Estetyka uśmiechu - na jakie sposoby można o nią zadbać?

Piękny uśmiech powoduje, że cała twarz wygląda na młodszą, bardziej pogodną i promienną. Przywraca pewność siebie, sprawia, że częściej się uśmiechamy. Istnieje wiele sposobów poprawy estetyki uśmiechu. Co wybrać?

Stomatologia estetyczna ma na celu poprawę estetyki uśmiechu poprzez m.in. wyrównanie zgryzu, odbudowę ubytków czy wybielenie szkliwa. Dzięki temu cała twarz wygląda ładniej i młodziej! Należy jednak pamiętać, że podstawą wszelkich zabiegów estetycznych w stomatologii są zdrowe zęby. Żaden zabieg nie przyniesie pożądanego efektu, a wręcz nie powinno się go wykonywać, jeśli np. w zębie rozwija się próchnica czy wymaga on leczenia kanałowego. Dopiero gdy zęby są zdrowe, można zaplanować zabiegi mające na celu poprawę estetyki uśmiechu, w tym założenie aparatu na zęby, licówki, bonding, korony czy wybielanie szkliwa. Jak mieć ładne zęby i co warto wiedzieć o najczęściej stosowanych metodach służących poprawie estetyki uśmiechu? 

Czy warto zainwestować w licówki?

Licówki są jedną z częściej wybieranych metod poprawy wyglądu estetyki uśmiechu zarówno przez osoby młode, jak i starsze. Licówki to nic innego jak cienkie płatki ceramiki, które nakleja się na przednie powierzchnie zębów (od strony warg bądź policzka). Dzięki temu można uzyskać nie tylko pożądany kształt i wysokość, ale też kolor zęba. Najczęściej są stosowane w przypadku konieczności zmiany kształtu lub długości zęba, aby zlikwidować szpary między zębami (tzw. diastemę lub tremy) czy odbudować niewielki brakujący fragment, a nawet delikatnie skorygować ustawienia zębów. Pozwalają też skorygować kolor zębów przebarwionych np. po antybiotykach, które nie mogą być rozjaśnione poprzez wybielanie. Zalety licówek to przede wszystkim:

• duża trwałość, zachowują barwę, nie ulegają przebarwieniom, są oporne na ścieranie,
• wymagają mniejszej ingerencji w tkanki twarde zęba, w przeciwieństwie do koron ceramicznych, 
• dają bardzo dobry, indywidualnie dobrany efekt estetyczny na wiele lat, odbijają światło jak naturalne zęby,
• są biokompatybilne z tkankami przyzębia, 
• ich powierzchnia jest idealnie gładka, więc utrzymanie prawidłowej higieny jest prawie tak samo łatwe jak w przypadku naturalnych zębów.

Najczęściej stosuje się licówki ceramiczne (wykonane z ceramik skaleniowych) oraz porcelanowe (wytwarzane np. z masy akrylowej i ceramicznej). Zwykle ich trwałość – przy prawidłowej higienie i regularnych kontrolach – wynosi co najmniej kilkanaście lat. 

Kiedy potrzebne są implanty zęba?

Implanty są najlepszą metodą pozwalają odtworzyć brakujące zęby, co jest zalecane nawet wtedy, gdy ubytki znajdują się w bocznych odcinkach i są niewidoczne podczas uśmiechu. Braki w uzębieniu z czasem powodują przesuwanie się pozostałych zębów oraz zanik tkanki kostnej, co odbija się na zdrowiu całego uzębienia oraz wyglądzie twarzy. Ponadto mogą być przyczyną zaburzenia pracy stawów skroniowo-stawowych, bólów głowy czy karku. Implant zęba to nic innego jak sztuczny korzeń zęba, na którym mocowana jest korona. 

Czy założenie korony na zęba daje dobry efekt estetyczny?

Ząb zbudowany jest z korzenia (części niewidzialnej) i korony, a więc części widocznej w jamie ustnej, która ma wpływ na estetykę uśmiechu. Gdy dojdzie do znacznego uszkodzenia zęba wskutek zaawansowanej próchnicy bądź urazu, nie zawsze jest możliwa jego naprawa z użyciem wypełnienia kompozytowego (popularnej plomby). Czasami konieczna też jest nadbudowa startych zębów. Wtedy z pomocą przychodzi uzupełnienie protetyczne w postaci korony, która przypomina czapkę nakładaną na ząb, odtwarzającą jego naturalny wygląd. Korona jest na stałe mocowana do oszlifowanego i przygotowanego wcześniej zęba. Najbardziej popularne korony ceramiczne są mocowane na zębie na podbudowie metalowej (ze stali bądź złota), co może pogarszać efekt estetyczny (widoczny może być rąbek metaliczny). Najładniej i najbardziej naturalnie wyglądają nowoczesne korony pełnoceramiczne, mocowane w systemie niewymagającym metalowego podparcia, np. na podbudowie z tlenku cyrkonu. Nie dają też one objawów alergicznych, co może się zdarzyć w przypadku korony na zęba na podbudowie z metalu. 

Żywica kompozytowa na zęby – jakie daje efekty?

Żywica kompozytowa stosowana jest w bondingu, czyli w najmniej inwazyjnej i najszybszej metodzie odbudowy estetycznej uzębienia. Elastyczną żywicą – łatwo poddającą się modelowaniu – pokrywa się drobne ukruszenia, pęknięcia, starcia, ubytki czy przebarwienia na zębach. Odcień kompozytu jest dobierany do kolorytu zębów, co zapewnia naturalny efekt estetyczny. Żywica łączy się z powierzchnią zęba na zasadzie adhezji. Metodą tą można szybko naprawić wyszczerbienie zęba, zamknąć niewielką diastemę, skorygować kształt. Metoda ta często jest wybierana przez młode osoby np. przed ważnym wydarzeniem, takim jak ślub, aby szybko (czasami nawet w jeden dzień), bezboleśnie i małoinwazyjnie poprawić estetykę uśmiechu. Z czasem żywica zaczyna zmieniać kolor, może też ulec uszkodzeniu – trwałość bondingu ocenia się na kilka lat. 

Kiedy wystarczy wybielanie laserem?

Piękny biały uśmiech dodaje urody i odmładza, pod warunkiem że rozjaśniony kolor zębów wygląda naturalnie i jest dobrany nie tylko do odcienia karnacji, ale też wieku pacjenta (szkliwo z wiekiem staje się ciemniejsze, więc starsza osoba z jaskrawą bielą na zębach będzie wyglądać sztucznie). Postrzegana barwa zębów jest kombinacją ich własnego koloru (zależnego od właściwości rozpraszania i absorpcji światła) oraz obecności przebarwień (powstających m.in. pod wpływem pożywienia). Do wybielania zębów stosuje się metody oparte na działaniu różnych substancji, między innymi najbardziej popularnego tlenku wodoru, który po nałożeniu na zęby przechodzi przez szkliwo do zębiny i wchodzi w interakcję z chromoforami, powodując zmianę ich zabarwienia. W przypadku popularnego wybielania laserem nadtlenek wodoru jest aktywowany światłem, dzięki czemu proces rozjaśniania koloru zachodzi dużo szybciej (praktycznie od razu) niż w metodzie nakładkowej (nakładki ze specjalnym żelem pacjent zakłada na noc w domu). Metoda ta pozwala rozjaśnić zęby nawet o kilkanaście tonów. Niestety, nie wszystkie zęby można skutecznie wybielić laserem (np. u osób, które w dzieciństwie długotrwale były leczone antybiotykami z grupy tetracyklin) – wtedy pomocne może być zastosowanie licówek.  

Źródła:
Śmielak B., Wybrane aspekty kliniczne stosowania licówek porcelanowych; Protetyka Stomatologiczna; 2010, LX, 6: 463-468
Chrobak M., Kaczmarek U., Wpływ wybielania zębów nadtlenkiem wodoru na mikrotwardość szkliwa; Dent. Med. Probl.; 2009, t. 46 (1): 63-68