Opaski życia – dowiedz się, kiedy warto ich używać

Opaski życia to opaski noszone przez starsze osoby, które monitorują ich podstawowe funkcje życiowe. W razie pogorszenia stanu zdrowia ułatwiają udzielenie pomocy. Wyjaśniamy, co to jest opaska życia i jak może uratować życie seniora.

Świat, a szczególnie Europa się starzeje. Według przewidywań ONZ do 2025 roku 11 procent światowej populacji będą stanowiły osoby powyżej 65 roku życia.  W przypadku Europy odsetek ten wyniesie 21 procent. 

Według prognozy GUS, w Polsce liczba osób w wieku ponad 60 lat w roku 2030 wyniesie 10,8 mln, co oznacza wzrost o 10 procent w stosunku do roku 2020. Natomiast w roku 2040 liczba ta wyniesie 12,3 mln, co oznacza wzrost o 25,1 procent. 

W roku 2050 w Polsce będzie mieszkać 13,7 mln osób w starszym wieku, czyli o 39,8 procent więcej niż w roku 2020. Osoby te będą stanowiły 40,4 procent społeczeństwa. 

Taka perspektywa oznacza pojawienie się wielu wyzwań, jednym z nich będzie zapewnienie starszym osobom dostępu do opieki zdrowotnej. Starzenie się dotyczy także kadr medycznych, z których brakiem już obecnie się mierzymy. Związku z tym coraz większą rolę w tej opiece będą odgrywały nowe technologie, zapewniające kontakt ze służbami medycznymi na odległość, z miejsca zamieszkania, oraz zdalne monitorowanie stanu zdrowia.

Takie rozwiązania są wprowadzane już teraz, są to narzędzie telemedyczne w postaci zdalnych konsultacji i zdalnych badań diagnostycznych. Jednym z nich są także opaski życia.

Opaski życia – co to jest? 

Opaski życia to opaski noszone na przegubie ręki, tak jak zegarek, które pomagają w kontrolowaniu stanu zdrowia, poprzez mierzenie podstawowych parametrów zdrowotnych. Gdy stan zdrowia tego wymaga, opaska wysyła powiadomienia do służb medycznych oraz do osób bliskich.

Opaska życia może także służyć jako źródło informacji na temat chorób, na które cierpi pacjent. Może zawierać informacje na temat tego, jaka jest grupa krwi osoby, która jej używa. Jest to szczególnie przydatne, gdy potrzebna jest transfuzja, na przykład w razie nagłego zdarzenia (wypadku komunikacyjnego).

Opaska taka jest zwykle wodoodporna, dlatego senior nie musi jej zdejmować, na przykład gdy myje ręce lub bierze kąpiel. Zaopatrzona jest w ładowarkę.

Jak działa opaska życia? 

Działanie opaski życia polega na tym, że monitoruje ona wybrane parametry życiowe, przede wszystkim tętno oraz saturację (nasycenie krwi tlenem). Niektóre modele mierzą także ciśnienie tętnicze krwi, i w razie zmiany parametrów, która może sygnalizować pogorszenie stanu zdrowia, przesyłają informację na ten temat na specjalną platformę internetową, do lekarza lub zawiadamiają służby ratunkowe. Informują także osobę bliską, jeśli ma ona zainstalowaną na smartfonie specjalną aplikację skonfigurowaną z opaską.

Opaska monitoruje także codzienną aktywność seniora poprzez liczenie wykonywanych kroków. Umożliwia wezwanie pomocy za pomocą jednego przycisku. Wiele modeli opasek posiada funkcję odczytywania różnych komunikatów, na przykład dotyczących stanu baterii.

Ważną funkcją takiej opaski jest monitorowania upadków. Gdy senior się przewróci, osoba bliska otrzymuje powiadomienie o tym zdarzeniu i może ruszyć z pomocą lub zawiadomić służby medyczne.

Jeżeli opaska jest zsynchronizowana z aplikacją na smartfonie, możliwe jest także odbieranie za jej pomocą połączeń telefonicznych oraz wybierania numerów alarmowych. Dostępne są także modele opasek z wbudowaną kartą SIM, pełnią wówczas także funkcję telefonu. 

Opaska życia dla seniorów  dzięki funkcji GPS pomaga także zlokalizować starszą osobę, co może być przydatne, gdy wzywa ona pomocy, ale nie jest w stanie podać adresu, albo przebywa poza miejscem zamieszkania i na przykład zasłabła podczas spaceru.

Opaski umożliwiają także wyznaczenie specjalnej strefy tzw. strefy bezpieczeństwa, na przykład obejmującej dom i jego najbliższe okolice. Gdy senior opuści ten rejon, bliski otrzyma powiadomienie o tym zdarzeniu. Zobaczy także w aplikacji, gdzie aktualnie senior przebywa.

Opaski dają także możliwość nasłuchu otoczenia, co pozwoli przysłuchać się temu, co dzieje się w otoczeniu bliskiego. Taka funkcja jest przydatna, gdy senior nie odbiera połączenia wykonywanego na opaskę i jesteśmy zaniepokojeni, że coś mu się stało.

Opaska ratujące życie dla seniora może także być wyposażona w funkcję umożliwiającą kontakt z lekarzem, który udzieli potrzebnej w danym momencie porady, na przykład dotyczącej przyjmowanych leków, zwiększenia czy zmiany ich dawki. Może też wyjaśnić wątpliwości dotyczące wyników badań, na przykład ciśnienia, tętna czy poziomu glukozy we krwi.

W drugiej połowie roku 2021 pilotażowy program wykorzystania opasek telemedycznych w podstawowej opiece zdrowotnej uruchomiło Ministerstwo Zdrowia. Jego celem było monitorowanie stanu zdrowia pacjentów po przechorowaniu Covid-19. 

Opaska telemedyczna stosowana w tym programie umożliwiała regularny pomiar tętna i saturacji z możliwością przesyłania wyników na platformę DOM (Domowej Opieki Medycznej). Umożliwiała także za pomocą jednego przycisku powiadomienie o zagrożeniu zdrowia, życia i bezpieczeństwa. Posiadała także detektor upadku, lokalizację GPS użytkownika. Przypominała o zażyciu leków.

Projekty polegające na udostępnianiu seniorom opasek życia realizują także niektóre samorządy. Na przykład województwo małopolskie, w ramach projektu dofinansowanego ze środków unijnych, przekazało 10 tysięcy opasek osobom niepełnosprawnym i niesamodzielnym ruchowo a także osobom z zaburzeniami psychicznymi, wymagającym opieki i nadzoru.

Opaska ratująca życie – dla kogo?

Opaska ratująca życie może być przydatna dla osób przewlekle chorych, które muszą na bieżąco monitorować stan swojego zdrowia.  Szczególnie może to dotyczyć chorujących na cukrzycę, na nadciśnienie czy na choroby układu krążenia. Wówczas szczególnie ważne jest kontrolowanie poszczególnych parametrów życiowych.

Opaska życia może być także pomocna dla seniorów, osób niepełnosprawnych oraz takich, które mają problem z dotarciem do placówki medycznej lub które mieszkają na terenach, gdzie dostęp do lekarza jest utrudniony, na przykład na odległych terenach wiejskich czy górskich.

Dobrze jest zaopatrzyć w takie opaski osoby cierpiące na demencję, zaniki pamięci, na chorobę Alzheimera czy chorobę Parkinsona. Bliscy mają wtedy możliwość na bieżąco monitorować stan zdrowia pacjenta i poprzez aplikację na swoim smartfonie sprawdzać, gdzie się on aktualnie znajduje i czy jest bezpieczny. W razie potrzeby można w porę zareagować i zapobiec poważniejszym problemom. Często taka reakcja ratuje życie.

Źródła: 
Sytuacja osób starszych w Polsce w 2020 roku. Główny Urząd Statystyczny, 29.12.2021
Rusza pilotaż programu Opaska Telemedyczna – przedłużenie terminu naboru placówek POZ – program zakończony. Ministerstwo Zdrowia, informacja z 13.08.2021
Elektroniczny Tele-Anioł ratuje życia, Serwis Regionalnego Programu Województwa Małopolskiego rpo.malopolska.pl