Spis treści:
Meningokoki to bakterie, które powodują wystąpienie groźnej dla zdrowia i życia inwazyjnej choroby meningokowej. Zachorowalność nie jest bardzo duża, ale śmiertelność sięga do 70 – 80%. Sprawdź jak możesz chronić się przed zagrożeniami powodowanymi przez meningokoki.
Choroba meningokokowa - co to jest?
Zgodnie z danymi Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru, liczba zachorowań na chorobę meningokokową w 2017 roku wzrosła w stosunku do poprzedniego roku o 61 przypadków. W roku 2016 zgłoszono 167 przypadków zachorowań, a w 2017 roku - 228. W wyniku zakażenia bakterią Neisseria meningitidis na zapalenie opon mózgowych zachorowały w roku ubiegłym 122 osoby, a na posocznicę (sepsę) 158 osób.
Meningokoki – sprawcy choroby
Meningokoki to bakterie z gatunku Neisseria meningitidis. Nazywane są także dwoinkami zapalenia opon mózgowych. Powodują wystąpienie niezwykle groźnych dla zdrowia chorób, które noszą miano inwazyjnej choroby meningokokowej. Zalicza się do niej: zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych oraz posocznicę (sepsę). Są to choroby stosunkowo rzadkie ale mogące w zaledwie kilka godzin doprowadzić do śmierci. Szansą na przeżycie jest odpowiednio wczesne rozpoznanie choroby i szybkie wdrożenie leczenia. Nie daje ono jednak gwarancji całkowitego wyleczenie. U niektórych osób może dojść do trwałego okaleczenia, a powrót do pełnego zdrowia może być procesem długotrwałym.
Grupy największego ryzyka zakażenia meningokokami
Kto jest najbardziej narażony na zakażenie meningokokami:
- dzieci do 4 roku życia, ponieważ ich system odpornościowy nie jest jeszcze w pełni dojrzały,
- młodzi dorośli, między 15. a 24. rokiem życia,
- osoby starsze, ze względu na osłabiony układ odpornościowy.
Drogi zarażenia meningokokami
Rezerwuarem meningokoków jest wyłącznie człowiek. Meningokoki występują u około 20% zdrowych ludzi w jamie nosowo – gardłowej. Ich nosicielami mogą być ludzie w każdym wieku. Główną drogą ich przenoszenia jest droga kropelkowa: kichanie, kaszel. Prócz tego, źródłem zarażenia może być kontakt bezpośredni, np. intymny, głęboki pocałunek.
Objawy choroby meningokokowej
Okres wylęgania choroby meningokowej wynosi od 2 do 10 dni. Wczesne objawy występują w ciągu pierwszych 4-6. godzin od zarażenia. Należą do nich zły stan ogólny, letarg, gorączka, nudności, wymioty, odmowa przyjmowania pokarmów, rozdrażnienie, objawy infekcji górnych dróg oddechowych, ból brzucha oraz biegunka.
W przypadku dzieci najczęstsze objawy to: gorączka, ból głowy, wymioty, senność, sztywność karku i plamista wysypka krwotoczna. U dzieci poniżej drugiego roku życia może pojawić się: rozdrażnienie, nieutulony płacz, postękiwanie, niechęć do jedzenia, zaburzenia napięcia mięśniowego, uwypuklone ciemiączko, sinica oraz nieprawidłowe ułożenie ciała.
Zachorowanie na sepsę objawiać się będzie: bólem kończyn dolnych, bladą, marmurkowa bądź sina skórą oraz zimnymi dłoniami i stopami. A ponadto współwystępować może: przyspieszenie akcji serca, duszność, wzmożone pragnienie, skąpomocz, wysypka, ból brzucha, zaburzenia świadomości i szybkie pogarszanie się stanu ogólnego.
Do objawów zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych należą natomiast: silny ból głowy, sztywność karku, nadwrażliwość na światło, zaburzenia świadomości, drgawki, objawy neurologiczne oraz oponowe.
Leczenie zakażenia meningokokami
Osoby, które zachorowały na zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych lub posocznicę powinny zostać w trybie pilnym przewiezione do szpitala i być natychmiast poddane leczeniu antybiotykami. Profilaktycznie antybiotyk powinny otrzymać również osoby, które miały bardzo bliski kontakt z osobą chorą na inwazyjną chorobę meningokokową. Przez bliski kontakt należy rozumieć wspólne mieszkanie lub spanie w tym samym pomieszczeniu.
Profilaktyka zakażenia menigokokami obejmuje szczepienie oraz przestrzeganie higieny osobistej, a także nieużywanie wspólnych szklanek i sztućców, nie picie z tej samej butelki, nie jedzenie tej samej kanapki, nie palenie tego samego papierosa.
Szczepienia przeciw meningokokom
W Polsce najczęściej występują meningokoki typu B i C. Te ostatnie są odpowiedzialne za wywoływanie ognisk epidemicznych. Szczepienie przeciw meningokokom w Polsce jest szczepieniem zalecanym, szczególnie u:
- niemowląt powyżej 2 miesiąca życia,
- dzieci i osób dorosłych narażonych na ryzyko inwazyjnej choroby meningokokowej,
- dzieci i osób dorosłych z wrodzonymi niedoborami odporności, zakażonych wirusem HIV, z nowotworem złośliwym, chorobą reumatyczną, przewlekłą chorobą nerek i wątroby,
- niemowląt od 2 miesiąca życia z grup ryzyka zaburzeń odporności narażonych na zachorowanie nastolatków oraz osób powyżej 65 roku życia.
Stosuje się szczepionki skoniugowane monowalentne oraz wielowalentne, a także szczepionki białkowe przeciw serogrupie B. W zależności od zagrożenia epidemiologicznego na danym obszarze lekarz może zalecić jedną ze szczepionek dostępnych w placówkach enel – med:
- Bexsero - monowalentna szczepionka przeciw Neisseria meningitidis B,
- Menveo - czterowalentna, przeciwko meningokokom typu A, C, W 135 i Y,
- NeisVac - C – przeciwko meningokokom typu C,
- Nimenrix - przeciwko meningokokom typu A, C i Y,
- Trumenba - monowalentna szczepionka przeciw Neisseria meningitidis B.
Działania niepożądane po podaniu szczepionek nie wiążą się z istotnymi efektami ubocznymi i występują rzadko. Mogą to być: odczyny miejscowe w postaci zaczerwienienia, obrzęku i bólu w miejscu wstrzyknięcia oraz łagodne reakcje ogólne, czyli rozdrażnienie, senność, gorączka, ból głowy czy brak łaknienia. Pojawiają się w ciągu pierwszych kilku dni po szczepieniu i samoistnie ustępują.
Czytaj dalej
Usługi dla Ciebie
Artykuły powiązane
Toksoplazmoza w ciąży
Toksoplazmoza w ciąży jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia rozwijającego się dziecka. Sprawdź jak można się zarazić, jak uchronić się przed toksoplazmozą i jak ją leczyć.
Badania genetyczne dla dzieci
Pomóż swojemu dziecku rozwijać się prawidłowo i zyskaj wiedzę, jak można mu pomóc. Poznaj badania genetyczne dla dzieci. To nowoczesna technologia w medycynie.
Szczepienia dzieci - jakie szczepienia są obowiązkowe, dodatkowe, na co i kiedy zaszczepić dziecko
Dowiedz się na co zaszczepić dziecko oraz kiedy to zrobić. Gdzie szukać wiarygodnych informacji o szczepieniach? Jakie szczepienia dla dzieci są obowiązkowe? Sprawdź dlaczego zalecane są także szczepienia dodatkowe.
Dieta w cukrzycy
Dieta, zwłaszcza w cukrzycy typu 2, jest jednym z podstawowych elementów terapii. Jej celem jest utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Mimo licznych ograniczeń służących zdrowiu może być bardzo smaczna.
Październik - miesiąc walki z rakiem piersi
Regularne badania piersi mogą uratować życie - to przekaz, który w październiku brzmi szczególnie głośno. Badaj się i zadbaj o świadomość potrzeby badań piersi wśród rodziny i przyjaciół.