Imbir - właściwości i zastosowanie prozdrowotne

Imbir jest przyprawą stosowaną na całym świecie. Jego zaletą jest nie tylko nadawanie aromatu wielu potrawom czy napojom. Charakteryzuje się wielokierunkowym działaniem prozdrowotnym, w tym poprawia odporność. Dowiedz się w jaki sposób imbir wpływa na funkcjonowanie organizmu. Kto szczególnie skorzysta na właściwościach imbiru, a kto nie powinien go spożywać? Sprawdź, co warto wiedzieć o imbirze.

Imbir – właściwości

Imbir w swoim składzie zawiera skrobię, białka, tłuszcze, kwasy organiczne, olejki lotne oraz oleożywice, a także składniki mineralne (fosfor, magnez, potas), a przede wszystkim jest cennym źródłem substancji bioaktywnych, dzięki którym to charakteryzuje się właściwościami: przeciwutleniającymi i przeciwzapalnymi oraz stymuluje odporność organizmu. Wykazuje także działanie hipoglikemizujące (obniża stężenie glukozy we krwi). Efekt ten uzyskiwany jest poprzez: zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę oraz zmniejszenie wchłaniania glukozy z jelit. Uważa się bowiem, że składniki znajdujące się w imbirze działają hamująco na aktywność enzymów trawiennych, a przede wszystkim na amylazę trzustkową. Badania wykazały, że imbir charakteryzuje się właściwościami neuroprotekcyjnymi, a jego stosowanie może w znaczny sposób poprawiać funkcje poznawcze (w tym pamięć) w przebiegu chorób neurologicznych, jak również w zdrowym mózgu. Imbir wpływa na poprawę profilu lipidowego: zmniejsza stężenie cholesterolu całkowitego, frakcji LDL i trójglicerydów oraz podnosi poziom frakcji HDL cholesterolu. Wskazuje się, ze imbir działa przeciwwirusowo, przeciwbakteryjnie i hamuje rozwój m.in. bakterii Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Listeria monocytogenes, Kliebsiella pneumoniae, Pesudomonas aeruginosa. Ponadto imbir zmniejsza agregację płytek krwi, co zmniejsza ryzyko rozwoju wielu chorób układu krążenia. Jest skuteczny w łagodzeniu porannych mdłości u kobiet w ciąży, jak również nudności związanych z chorobą lokomocyjną, bólu miesiączkowego (jak wykazały badania jest równie skuteczny jak ibuprofen), a także w leczeniu zwyrodnieniowej choroby stawów i reumatoidalnego zapalenia stawów (zmniejsza ból i obrzęk). Niektóre badania dowodzą, że imbir może działać kojąco na bóle migrenowe. To jeszcze nie wszystkie atuty imbiru. Wykazano, że imbir hamuje rozwój komórek nowotworowych albo powoduje ich śmierć w odniesieniu do raka prostaty. Autorzy badania sugerują profilaktyczne stosowanie 600 mg ekstraktu imbiru na dzień w celu zmniejszenia ryzyka rozwoju nowotworu. Dodatkowo imbir wpływa na poprawę pracy wątroby, wzmaga wydzielanie śliny, soku żołądkowego oraz żółci, poprawia perystaltykę jelit. 

Imbir – zastosowanie

Zaleca się, aby stosować świeży imbir, charakteryzuje się on znacznie większą skutecznością w profilaktyce oraz leczeniu chorób i innych dolegliwości w stosunku do imbiru suszonego. Ze względu na swoje działanie prozdrowotne imbir wykorzystywany jest do produkcji suplementów diety. Ma też szerokie zastosowanie kulinarne, może stanowić dodatek do napojów (piwo, herbata, smoothie, koktajle) oraz produktów spożywczych (curry, zupy, dżemy, pieczywo, wyroby cukiernicze, cukierki), doskonale komponuje się z wieloma potrawami (zupy, sosy, dania główne, a nawet desery: w towarzystwie jabłek czy też musu czekoladowego). Doskonale sprawdza się też imbir marynowany. Domowy syrop z imbiru z dodatkiem miodu, cytryny czy też cebuli będzie doskonałym wsparciem dla odporności, zwłaszcza w okresie jesienno – zimowym. Według wyników badań (Ding i współpr.) kobiety w ciąży chcąc złagodzić nudności powinny spożywać: 1 łyżeczkę świeżo startego imbiru lub 2 ml płynnego ekstraktu imbirowego, 2 łyżeczki syropu imbirowego, 4 szklanki herbaty imbirowej  albo też 4 szklanki herbaty ze świeżego imbiru (pół łyżeczki świeżo startego imbiru parzonego w gorącej wodzie przez 5 do 10 minut). 

Imbir – przeciwwskazania

Imbir przeciwwskazany jest osobom chorym na cukrzycę oraz z nadciśnieniem tętniczym, ponieważ może on wchodzić w interakcję z lekami przeciwzakrzepowymi oraz przeciwcukrzycowymi, nasilając działanie hipoglikemizujące, czyli obniżające stężenie cukru we krwi. Imbiru, ze względu na jego żółciopędne właściwości, powinny unikać także osoby z czynną chorobą kamieni żółciowych. Nie należy go również łączyć jednocześnie z innymi roślinami czy produktami roślinnymi, które swoim działaniem mogą zakłócać krzepnięcie krwi, należą do nich: czosnek, żeń-szeń oraz miłorząb japoński. Ostrożność w stosowaniu imbiru powinny zachować osoby przyjmujące leki przeciw arytmii serca bądź środki działające na ośrodkowy układ nerwowy. Ponadto imbir może zwiększać wchłanianie innych leków, które podawane są doustnie, może też antagonizować działanie inhibitorów pompy protonowej i H2-blokerów zwiększając tym samym produkcję kwasu żołądkowego. Nie wskazane jest równoczesne stosowanie imbiru z dimenhydrynatem. Imbiru unikać powinny osoby z chorobami przewodu pokarmowego takimi, jak: wrzody żołądka i dwunastnicy. Przeciwwskazany jest również osobom oczekującym na zabiegi czy operacje. Autorzy jednego z badań wskazują, że stosowanie sproszkowanego imbiru w ilości 6 g na dzień może skutkować powstawaniem wrzodów żołądka. 

Źródła:

1. Gibowski P. et al. Właściwości prozdrowotne imbiru. Bromat. Chem. Toksykol. 2017; 2: 115 – 121. 
2. Kulczyński B., Gramza – Michałowska A. Znaczenie żywieniowe imbiru. Bromat. Chem. Toksykol. 2016; 1: 57 – 63.
3. Ding M., Leach M., Bradley H. The effectiveness nad safety of ginger for pregnacy – induced nausea and vomiting: a systematic review. Obstet. Gynecol. 2013; 26: e26 – e30. 
4. Grys A., Łowicki Z., Parus A. Właściwości lecznicze imbiru. Postępy fitoterapii 20110; 1: 42-45. 
5. Łażewska D., Miętkiewska K., Studzińska – Sroka E. Imbir lekarski – roślina o właściwościach neuroochronnych. Post. Fitoter. 2019, 20(4): 268 – 276.