Czy można zapobiec przebarwieniom na twarzy? Najlepsze praktyki i porady co stosować, by pozbyć się przebarwień i plam barwnikowych

Nieskazitelna skóra twarzy może być powodem do dumy, jednak niewiele osób może się nią pochwalić. Zaburzenia barwnikowe i przebarwienia to częste przypadłości dermatologiczne. Szacuje się, że problemy te dotykają ok. 35 proc. kobiet po 30. roku życia i nawet 90 proc. po 50. roku życia. Hiperpigmentacja skóry, spowodowana zwiększoną produkcją melaniny, to powszechnie występujący defekt estetyczny zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Jak zapobiegać powstawaniu plam na twarzy? Jak się ich pozbyć, jeśli już je mamy?

Czym są przebarwienia skórne?

Skóra jest największym narządem w ciele człowieka i pełni wiele funkcji. Przede wszystkim chroni znajdujące się pod nią warstwy i narządy przed zewnętrznymi czynnikami: chemicznymi, mechanicznymi, fizycznymi czy biologicznymi. W skórze funkcjonuje układ barwnikowy, który wpływa na prawidłowe działanie powłoki skórnej, odpowiadając przede wszystkim za ochronę przed promieniowaniem ultrafioletowym. Najważniejszymi substancjami tego układu są melaniny, czyli barwniki azotowe. To one powodują, że skóra ma określoną karnację, a tęczówka oka czy włosy – konkretny kolor.

Skóra może być dotknięta zaburzeniami barwnikowymi, które mają najczęściej podłoże dermatologiczne i nasilają się wraz z wiekiem. Mowa tu o wspomnianej już hiperpigmentacji, która może wynikać z czynników chemicznych, mechanicznych i fizycznych. Do najczęstszych powodów ciemnienia zalicza się:

·        stany zapalne,

·        przyjmowanie niektórych leków,

·        zaburzenia hormonalne,

·        niedobory witamin,

·        zaburzenia metaboliczne.

Jakie są rodzaje przebarwień na twarzy?

Można przyjąć wiele różnych kryteriów, które pozwalają na podział przebarwień. Ze względu na głębokość ich występowania są one:

·        naskórkowe, inaczej powierzchowne, które wynikają z nagromadzenia w naskórku nadmiernej liczby melanocytów albo z nadprodukcji melaniny,

·        skórne, inaczej głębokie, w których melanina zlokalizowana jest w skórze w warstwie brodawkowatej,

·        mieszane, w przypadku których barwnik gromadzi się w naskórku i skórze z różną intensywnością.

Jak powstają przebarwienia i plamy na twarzy?

Jednym z przyczyn powstawania przebarwień skórnych jest jednoczesne występowanie zmian trądzikowych. Przebarwienia można traktować jako ich następstwo. Wówczas mają one najczęściej postać ograniczonej plamy, która charakteryzuje się nieregularnym kształtem. Ponadto mogą to być uogólnione zmiany skórne, najczęściej o zabarwieniu ciemniejszym względem naturalnego koloru skóry.

Zaburzenia barwnikowe powodujące pojawienie się plam i przebarwień mogą wynikać ze zmiany liczby melanocytów, zaburzeń w transporcie malanosomów czy zaburzeń biosyntezy melaniny. Zdarza się, że mają charakter nabyty, ale mogą być też wrodzone.

Oprócz tego wyróżniamy jeszcze hiperpigmentację pierwotną lub wtórną. W pierwszej kategorii mieszczą się zmiany barwnikowe o podłożu:

·        hormonalnym – ostuda, tj. żółtobrunatne lub ciemnobrunatne plamy o nierównomiernym kształcie, które są dobrze odgraniczone i występują symetrycznie, np. na twarzy. Wynikają ze wzrostu liczby i aktywności melanocytów w warstwie podstawowej naskórka.

·        genetycznym – plamy soczewicowate, czyli ograniczone przebarwienia niezwiązane z promieniowaniem UV, tylko wzrostem liczby melanocytów i wytwarzaniem melaniny, a także piegi, które pojawiają się w wyniku wzrostu ilości melaniny wytwarzanej w skórze wskutek ekspozycji na światło.

·        polekowym – zmiany barwnikowe mogą mieć zróżnicowany charakter i powstają po stosowaniu środków przeciwbólowych, barbituranów, sulfonamidów czy tetracyklin, które powodują wzrost liczby melanocytów i ilości melaniny w danym obszarze.

W kategorii hiperpigmentacji wtórnych można wymienić zmiany barwnikowe o różnym podłożu. Są to zmiany:

·        mechaniczne – powstające wskutek mechanicznego uszkodzenia skóry,

·        pozapalne – pojawiające się w wyniku chorób skóry, w przebiegu których dochodzi do zmian zapalnych, np. łuszczyca, trądzik pospolity,

·        chemiczne – powstające w wyniku działania uszkadzającego bodźców chemicznych, np. toksyczne zapalenie skóry,

·        słoneczne – charakterystyczne przy nadmiernym opalaniu,

·        cieplne – wywołane długotrwałym i bezpośrednim nagrzewaniem skóry.

Jak pozbyć się przebarwień na twarzy?

W zależności od tego, jakie jest podłoże występowania hiperpigmentacji, inne mogą być sposoby na pozbycie się ich lub choćby zmniejszenie widoczności. W gabinetach kosmetycznych stosowane są przede wszystkim peelingi chemiczne, a głębokość złuszczania naskórka uzależniona jest od charakteru i położenia przebarwień i plam.

Kosmetyczne sposoby na przebarwienia na twarzy

W gabinetach kosmetycznych do naszej dyspozycji są różne zabiegi, które pozwalają na pozbycie się przebarwień, plam i plamek na twarzy. Wśród nich wymienić można:

·        mikrodermabrazję,

·        peelingi chemiczne – z zastosowaniem, np. kwasu glikolowego czy kwasu trójchlorooctowego,

·        terapię intensywnym światłem impulsowym IPL,

·        peeling łączony.

Mikrodermabrazja diamentowa jest zabiegiem, w przebiegu którego dochodzi do złuszczania powierzchownych warstw skóry w kontrolowanych warunkach. Zabieg wykonywany jest przy użyciu głowicy. Można regulować intensywność złuszczania naskórka w oparciu o intensywność zmian barwnikowych i ich rozległość.

Peelingi chemiczne polegają na chemicznym złuszczaniu naskórka z użyciem kwasów organicznych, np. kwasu hydroksyoctowego, nazywanego kwasem glikolowym. Peelingi te polegają na kontrolowanej aplikacji substancji na powierzchnię skóry. W zależności od tego, jaka substancja zostanie zastosowana, w jakim będzie ona stężeniu oraz ile potrwa zabieg, głębokość złuszczania naskórka może być zmienna.

Przy peelingach chemicznych i usuwaniu przebarwień skóry twarzy stosowane są substancje chemiczne takie jak:

·        Alfa-hydroksykwasy, do których zaliczane są kwas glikolowy, mlekowy, migdałowy czy cytrynowy – nazywane są one kwasami AHA i znajdują zastosowanie w kosmetologii.

·        Beta-hydroksykwasy – przede wszystkim jest to kwas salicylowy znajdujący się w składzie wielu preparatów kosmetycznych przeznaczonych do pielęgnacji skóry z różnymi niedoskonałościami,

·        Inne kwasy organiczne, takie jak kwas trichlorooctowy, pirogronowy oraz retinowy.

Peeling prowadzi do poprawy kolorytu skóry czy zmian jej napięcia. W ten sposób usuwa się plamy soczewicowate i piegi.

Terapia intensywnym światłem impulsowym IPL polega na redukcji przebarwień z wykorzystaniem selektywnej fototermolizy. Doprowadza ona do emisji niespójnych fal świetlnych. Na plamy barwnikowe kierowane są fale świetlne IPL, dzięki czemu dochodzi do pochłaniania światła przez melaninę. Wskutek tego ogrzana tkanka ulega uszkodzeniu i rozpadowi, przez co przebarwienie nie jest już tak widoczne.

Domowe sposoby na przebarwienia

Nie tylko specjalistyczne zabiegi w gabinetach kosmetycznych prowadzą do zmniejszenia widoczności przebarwień skóry twarzy. Podobne efekty można uzyskać z zastosowaniem domowych sposobów. Warto stosować dermokosmetyki czy preparaty, jak kwas kojowy czy azelainowy.

W usuwaniu przebarwień znaczenie mają kosmetyki rozjaśniające. Można wykorzystywać serum z witaminą C, zawierające arbutynę, kwasy owocowe czy wspominany kwas glikolowy. Są one powszechnie dostępne.

Bibliografia:

http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2018.3-1.pdf

https://phmd.pl/resources/html/article/details?id=141749&language=pl

https://enel.pl/enelzdrowie/cialo/czy-przebarwienia-sa-grozne