cyklu, który prawdopodobnie po pewnym czasie się unormuje. Natomiast gdy planuje ciążę albo gdy miesiączka nie pojawia się przez kilka miesięcy lub jest bardzo obfita i krwawienia są częste lub bardzo skąpe i występują z dużą nieregularnością, warto wtedy zasięgnąć porady lekarza.
Hormony płciowe, których wydzielanie jest istotnym elementem cyklu miesiączkowego, wpływają na funkcjonowanie wielu narządów. Zabezpieczają między innymi przed osteoporozą i chorobami układu krążenia. Zaburzenie poziomu ich wydzielania może się odbić na kondycji zdrowotnej całego organizmu.
Lekarz, po wykonaniu specjalistycznych badań, może zlecić leczenie hormonalne, które przywróci prawidłowe funkcjonowanie cyklu miesiączkowego.
Badania mogą także wykluczyć inne przyczyny zaburzeń cyklu, takie jak torbiele jajników, zespół policystycznych jajników czy mięśniaki macicy. Powodem nieregularnych cykli miesiączkowych lub pojawiających się dodatkowych krwawień mogą być także zmiany nowotworowe, które wcześnie wykryte mają szansę być w pełni uleczalne.
Jakie mogą być konsekwencje zaburzeń cyklu
Zaburzenia cyklu miesiączkowego powodują zaburzenia płodności, ponieważ w ich wyniku występowanie owulacji przesuwa się. Mogą także wystąpić cykle bezowulacyjne.
Trudno wtedy zaplanować zajście w ciążę, gdyż obserwacja owulacji i ustalenie dnia, w którym ona występuje, w przypadku nieregularnych cykli jest trudna. Jeżeli cykle są bezowulacyjne, zajście w ciążę będzie niemożliwe.
Jednak zaburzenia cyklu miesiączkowego spowodowane przechorowaniem COVIC-19 lub stresem związanym z sytuacją pandemiczną, są przemijające. Po miesiącu lub kilku wszystko zwykle wraca do normy.
Kobiety, które przeszły COVID-19 i wróciły do zdrowia, najczęściej mogą bez przeszkód zajść w ciążę i urodzić zdrowe dziecko.
Źródla:
Li K. Chen G., Hou H., at al., Analysis of sex hormones and menstruation in COVID-19 women of child-bearing age, Reproductive Biomedicine Online, 2021 Jan, 42(1), s. 260-267.
Phelan N., Behan L.A., Owens L., The Impact of the COVID-19 Pandemic on Women's Reproductive Health, Front Endocrinol , 2021 Mar 22
Data dodania:
Artykuły powiązane
Koronawirus a udar - dlaczego zagrożenie wzrasta?
Udar mózgu należy w Europie do najczęstszych przyczyn zgonów i trwałej niepełnosprawności u osób po 40. roku życia. Dowiedz się, dlaczego w przebiegu COVID-19 może dojść do udaru mózgu, a także jak go rozpoznać i co zrobić w przypadku podejrzenia udaru.
Czy noszenie maski może chronić przed zakażeniem koronawirusem?
Rozprzestrzeniająca się epidemia koronawirusa SARS-CoV-2, która rozpoczęła się w chińskim mieście Wuhan i dotarła do Europy, spowodowała wzrost sprzedaży masek, które w opinii wielu nabywców mają ochronić ich przed chorobą. Czy to prawda? Czy noszenie maski może rzeczywiście uchronić przed zakażeniem koronawirusem?
Koronawirus a płuca - jak choroba wpływa na ten organ?
Jak koronawirus wpływa na komórki nabłonka płuc? Czy zmiany powstałe w przebiegu COVID-19 są odwracalne? Dlaczego stosowanie się do zaleceń może uratować życie? Dowiedz się jakie jest jedno z najpoważniejszych powikłań przebycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i czy można mu zapobiec.
Deksametazon w terapii koronawirusa. Czy jest skuteczny?
Walka z pandemią wirusa SARS-COV-2 jest prowadzona na różne sposoby – z jednej strony szczepimy się kolejnymi dawkami, z drugiej naukowcy wciąż szukają skutecznych leków mogących pomóc w walce z COVID-19. Rozwiązań poszukują także wśród znanych, sprawdzonych leków.
Koronawirus (SARS-CoV-2)
Na najważniejsze pytania o koronawirus SARS-CoV-2 odpowiada specjalista chorób zakażnych dr n. med. Wojciech Basiak. Jak można się zarazić i jak zminimalizować ryzyko zarażenia? Czy produkty zamawiane z Chin przez internet mogą być niebezpieczne? Dlaczego przed podróżą warto zaszczepić się przeciwko grypie?