Rzeżucha - superfood nie tylko na święta

Dla wielu osób rzeżucha to po prostu nieodłączny element świątecznej dekoracji i tradycja. Warto jednak wiedzieć, że rzeżuchę śmiało można włączyć do grupy “superfood”. Dzięki składnikom odżywczym i bioaktywnym rzeżucha stanowi cenny element diety korzystnie wpływający na funkcjonowanie organizmu. Wskazana jest szczególnie w okresie wiosennego przesilenia.

Rzeżucha – wartość odżywcza

Rzeżucha, inaczej pieprzyca siewna, charakteryzuje się wysoką wartością odżywczą. A wszystko to za sprawą obecnych w niej: witamin (A, C, K i z grupy B: B1, B2, PP, kwas foliowy i pantotenowy) i składników mineralnych (żelazo, wapń, mangan, cynk, chrom, jod). Ponadto stanowi źródło: białka, węglowodanów, tłuszczów, związków siarki i glikozydu izosiarkocyjanowego. Jej 100 g to zaledwie 32 kcal.

Rzeżucha – wpływ na organizm

Systematycznie spożywana rzeżucha korzystnie wpływa na proces trawienia, poprawia apetyt, wspomaga pracę trzustki oraz zmniejszanie masy ciała. Dobroczynnie wpływa również na funkcjonowanie nerek dzięki właściwościom moczopędnym. Jest pomocna przy chorobie wieńcowej, zaburzeniach krążenia oraz bronchicie. Obecność luteiny oraz zeaksantyny pomaga chronić oczy, a szczególnie plamkę żółtą przed zwyrodnieniem wskutek działania promieniowania UV. Jako źródło wapnia, żelaza i jodu rzeżucha wskazana jest osobom cierpiącym na anemię, osteoporozę, niedoczynność tarczycy i choroby reumatyczne. Polecana jest dzieciom i kobietom w ciąży ze względu na wysoką wartość odżywczą. Zaleca się ją palaczom cierpiącym na niedobory witaminy C. Rzeżucha zmniejsza stężenie cukru we krwi, dlatego warto, aby znalazła się w jadłospisie diabetyków. Nie powinno się jednak spożywać więcej niż 3 łyżki rzeżuchy dziennie, ponieważ w większej ilości może wywołać podrażnienie, a nawet zapalenie pęcherza moczowego.

Rzeżucha a cera, włosy i paznokcie

Rzeżucha jest źródłem glikozydu izosiarkocyjanowego, który wzmacnia włosy i zapobiega ich wypadaniu. Obecne w niej związki siarki wpływają korzystnie na wygląd paznokci. Sok z rzeżuchy z kolei jest pomocny w wybielaniu piegów oraz likwidowaniu plam pigmentowych, a także łagodzi zmiany trądzikowe i wpływa kojąco na skórę z problemami łojotokowymi. 

Rzeżucha – zastosowanie

Najbardziej wartościową jest rzeżucha bardzo świeża, przystrzyżona prosto z grządki. Stanowi doskonały dodatek do sałatek, kanapek, twarożków, past jajecznych, surówek i zup. Nadaje im pikantnego oraz wyrazistego smaku. Można z niej przygotować napój regenerujący poprzez połączenie 150dag soku z rzeżuchy z wodą. Taki napój należy pić na czczo w ilości 1 szklanki. W celu rozjaśniania piegów należy przygotować mieszaninę 1 części miodu z 3 częściami soku z rzeżuchy, którą przemywa się twarz, a po wyschnięciu zmywa wodą. Aby wzmocnić włosy wystarczy pół szklanki soku z rzeżuchy wetrzeć w mokre i umyte włosy, owinąć głowę folią, założyć na nią ręcznik, odczekać pół godziny, a następnie spłukać letnią wodą.

Rzeżucha jak uprawiać?

Uprawa rzeżuchy jest bardzo prosta. Wystarczy talerzyk lub płaski półmisek wyłożony watą, ligniną bądź kilkoma warstwami papierowego ręcznika, które należy podlać wodą. Na tak przygotowane podłoże wysiewa się nasiona rzeżuchy. Naczynie należy ustawić w nasłonecznionym miejscu i systematycznie podlewać. Rzeżucha gotowa będzie po tygodniu. 

Pomysł na rzeżuchę

Pasta jajeczna z awokado

Składniki na 2 porcje:

• 3 sztuki jaj,
• 1/2 ząbka czosnku,
• 1 dojrzałe awokado,
• 1 łyżeczka soku z cytryny,
• sól, pieprz do smaku,
• 1 łyżeczka oliwy z oliwek,
• 3 łyżki rzeżuchy,

Sposób przygotowania:

Jaja ugotować. Obrać, pokroić w kostkę i przełożyć do miseczki. Czosnek drobno posiekać lub zetrzeć na tarce i posolić. Awokado obrać i pokroić w kostkę, następnie skropić sokiem z cytryny i połączyć z czosnkiem. Przełożyć do jaj i wymieszać, doprawić solą i pieprzem do smaku. Dodać oliwę z oliwek i rzeżuchę. Wymieszać, wedle upodobania część pasty można rozgnieść widelcem. Podawać z pieczywem. Smacznego!

Źródła:

1. Rzeżucha?Tak!Przegląd techniczny 2017; 7 – 8: 14.
2. Szczepańska A. Rzeżucha. Witaminy nie tylko na Święta. Kwartalnik Pacjenta 43: 16 – 17.
3. Fraszczak B. rzeżucha nie tylko do ozdoby. Działkowiec 2019;4: 76.