Na opracowanie szczepionki przeciwko COVID-19 wszyscy czekają od początku pandemii. Trwająca kilkanaście miesięcy walka z koronawirusem przyniosła wielkie straty powodując setki tysięcy zgonów oraz ciężkich powikłań po przejściu choroby. Sytuacja społeczna i gospodarcza na całym świecie się pogarsza, stąd intensywne prace, które doprowadziły do wynalezienia skutecznej szczepionki chroniącej przed zakażeniem wirusem SARS-CoV-2. Dzięki temu wszyscy będą mogli z niej skorzystać, a co za tym idzie, uchronić siebie i innych przed zakażeniem. W dniu 15 grudnia 2020 r. Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19, przedłożoną przez Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Podobnie jak w Unii Europejskiej, w Polsce szczepienia rozpoczęły się 27 grudnia. Proces ten podzielony został na kilka etapów. Dowiedz się, jak będzie wyglądało szczepienie i czy będzie obowiązkowe?
Spis treści:
Kiedy szczepionka wejdzie na rynek?
Zgodnie z uchwałą przyjętą 15 grudnia 2020 r. przez Radę Ministrów w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19 w pierwszym kwartale 2021 roku ruszą powszechne szczepienia chroniące przed zakażeniem wirusem SARS-CoV-2. 21 grudnia 2020 r. Komisja Europejska dopuściła na unijny rynek szczepionkę przeciw koronawirusowi opracowaną przez koncern Pfizer i firmę BionTech. Według stanu na 12 grudnia 2020 r. KE podpisała 6 umów zakupu z wyprzedzeniem: z firmą Astra Zeneca, Sanofi-GSK, Janssen Pharmaceutica NV, Pfizer / BioNTech, CureVac oraz Moderna. Szczepionka Pfizer i BioNTech, o nazwie handlowej Comirnaty została dopuszczona do użytku przez Europejską Agencję Leków, a następnie rozdystrybuowana w krajach członkowskich Unii Europejskiej.
Już w niedzielę 27 grudnia ruszyły pierwsze szczepienia przeciwko COVID-19 w Polsce, a poddali się im polscy medycy. Następnego dnia zaczęła się szeroka dystrybucja szczepionki, wówczas do naszego kraju trafiło 300 tysięcy dawek.
Pierwsze dawki w ramach tzw. etap "0" są przeznaczone dla osób najbardziej narażonych na zakażenie. Są to: pracownicy sektora ochrony zdrowia (w tym wykonujący indywidualną praktykę), pracownicy domów pomocy społecznej i pracownicy miejskich ośrodków pomocy społecznej oraz personel pomocniczy i administracyjny w placówkach medycznych, w tym stacjach sanitarno-epidemiologicznych. W ostatnich dniach grupę poszerzono o rodziców wcześniaków, które wymagają opieki medycznej na oddziałach neonatologicznych. Termin zapisów na szczepienia personelu medycznego został wydłużony do 14 stycznia 2021 r. W tym czasie szpitale węzłowe będą zbierać dane personelu medycznego i niemedycznego, który zostanie zaszczepiony w specjalnie przygotowanych placówkach.
Kolejnym krokiem będzie tzw. etap I szczepień skierowany dla: pensjonariuszy domów pomocy społecznej i zakładów opiekuńczo-leczniczych, pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz innych miejsc stacjonarnego pobytu, osób powyżej 60. roku życia w kolejności od najstarszych, służb mundurowych oraz nauczycieli. Potem taką możliwość uzyskają kolejne grupy z zachowaniem kolejności.
Etap II szczepień powinien objąć osoby w wieku poniżej 60. roku życia z chorobami przewlekłymi zwiększającymi ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19, albo w trakcie diagnostyki i leczenia wymagającego wielokrotnego lub ciągłego kontaktu z placówkami ochrony zdrowia, osoby bezpośrednio zapewniające funkcjonowanie podstawowej działalności państwa i narażone na zakażenie ze względu na częste kontakty społeczne.
W ostatnim, III etapie szczepieni będą przedsiębiorcy i pracownicy sektorów zamkniętych na mocy rozporządzeń w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Realizowane będą także powszechne szczepienia pozostałej części dorosłej populacji. Celem jest możliwie szybkie, skuteczne i bezpieczne rozprawienie się z pandemią - tak, aby w możliwie krótkim czasie Polacy mogli wrócić do normalnego życia.
Szczepionka na koronawirusa w Polsce – planowana data dostarczenia
Według stanu na 7 grudnia 2020 r. Polska zawarła pięć umów na zakup szczepionek przeciwko COVID-19 z producentami: Astra Zeneca (planowany zakup 16 mln dawek), Janssen Pharmaceutica NV (16,98 mln zakupionych dawek), Pfizer / BioNTech (16,74 mln zakupionych dawek), CureVac (5,65 mln zakupionych dawek), Moderna (6,69 mln zakupionych dawek). Umowy opiewają na zakup w sumie ponad 62 mln szczepionek, a szacowany koszt zakupu to ok. 2,4 mld zł. Zakupy będą finansowane z budżetu państwa.
W ramach pierwszej dostawy do Polski 26 grudnia 2020 r. trafiło ok. 10 tys. dawek szczepionek. Preparat rozdysponowano pomiędzy 72 szpitale węzłowe. Do 18 placówek trafiło od 150 do 900 dawek, do pozostałych - po 75. Następnie 28 grudnia do Polski przyleciało kolejnych 300 tysięcy dawek. Zgodnie z harmonogramem szczepienia będą obejmowały jak największą liczbę obywateli. Po zaszczepieniu osób w ramach etapów 0 i I zacznie się proces rejestracji powszechnych szczepień, który będzie oparty o skierowania w formie elektronicznej, ważne przez 60 dni od daty wystawienia. Skierowania będą generowane automatycznie zgodnie z kolejnością szczepień wg. określonych grup wiekowych i zawodowych. Cały proces będzie bazował na centralnym systemie e-rejestracji. Celem umówienia wizyty, pacjent będzie mógł umówić się przez Internetowe Konto Pacjenta (portal gov.pl), infolinię lub w placówce, w której wystawiono mu e-skierowanie lub w punkcie szczepień.
Ponadto będzie istniała możliwość umówienia się na szczepienie bez posiadania nr e-skierowania, a jedynie dzięki podaniu danych osobowych. Po dokonaniu rezerwacji wizyty, pacjent otrzyma SMS z informacją o wybranym miejscu i terminie szczepienia. Pacjent będzie od razu umawiany na 2 wizyty i także przed drugą dawką szczepionki będzie powiadomiony SMS-em. Szczegółowa kolejność szczepień zawarta jest w Narodowym Programie Szczepień przeciw COVID-19.
Koronawirus – szczepionka obowiązkowa czy dobrowolna?
Warto podkreślić, że choć szczepionka jest dobrowolna, to im więcej osób się zaszczepi, tym ochrona przed koronawirusem będzie skuteczniejsza. Dzięki zastosowaniu szczepionki ograniczona zostanie możliwość przenoszenia wirusa z człowieka na człowieka, a co za tym idzie, zapewniona zostanie gwarancja względnego powrotu do normalności. Szczepionka może również zabezpieczyć społeczeństwo przed kolejnymi falami pandemii.
Szczepionka będzie bezpłatna, w pełni refundowana, i powszechnie dostępna w punktach realizujących szczepienia w ramach Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19 (w przychodniach Państwowej Opieki Zdrowotnej, stacjonarnych placówkach medycznych, u lekarzy samodzielnie prowadzących praktykę, w mobilnych zespołach szczepiących, w szpitalach, w centrach szczepiennych szpitali rezerwowych oraz w przypadku osób obłożnie chorych - w domach).
Celem strategicznym zapisanym w Narodowym Programie Szczepień jest osiągnięcie poziomu zaszczepienia społeczeństwa umożliwiającego zapanowania nad pandemią COVID-19 do końca 2021 roku, przy jednoczesnym zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa.
Źródła:
- Narodowy Program Szczepień przeciw COVID-19. https://www.gov.pl/web/szczepimysie/narodowy-program-szczepien-przeciw-covid-19
- L. Dai, G. F. Gao. Viral targets for vaccines against COVID-19. Nat. Rev. Immunol. (2020), doi:10.1038/s41577-020-00480-0;
- F. P. Polack, S. J. Thomas, N. Kitchin, et al. C4591001 Clinical Trial Group, Safety and Efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 Vaccine. N. Engl. J. Med. (2020), doi:10.1056/NEJMoa2034577.
Data dodania:
Artykuły powiązane
Czy noszenie maski może chronić przed zakażeniem koronawirusem?
Rozprzestrzeniająca się epidemia koronawirusa SARS-CoV-2, która rozpoczęła się w chińskim mieście Wuhan i dotarła do Europy, spowodowała wzrost sprzedaży masek, które w opinii wielu nabywców mają ochronić ich przed chorobą. Czy to prawda? Czy noszenie maski może rzeczywiście uchronić przed zakażeniem koronawirusem?
Deksametazon w terapii koronawirusa. Czy jest skuteczny?
Walka z pandemią wirusa SARS-COV-2 jest prowadzona na różne sposoby – z jednej strony szczepimy się kolejnymi dawkami, z drugiej naukowcy wciąż szukają skutecznych leków mogących pomóc w walce z COVID-19. Rozwiązań poszukują także wśród znanych, sprawdzonych leków.
Koronawirus (SARS-CoV-2)
Na najważniejsze pytania o koronawirus SARS-CoV-2 odpowiada specjalista chorób zakażnych dr n. med. Wojciech Basiak. Jak można się zarazić i jak zminimalizować ryzyko zarażenia? Czy produkty zamawiane z Chin przez internet mogą być niebezpieczne? Dlaczego przed podróżą warto zaszczepić się przeciwko grypie?
Koronawirus a płuca - jak choroba wpływa na ten organ?
Jak koronawirus wpływa na komórki nabłonka płuc? Czy zmiany powstałe w przebiegu COVID-19 są odwracalne? Dlaczego stosowanie się do zaleceń może uratować życie? Dowiedz się jakie jest jedno z najpoważniejszych powikłań przebycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i czy można mu zapobiec.
Koronawirus a udar - dlaczego zagrożenie wzrasta?
Udar mózgu należy w Europie do najczęstszych przyczyn zgonów i trwałej niepełnosprawności u osób po 40. roku życia. Dowiedz się, dlaczego w przebiegu COVID-19 może dojść do udaru mózgu, a także jak go rozpoznać i co zrobić w przypadku podejrzenia udaru.