Jak dbać o cerę: poradnik dla różnych typów skóry

Właściwe określenie rodzaju skóry to podstawa jej prawidłowej pielęgnacji. Oznacza to, że kosmetyki i zabiegi z zakresu medycyny estetycznej powinny być ściśle dobierane do typu cery. Sprawdź zatem, jak dbać o skórę?

Rodzaje skóry twarzy

Pojęcia skóra i cera są często stosowane zamiennie, tymczasem nie do końca można mówić tu o synonimach. Cera to zbiór cech, które są charakterystyczne dla danego typu skóry. Można wyodrębnić wiele różnych jej typów, ale najczęściej przyjmowane klasyfikacje wyróżniają:

• normalną,

• suchą,

• tłustą,

• mieszaną.

Każdy typ cery ma zupełnie inne potrzeby pielęgnacyjne. Zobacz, jak powinna wyglądać pielęgnacja twarzy? Jak ją oczyszczać i jak dbać o twarz, w zależności od rodzaju skóry?

Pielęgnacja skóry normalnej

Skóra normalna jest elastyczna, gładka i jędrna, ale bez zbędnego napięcia. Doskonale radzi sobie z ochroną wewnętrznych warstw przed przesuszeniem. Jej nienaruszony kwaśny płaszcz ochronny, którego wskaźnik pH mieści się w granicach 5,4-5,9 w okolicach warstwy hydrolipidowej i rogowej, stanowi solidną ochronę przed bakteriami i czynnikami zewnętrznymi. Cera normalna jest dobrze ukrwiona, niepodatna na zanieczyszczenia, a przy tym ma równomierny koloryt – bez tłustego połysku i tendencji do nadwrażliwości. Celem pielęgnacji jest opóźnianie procesów starzenia się, czyli powstawania zmarszczek, a także utrzymanie jak najdłużej pożądanych funkcji i stałe zabezpieczanie jej bariery ochronnej. 

Skóra sucha nie jest odpowiednio nawilżona. Występować może nie tylko w obrębie twarzy, ale i całego ciała. Za suchość odpowiadają zarówno czynniki genetyczne, jak i zewnętrzne m.in.:

• warunki klimatyczne,

• nieprawidłowa dieta,

• nadmierne opalanie się,

• nieodpowiednia pielęgnacja,

• niektóre choroby, takie jak niedoczynność tarczycy, nowotwory czy cukrzyca.

Jak dbać o skórę suchą?

Skóra typu suchego jest cienka, może się łuszczyć, w dotyku będzie szorstka, a miejscami nawet chropowata. Ponadto łatwo pokrywa się ona drobnymi zmarszczkami. Nie każda skóra sucha będzie mocno przesuszona, bo uzależnione jest to od wieku danej osoby. Niestety, wraz z upływem czasu występują większe tendencje do podrażnień i staje się ona bardziej wrażliwa na czynniki zewnętrzne.

Skóra sucha jest wynikiem powstania nieprawidłowości w obrębie spójności korneocytów. Zaczyna nadmiernie tracić wilgoć, co prowadzi z kolei do zmian lipidowych naskórka i pozbawienia naturalnego czynnika nawilżającego. W pielęgnacji skóry suchej ważne jest, by była ona stale nawilżana – od zewnątrz, ale i od środka.

Pielęgnacja skóry tłustej

Skóra tłusta w odróżnieniu od suchej, występuje przede wszystkim w obrębie twarzy, choć czasami problem dotyczy owłosionej skóry głowy, klatki piersiowej czy górnej części pleców. W parze ze skórą tłustą często występują problemy z trądzikiem, łysienie, łupież czy występowanie łojotokowego zapalenia skóry.

Tłusta cera powstaje w wyniku nadmiernego wydzielania łoju, co z kolei może być związane z zachwianiem gospodarki hormonalnej. Łoju będzie więcej, jeśli działać będą czynniki drażniące. Problem skóry tłustej może być przejściowy i wyraźnie zarysowywać się w okresie dojrzewania. Zdarza się przy tym, że utrzymuje się także w wieku dojrzałym.

Skóra tłusta ma to do siebie, że jest grubsza, dlatego będzie mniej skłonna do powstawania podrażnień, choć z drugiej strony ma zwiększoną ilość bakterii, zwłaszcza u ujścia mieszków włosowych, albo jest podatna na zmarszczki i powstawanie zaskórników. Błyszczy, co może powodować dyskomfort estetyczny.

Jak zadbać o skórę mieszaną?

Innym typem jest cera mieszana, która może charakteryzować się tym, że twarz jest przesuszona w częściach bocznych, a tłusta – wokół ust i nosa. Jest więc połączeniem dwóch typów skóry – tłustej i suchej.

Inne typy skóry – skóra wrażliwa, dojrzała czy naczynkowa i atopowa

Poza wymienionymi podstawowymi typami można wyróżnić i inne, rzadziej występujące. Wśród nich są:

• skóra wrażliwa,

• skóra dojrzała,

• skóra naczynkowa,

• skóra atopowa.

Skóra wrażliwa jest delikatna i łatwo o jej podrażnienie, nawet pod wpływem bieżącej wody. Może być podatna na alergie. Często jest sucha, co wiąże się ze zwiększoną przepuszczalnością skóry połączoną z zaburzeniami krążenia. Okazuje się podatna na wpływ zewnętrznych czynników, takich jak: zimno, ciepło, styl życia, używki, dieta czy nawet stres. Kondycja skóry wrażliwej związana jest także z oddziaływaniem czynników hormonalnych.

Skóra dojrzała wbrew pozorom nie występuje wyłącznie u seniorów, ponieważ proces starzenia się może znacznie przyspieszyć nadmierne opalanie się powodujące zintensyfikowanie procesów degradacji włókien kolagenowych poprzez wyzwalanie wolnych rodników. Skórę dojrzałą charakteryzuje szorstkość, wiotkość, szybka utrata elastyczności oraz powstawanie zgrubiałych warstw rogowych z powodu zaburzeń złuszczania się naskórka.

Co warto wiedzieć o skórze naczyniowej? Tuż pod nią widoczne są rozszerzone, pojedyncze naczynka, które powodują rumień na twarzy. Wynikają z trwale rozszerzonych powierzchownych naczyń włosowatych splotu podbrodawkowego. Na rozwój skóry naczyniowej narażone są w szczególności osoby mające cienką, delikatną i suchą skórę.

Skóra atopowa jest charakterystyczna dla osób chorujących na atopowe zapalenie skóry. To schorzenie przewlekłe, o wielu nawrotach. Skóra swędzi, pojawiają się zmiany zapalne w postaci wyprysków. Wpływ na jej powstanie mają czynniki genetyczne i środowiskowe. Charakterystyczna dla skóry atopowej jest wrażliwość na działanie czynników zewnętrznych, drażniących. U chorych na atopowe zapalenie skóry, w organizmie, a więc i skórze, uwalniana jest histamina prowadząca do rozszerzania się naczyń krwionośnych, przez co zwiększa się ich przepustowość. Skutkuje to występowaniem rumienia i świądu.

Jak pielęgnować skórę normalną?

To w jaki sposób powinniśmy pielęgnować poszczególne rodzaje skóry? Skóra normalna nie jest pod tym względem wymagająca, bo trzeba skupić się jedynie na utrzymywaniu jej funkcji, opóźnianiu procesów starzenia, czy stale wspierać osłonę bariery ochronnej. Do mycia twarzy można stosować płyn micelarny czy wodę różaną, a na dzień – kremy nawilżające czy odżywcze.

Jak pielęgnować skórę suchą?

W tym przypadku najważniejsze jest przywrócenie prawidłowej zawartości wody w naskórku. Możliwe jest to poprzez zastosowanie kosmetyków zwiększających zdolność skóry do wiązania wody i wzmacniania bariery hamującej jej utratę. Preparaty przeznaczone do pielęgnacji cery suchej powinny regulować procesy zachodzące w warstwie podstawnej naskórka, co wpływa na jego szybszą odnowę. Ważne jest stymulowanie jednocześnie syntezy glikozaminoglikanów w skórze właściwej czy też hamowanie enzymów, które powodują ich rozkładanie się.

W kosmetykach do pielęgnacji skóry suchej zwykle są substancje hydrofobowe i hydrofilowe. Substancje tłuszczowe, tj. lipidy, węglowodory oraz silikony mają charakter hydrofobowy. Nie przyciągają wody i nie mieszają się z nią, ale tworzą nieprzenikalną barierę.

Substancje strukturalne wiążące wodę mają charakter hydrofilowy, są rozpuszczalne i przyciągają wodę z najbliższego otoczenia. Tworzą z nią wiązania i nie pozwalają na ucieczkę.

Wszelkie kosmetyki stosowane do pielęgnacji i odżywiania skóry suchej powinny pozostawiać na jej powierzchni warstwę okluzyjną zmniejszającą TEWL, czyli przeznaskórkową utratę wody, ale nie ograniczającą jej do zera. Powinny zawierać typowe emolienty i składniki hydrofilowe, ale nie zwiększać przy tym przepuszczalności bariery naskórkowej.

Jak pielęgnować skórę tłustą?

W pielęgnacji cery tłustej należy minimalizować wydzielanie łoju przez gruczoły łojowe oraz zmniejszać grubość warstwy rogowej. Takie efekty pozwalają uzyskać regularnie stosowane peelingi, zarówno chemiczne, jak i mechaniczne czy ziołowe. Przy codziennej pielęgnacji skóry tłustej warto stosować środki o lekko obojętnym lub kwaśnym odczynie, a także kosmetyki oddziałujące bakteriostatycznie, zatrzymujące proces utleniania lipidów sebum. Osoby mające skórę tłustą mogą sięgać po kosmetyki łagodzące podrażnienia czy kosmetyki matujące. Jak oczyścić tłustą skórę? Warto wykorzystywać produkty o pH zbliżonym do naturalnego pH skóry.

Jak pielęgnować skórę mieszaną?

Cera mieszana wymaga kompleksowego podejścia do pielęgnacji. W strefie T, czyli w obrębie nosa, ust i brody, trzeba stosować delikatne toniki, żele myjące i płyny do demakijażu do cery mieszanej. Alkohol powinien znaleźć się na końcu listy składników. Natomiast w strefie policzkowej trzeba nakładać balsamy myjące i oleje, a także peelingi enzymatyczne czy maski natłuszczające oraz nawilżające.

Jak pielęgnować skórę wrażliwą?

Warto używać do niej emulsji i kosmetyków, w tym serum do twarzy, które łagodnie będą na nią oddziaływać, czy też bezalkoholowe toniki i wodę termalną o działaniu kojącym. Natomiast trzeba przy tym unikać produktów z barwnikami, substancjami zapachowymi i konserwantami. Skórę trzeba chronić przed promieniowaniem słonecznym, dlatego ważne jest używanie kosmetyków z wysokim filtrem SPF o każdej porze roku, blokującym promieniowanie UV - UVA i UVB. Do trwałego uodpornienia jej na podrażnienia można stosować maski z aloesu czy melisy. Na noc zaleca się wybór kosmetyków pozwalających na wzmocnienie funkcji bariery naskórka czy działających kojąco, z zawartością allantoiny i pantenolu.

Jak wygląda pielęgnacja skóry dojrzałej?

Prawidłowa pielęgnacji skóry dojrzałej powinna zmierzać do nawilżenia jej i zapobiegać ucieczce wody. Kremy i inne preparaty do codziennej, domowej pielęgnacji skóry tego typu mają dostarczać jej witamin, peptydów, fitoestrogenów i innych składników odżywczych. Ważna jest stymulacja komórek skóry dojrzałej do zwiększonej produkcji kolagenu i elastyny, co pozwoli na uzyskanie lepszej jędrności. Możliwe jest to poprzez stosowanie mechanicznych i chemicznych peelingów.

Starzejąca się skóra jest bardziej narażona na utratę wody, a zapobiec mogą temu kremy z zawartością olejów mineralnych, olejów roślinnych, emolientów. Do skóry dojrzałej polecane są kremy tłuste, które mają składniki sprzyjające intensywnej regeneracji i odżywianiu. 

Bibliografia:

https://www.umb.edu.pl/photo/pliki/WNoZ_jednostki/wnoz-z-zintegrowanej-opieki-medycznej/monografie/holistyczny_wymiar_opieki_wobec_osob_z_chorobami_skory.pdf#page=173

http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/02/ke2015.6-2.pdf

https://www.researchgate.net/profile/Katarzyna-Pytkowska/publication/240614913_Kosmetyki_do_pielegnacji_skory_suchej_Dry_skin_care_cosmetics/links/0deec51c6ce99543c9000000/Kosmetyki-do-pielegnacji-skory-suchej-Dry-skin-care-cosmetics.pdf