Mimo, że pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 trwa od marca 2020 roku, wciąż nie mamy pełnej wiedzy o chorobie COVID-19, którą ten wirus wywołuje. Początkowo eksperci nie zalecali noszenia maseczek osobom, u których nie występowały objawy infekcji. Wraz z rozwojem pandemii i coraz większą ilością badań nad przebiegiem COVID-19 to stanowisko uległo zmianie. Stwierdzono, że bezobjawowy przebieg nie wyklucza zarażania innych. Obecnie na terenie całej Polski wszyscy mają obowiązek zakrywania ust i nosa w przestrzeni publicznej. Czy zakażenie bezobjawowe da się rozpoznać i ile trwa? Kiedy warto wykonać test? Dlaczego zakażenie bezobjawowe u dzieci jest szczególnie niebezpieczne?
Spis treści:
- Bezobjawowy koronawirus - czy da się go rozpoznać?
- Test na koronawirusa bez objawów - kiedy warto wykonać?
- Ile trwa koronawirus bezobjawowy?
Bezobjawowy koronawirus - czy da się go rozpoznać?
Bezobjawowego zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 nie można rozpoznać na podstawie badania podmiotowego i przedmiotowego. Większość takich zakażeń wykrywana jest w testach wykonanych komercyjnie, ponieważ pacjent bez objawów, nawet po kontakcie z osobą zakażoną , nie może być skierowany na test na obecność koronawirusa w ramach ubezpieczenia zdrowotnego.
Według badań nawet 20-30% zakażonych koronawirusem SARS-CoV-2 może przechodzić chorobę bezobjawowo. Jednak nadal mogą oni przekazywać wirusa innym osobom. Co prawda, ryzyko przeniesienia jest niższe o około 42% niż w przypadku osób mających objawy, co jest dosyć oczywiste biorąc pod uwagę fakt, że wirus rozprzestrzenia się głównie drogą kropelkową. Kaszel umożliwia szybszą i silniejszą transmisję wirusa, na znacznie większą odległość. Kolejnym problemem jest również bezobjawowy początek choroby. Część osób kwalifikowana do badań nad bezobjawowym przebiegiem COVID-19, po pewnym czasie rozwijała objawy. Nie wiadomo dokładnie jak długo przed ich pojawieniem się chory może zarażać innych.
Test na koronawirusa bez objawów - kiedy warto wykonać?
Obecnie skierowanie na test PCR (genetyczny, wymazowy) na obecność koronawirusa SARS-CoV-2 w ramach ubezpieczenia zdrowotnego może dostać osoba, u której stwierdzono objawy tej choroby:
- temperatura ciała powyżej 38 stopni Celsjusza,
- kaszel,
- duszność,
- utrata węchu lub smaku
Określone są one w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego. Ostateczną decyzję o skierowaniu pacjenta na badanie na koronawirusa podejmuje lekarz POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) po przeprowadzonej teleporadzie. W przypadku dzieci do 2. roku życia konsultacja ma zawsze formę osobistą. W ostatnich tygodniach pojawiły się na rynku szybkie testy antygenowe (wymazowe) do wykrywania koronawirusa SARS-CoV-2, będące alternatywą dla testów genetycznych.
Strategia postępowania większości państw walczących z pandemią koronawirusa SARS-CoV-2 jest ukierunkowana na badanie osób objawowych, dlatego trudno precyzyjnie określić, jak wielkim problemem są bezobjawowi zakażeni. Przypuszcza się, że liczba osób bezobjawowych jest kilka razy większa od prezentujących objawy kliniczne. W Polsce początkowo robiono testy osobom, które miały kontakt z zakażonym pacjentem, potwierdzonym testem. Aktualnie osoba z kontaktu ma obowiązek odbycia 10-dniowej kwarantanny. Jeśli podczas jej trwania nie wystąpią objawy, jest z niej zwalniana bez wykonywania testu.
W przypadku bliskiego kontaktu z osobą zarażoną, warto pomyśleć o zrobieniu testu , nawet jeśli nie występują objawy. Bliski kontakt z osobą zakażoną oznacza m.in. przebywanie w tym samym pomieszczeniu lub środku transportu zbiorowego przez co najmniej 15 minut bez maseczki zakrywającej nos i usta w odległości mniejszej niż 1,5 m albo bezpośredni kontakt z wydzielinami osoby z COVID-19, np. narażenie na kaszel osoby chorej, picie z tej samej szklanki, dotykanie zużytej chusteczki.
Osoby starsze, chore przewlekle lub z zaburzeniami odporności są szczególnie narażone na ciężki przebieg COVID-19. Dlatego dobrym pomysłem może być zrobienie testu przed spotkaniem z rodzicami czy dziadkami, którzy często znajdują się w grupie wyższego ryzyka.
Jednym z niespecyficznych objawów zakażenia SARS-CoV-2 jest osłabienie lub zmęczenie. Jeśli nie potrafimy znaleźć przyczyny nagle pojawiającego się zmęczenia, można wykonać test i sprawdzić czy jego źródłem nie jest COVID-19.
Ile trwa koronawirus bezobjawowy?
Porównując wykrywalność koronawirusa SARS-CoV-2 w wymazach z nosa i gardła, stwierdzono, że utrzymuje się on praktycznie tak samo długo u pacjentów z objawami, jak i bez. Różnica mediany trwania zakażenia wynosi zaledwie 2,5 dnia. Oznacza to, że pacjent bezobjawowy jest niebezpieczny dla innych i może przekazać wirusa dalej.
Ze względu na fakt, że rozpoznanie bezobjawowego zakażenia SARS-CoV-2 bez testu jest niemożliwe, wszyscy są zobowiązani do przestrzegania podstawowych zasad zapobiegających rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-CoV-2. Najważniejsze jest prawidłowe noszenie maseczki, tak aby dokładnie przylegała do twarzy i zakrywała zarówno usta, jak i nos. Dodatkowo należy często myć ręce ciepłą wodą z mydłem lub je dezynfekować, zachowywać odpowiednią odległość od innych oraz unikać dużych zbiorowisk ludzi. Takie zachowania mogą znacząco wpłynąć na ilość zakażeń, warto także pamiętać, że ponowne zachorowanie jest możliwe.
Koronawirus u dzieci - bez objawów z poważnymi powikłaniami
Badanie BRAVE Kids opublikowane przez Duke University wykazało, że niemal 40% badanych dzieci między 6 a 13 rokiem życia miało pozytywny wynik testu na koronawirusa SARS-CoV-2, mimo braku jakichkolwiek objawów. Dzieci przechodzące zakażenie bezobjawowo miały takie samo miano wirusa SARS-CoV-2 w wydzielinie z nosa jak te, które objawy prezentowały.
Bardzo groźnym powikłaniem, nawet bezobjawowej infekcji u dzieci może być zapalenie wielonarządowe (PIMS- paediatric inflammatory multisystem syndrome). "W ostatnim czasie do specjalistycznych ośrodków pediatrycznych w kraju zaczęły trafiać dzieci z PIMS i nie są to już pojedyncze przypadki, m.in. do naszego szpitala tylko w ciągu 10 dni przyjęliśmy 20 takich pacjentów. W przyspieszonym trybie poznajemy jednostkę chorobową, której do tej pory nie było i której musimy się nauczyć; robimy to na już stworzonych wytycznych postępowania z chorymi dziećmi, ale też na naszych pacjentach" podkreśla prof. Krzysztof Zeman, szef Kliniki Pediatrii, Immunologii i Nefrologii w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi.Choroba zwykle pojawia się od 2 do 4 tygodni po zakażeniu SARS-CoV-2, charakterystyczne jest występowanie bardzo wysokiej gorączki, często z towarzyszącym silnym bólem brzucha, wysypką i zapaleniem spojówek. Jednak objawów może być znacznie więcej, ponieważ choroba atakuje wiele narządów. Początkowo podejrzewano, że wirus SARS-CoV-2 może wywoływać chorobę Kawasaki, która ma podobne objawy, jednak na razie nie ma na to dowodów.
Źródła:
- Buitrago-Garcia D, Egli-Gany D, Counotte MJ, et al. Occurrence and transmission potential of asymptomatic and presymptomatic SARS-CoV-2 infections: A living systematic review and meta-analysis. PLoS Med. 2020 Sep 22;17(9):e1003346. doi: 10.1371/journal.pmed.1003346. PMID: 32960881; PMCID: PMC7508369.
- O. Byambasuren, et al. Estimating the extent of asymptomatic COVID-19 and its potential for community transmission: Systematic review and meta-analysis. Official Journal of the Association of Medical Microbiology and Infectious Disease Canada (2020), 10.3138/jammi-2020-0030
- naukawpolsce.pap.pl
- www.gov.pl
- Jillian H Hurst, Sarah M Heston, Hailey N Chambers, et al. Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 Infections Among Children in the Biospecimens from Respiratory Virus-Exposed Kids (BRAVE Kids) Study, Clinical Infectious Diseases, , ciaa1693, https://doi.org/10.1093/cid/ciaa1693
- Wei WE, Li Z, Chiew CJ, et al. Presymptomatic Transmission of SARS-CoV-2 — Singapore, January 23–March 16, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020;69:411–415. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6914e1
Data dodania:
Artykuły powiązane
Koronawirus a płuca - jak choroba wpływa na ten organ?
Jak koronawirus wpływa na komórki nabłonka płuc? Czy zmiany powstałe w przebiegu COVID-19 są odwracalne? Dlaczego stosowanie się do zaleceń może uratować życie? Dowiedz się jakie jest jedno z najpoważniejszych powikłań przebycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i czy można mu zapobiec.
Deksametazon w terapii koronawirusa. Czy jest skuteczny?
Walka z pandemią wirusa SARS-COV-2 jest prowadzona na różne sposoby – z jednej strony szczepimy się kolejnymi dawkami, z drugiej naukowcy wciąż szukają skutecznych leków mogących pomóc w walce z COVID-19. Rozwiązań poszukują także wśród znanych, sprawdzonych leków.
Czy noszenie maski może chronić przed zakażeniem koronawirusem?
Rozprzestrzeniająca się epidemia koronawirusa SARS-CoV-2, która rozpoczęła się w chińskim mieście Wuhan i dotarła do Europy, spowodowała wzrost sprzedaży masek, które w opinii wielu nabywców mają ochronić ich przed chorobą. Czy to prawda? Czy noszenie maski może rzeczywiście uchronić przed zakażeniem koronawirusem?
Koronawirus a udar - dlaczego zagrożenie wzrasta?
Udar mózgu należy w Europie do najczęstszych przyczyn zgonów i trwałej niepełnosprawności u osób po 40. roku życia. Dowiedz się, dlaczego w przebiegu COVID-19 może dojść do udaru mózgu, a także jak go rozpoznać i co zrobić w przypadku podejrzenia udaru.
Koronawirus (SARS-CoV-2)
Na najważniejsze pytania o koronawirus SARS-CoV-2 odpowiada specjalista chorób zakażnych dr n. med. Wojciech Basiak. Jak można się zarazić i jak zminimalizować ryzyko zarażenia? Czy produkty zamawiane z Chin przez internet mogą być niebezpieczne? Dlaczego przed podróżą warto zaszczepić się przeciwko grypie?