Tłuszczak - co to jest, przyczyny, leczenie

Zdrowie

Tłuszczak jest niezłośliwym nowotworem tkanki łącznej. Może występować na plecach, głowie, szyi, na twarzy, pod pachą, na nogach, na tułowiu, właściwie w każdym miejscu naszego ciała. Są to najczęściej występujące nowotwory łagodne tkanek miękkich u osób dorosłych.

lek. Jacek Albiński
Specjalista chirurgii onkologicznej

Co to jest tłuszczak?

Tłuszczak to łagodny guz formujący się z tkanki tłuszczowej. Zazwyczaj mamy do czynienia z tłuszczakami pod skórą, choć mogą również występować w narządach wewnętrznych, na przykład w przewodzie pokarmowym. Przeważnie mają kształt owalny lub podłużny i mogą być różnej wielkości – od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Tłuszczaki są częste – występują u około 1% populacji. Tłuszczaki pojawiają się równie często u mężczyzn jak i u kobiet. Najczęściej występują między 40. a 60. rokiem życia, jednak mogą się zdarzyć w każdym wieku, nawet u dzieci. Są to przypadki rzadkie, jednak mogą u nich wystąpić jako składowa rzadkiego, dziedzicznego zespołu Bannayana-Rileya-Ruvalcaby. Jeśli tłuszczak powstanie pod skórą, stosunkowo łatwo jest go rozpoznać. Jest niebolesnym, miękkim zgrubieniem, które daje się nieco przesuwać. Przeważnie występuje pojedynczo, ale zdarzają się też skupiska tłuszczaków.

Przyczyny powstawania tłuszczaka

Do tej pory wysunięto dwie hipotezy dotyczące powstawania tłuszczaków. Pierwsza wskazuje na wyraźne predyspozycje genetyczne, druga na udział układu immunologicznego w procesie rozrostu adipocytów, czyli komórek tłuszczowych. Tłuszczaki częściej formują się u osób z nadwagą. Badania naukowców potwierdziły, że u myszy za powstawanie tłuszczaków odpowiedzialny jest gen związany z otyłością. Tłuszczakom sprzyja choroba Cowdena, charakteryzująca się licznymi guzkami nienowotworowymi, ale także skłonnością do zachorowania na raka jajnika, piersi i tarczycy. Obecnie nie dowiedziono jednak, by istniała jedna przyczyna powstawania tłuszczaków.

Leczenie tłuszczaka

Z tłuszczakiem najlepiej na początek udać się do lekarza rodzinnego. Jeśli zmiana jest mała, zalecane jest pozostawienie tłuszczaka w spokoju. Jeśli zmiana jest większa i kłopotliwa, można ją usunąć. W większości przypadków leczenie tłuszczaków nie jest konieczne. Chirurgiczne wycięcie tłuszczaka stosuje się, gdy powoduje on ból, uciska inne struktury, powoduje ograniczenie ruchów lub, gdy jest dużych rozmiarów. Wycięcie chirurgiczne tłuszczaka to podstawowa metoda leczenia. Zabieg jest zazwyczaj nieskomplikowany i krótki. Zwykle trwa nie więcej niż pół godziny. Tłuszczaki bardzo rzadko rozrastają się i wnikają pomiędzy mięśnie czy dochodzą do okostnej.

Metody usuwania tłuszczaka

Najczęstszą metodą usuwania tłuszczaków jest zabieg chirurgiczny wykonywany najczęściej w narkozie. Polega na nacięciu skóry i wydobyciu guza. Ranę zszywa się, a szwy zdejmowane są po tygodniu. Wyłuszczonego tłuszczaka oddaje się do badania histopatologicznego. Alternatywną metodą leczenia do chirurgicznego wycięcia, zwłaszcza w przypadku mnogich tłuszczaków, jest liposukcja, czyli odessanie tłuszczaka. Pozwala to uniknąć pozostawienia wielu blizn. By móc zastosować tę metodę, tłuszczak powinien być stosunkowo miękki i mieć małą komponentę tkanki włóknistej. W przypadku dużych tłuszczaków zastosowanie liposukcji nie pozwala na usunięcie zmiany w całości, co może prowadzić do nawrotów. Obecnie badane są nowe metody usuwania tłuszczaków, które nie pozostawiałyby blizn, a w przyszłości mogły by stać się metodami z wyboru. Metody te polegają na wstrzykiwaniu do guza substancji, które pobudzają lipolizę, czyli niszczenie tkanki tłuszczowej. Substancje te to na przykład steroidy czy fosfatydylocholina.

Żródła

1. Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała, Patologia znaczy słowo o chorobie, tom I, patologia ogólna, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2005, 49-51

2. Andrzej Szczeklik, Choroby wewnętrzne, tom II, Medycyna Praktyczna, Kraków 2006, 78-83 Walter H. C. Burgdorf, Dermatologia, tom 2, Lublin 2017, wyd.3, 21-26

3. Richard Weller i in., Dermatologia kliniczna, Lublin 2011, wyd.1, 12-45

4. https://podyplomie.pl/medycyna/27294,genetycznie-uwarunkowana-choroba-skory-i-ukladu-nerwowego https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/010/839/original/Strony_od_MpD_2011_11-12.pdf?1468580686

Artykuły powiązane

Zdrowie

Goździki – zdrowie w sezonie jesienno-zimowym

Goździki działają antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie, wspomagają też odporność, dlatego tym bardziej powinny znaleźć miejsce w kuchni w sezonie jesienno – zimowym. Sprawdź działanie goździków i dowiedz się komu goździki będą szczególnie pomocne!

Zdrowie

Ketony w moczu - czy to groźne?

Badanie ogólne moczu tak jak i inne testy laboratoryjne i badania obrazowe, powinny być zawsze interpretowane przez lekarza. Warto jednak dowiedzieć się czym są ketony i z czym może być związana ich obecność w moczu. 

Zdrowie

Sporysz: skuteczny lek czy groźna trucizna?

Sporysz – mała niepozorna przypominające ziarno zboża ciemnobrązowa ‘narośl’ na kłosie żyta powodująca skażenie ziarna substancjami toksycznymi. W przeszłości jego nieświadome spożycie powodowało silne halucynacje i niebezpieczne choroby.

Artykuły polecane dla Ciebie