Sprawdź, kiedy warto sięgnąć po rumianek

Białe, delikatne, niepozorne kwiaty z żółtym środkiem, które upiększają łąki, pola i przydrożne pasy traw. Rumianek. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że jest jedną z roślin leczniczych o wielu zbawiennych, niepowtarzalnych w innych roślinach, unikatowych właściwościach. Herbata czy napar z rumianku to rozwiązanie nie tylko na problemy trawienne. Ochrona dziecięcej, delikatnej skóry – odpowiedzią jest także ta roślina. Co jeszcze skrywa rumianek, jakie ma właściwości, gdzie jest stosowany i czy istniej przeciwwskazania do jego stosowania – o tym w poniższym artykule.

Rumianek – podstawowe informacje

Rumianek pospolity (łac. Matricaria chamomilla) to niewielka, jednoroczna roślina lecznicza z rodziny astrowatych, pochodząca ze wschodniej części rejonu Morza Śródziemnego. Znajdziemy go na łąkach, przydrożach, w ogrodach, na polach, ale także – ze względu na jego właściwości lecznicze i kosmetyczne – uprawia się go na plantacjach na surowiec. Jego łodyga rośnie do 50 cm, jest rozgałęziona, a na końcach ma koszyczki kwiatowe z białymi płatkami i żółtym środkiem. Rumianek intensywnie pachnie, a okres kwitnienia przypada od maja do września. Koszyczek rumianku to bogactwo wielu drogocennych składników, znajdziemy bowiem w jego składzie flawonoidy, spiroeter, fenolokwasy, poliacetyleny, kumaryny, śluzy, olejki eteryczne, garbniki katechinowe, gorycze, witaminę C, cholinę, substancje śluzowe oraz sole mineralne – rzadko występujące tak bogato w innych roślinach. Koszyczki rumianku zbiera się po rozpoczęciu kwitnienia w suche i słoneczne dni, w godzinach popołudniowych, kiedy znajduje się w nich najwięcej substancji czynnych. Następnie suszy się je i stosuje jako składnik do różnego rodzaju preparatów i mieszanek leczniczych oraz kosmetycznych. Dzięki tym wszystkim składnikom rumianek jest jedną z najcenniejszych roślin leczniczych.

Rumianek – właściwości lecznicze i kosmetyczne

Jeśli chodzi o wątki rumianek właściwości i rumianek działanie, jest on znany z wielu dobrodziejstw prozdrowotnych, a w tym:

• przeciwzapalnych;
• przyspieszających gojenie ran;
• rozkurczających mięśnie gładkie;
• dezodoryzujących;
• przeciwbakteryjnych i neutralizujących toksyny;
• pobudzających przemianę materii w skórze.

Rumianek – na co? Rumianek właściwości lecznicze. W medycynie i kosmetyce używa się olejku. Roślina ta jest w pełni bezpieczna i może być stosowana zarówno wewnętrznie, jak i  zewnętrznie, dlatego ze względu na liczne właściwości lecznicze jest stosowany na bolesne wzdęcia, odbijanie, skurcze czy stany zapalne żołądka, ale także przy zapaleniu jelit czy na złagodzenie bolesnych miesiączek. Wszystko ze względu na działanie przeciwzapalne i rozkurczowe mięśni gładkich. Rumianek do picia działa łagodząco, poprawia perystaltykę jelit i trawienie po spożyciu tłustych posiłków. Szczególnie poleca się go w formie herbaty rumiankowej, naparów lub saszetek do zaparzania. Można także domowym sposobem 3 łyżeczki kwiatów rumianku zalać pół litra wrzącej wody, pozostawić pod przykryciem na około 15 minut, a następnie odcedzić. W przypadku problemów trawiennych taki wywar zaleca sę pić trzy razy dziennie po pół szklanki między posiłkami. Można wywar stosować również jako naturalny środek na stany zapalne jamy ustnej lub okłady na owrzodzenia oraz oparzenia, hemoroidy, rumień, oparzenia słoneczne i termiczne I i II stopnia.
Roślina ma też działanie uspokajające, dlatego napar z rumianku polecany jest przy łagodnych stanach stresowych w celu rozluźnienia i odprężenia. Herbata z rumianku jest również polecana przy problemach ze snem. Jest więc dobrym rozwiązaniem kiedy nie mamy pomysłu co wypić wieczorem przed zaśnięciem.
Zewnętrznie stosuje się go między innymi na zapalenie spojówek, stany zapalne skóry i jamy ustnej, rany, oparzenia, owrzodzenia, alergie, a nawet czyraki. Napar na okłady z rumianku na oczy można sporządzić w domu z zebranych koszyczków – jedną łyżkę zalewamy wrzątkiem, odczekujemy 15 minut, studzimy i stosujemy np. do przemywania oczu czy cery trądzikowej. Popularna jest także płukanka z rumianku: 3 łyżki koszyczków rumianku zalewamy szklanką wrzątku, po ostudzeniu odcedzamy, napar mieszamy z ciepłą wodą w proporcjach pół szklanki wody na 5 łyżek rumianku. W tak przygotowanej płukance moczymy bawełnianą ściereczkę i przecieramy skórę w miejscu, w którym jest podrażniona lub zaczerwieniona.
Rumianek ma również właściwości inhalacyjne, dlatego w formie inhalacji pomaga przy stanach zapalnych górnych dróg oddechowych. Jest to roślina, którą bez przeciwwskazań mogą stosować także kobiety w ciąży – w tym na mdłości ciążowe, bóle głowy, zapalenie pęcherza moczowego czy nadwrażliwość sutków w okresie ciąży i karmienia piersią. Zawsze bezwzględnie należy przestrzegać przeznaczenia produktów z rumianku oraz jego dawkowania.
Liczne właściwości kosmetyczne rumianku pozwalają na jego zastosowanie jako składnika aktywnego w kosmetykach i dermokosmetykach. Może być stosowany jako składnik płynów do kąpieli, kremów do twarzy i ciała, maseczek pielęgnacyjnych, past do zębów czy płynów do higieny intymnej.
Rumianek na włosy? Rozjaśnianie włosów rumiankiem? Tak, to prawda - w szamponach do włosów rumianek ma za zadanie pielęgnować włosy, ale uwaga - blond – może bowiem rozjaśniać kosmyki, ale powoduje także, że ten jasny kolor nabiera połysku. Co więcej, płukanka z rumianku dzięki zawartości związków mineralnych pomaga odżywiać włosy od samych cebulek, zapobiegając ich wypadaniu.
Właściwości przeciwzapalne  i łagodzące rumianku znalazły również odpowiedź w maściach i żelach pod oczy i na powieki – łagodzą opuchliznę i przynoszą ulgę zmęczonym oczom. Okłady na zaczerwienione od alergii oczy zmniejszą przy okazji odczucie pieczenia i bólu skóry wokół oczu.
Delikatność rumianku znalazła też zastosowanie w kosmetykach pielęgnacyjnych dla wrażliwej skóry dzieci, dlatego jest on popularnym składnikiem kremów, żeli do mycia ciała i włosów, szamponów dziecięcych czy emulsji do ciała dla najmłodszych. Przy problemach skórnych warto również zastosować u maluchów kąpiele rumiankowe – w tym przypadku około 100 g suszonych koszyczków rumianku gotujemy na małym ogniu w 3 litrach wody. Po przecedzeniu wystarczy wlać wywar do wanny z ciepłą wodą. Taka kąpiel zadziała łagodząco na podrażnienia skórne.
Nie wszyscy wiedzą o jeszcze jednym zastosowaniu rumianku,  a mianowicie o jego właściwościach stosowanych w kulinarnych zakątkach. Rumianek jest jadalny, może być zatem stosowany również jako ozdoba w potrawach – deserach, sałatkach i innych smakołykach.

Rumianek – przeciwwskazania

Nie można w tym miejscu pominąć wątku rumianek przeciwwskazania. Jak większość roślin, również rumianek ma sytuacje, w których należy go stosować ze zwiększoną ostrożnością lub wcale. Przeciwwskazaniem są reakcje uczuleniowe, które może powodować - mimo zawartości chamazulenu, któremu zawdzięcza antyalergiczne właściwości - okłady z rumianku paradoksalnie mogą wywołać reakcję uczuleniową. Dlatego nie powinien być stosowany przez osoby ze skórą alergiczną i skłonną do podrażnień.
Warto skonsultować również jego stosowanie z lekarzem prowadzącym leczenie, ponieważ rumianek może wzmacniać lub osłabiać działanie niektórych leków.

Źródła:
Grys A. i wspólnicy,  Rumianek – pospolita roślina zielarska o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych, Postępy Fitoterapii; 2/2014;
Rumianek - właściwości, zastosowanie w lecznictwie i w kosmetyce, https://www.herbapol.poznan.pl
Rumianek - właściwości lecznicze, zastosowanie i przeciwwskazania, https://www/izielnik.pl