Co jeść na małopłytkowość?

Małopłytkowość oznacza spadek liczby płytek krwi. Może prowadzić do anemii i trudnych do zatrzymania krwawień. Poza podejmowanym leczeniem, korzystnie na liczbę płytek krwi wpłynie odpowiednia dieta.

Płytki krwi (trombocyty)

Płytki krwi to najmniejsze elementy morfotyczne krwi. Ich funkcja sprowadza się do uczestnictwa w tworzeniu czopu płytkowego w miejscu uszkodzenia naczynia krwionośnego oraz procesach krzepnięcia krwi.

Małopłytkowość co to jest?

Małopłytkowość, inaczej trombocytopenia, to obniżenie liczby płytek krwi poniżej normy. Ich ilość powinna wynosić powyżej 150x109/l. Objawia się krwawieniami, krwiakami oraz wybroczynami skórnymi. Może prowadzić do anemii.

Dieta przy trombocytopenii

Podejmowane leczenie można wesprzeć odpowiednią dietą. Dobrze skomponowane posiłki dostarczą witamin oraz składników mineralnych: kwasu foliowego, witaminy B12, C, D, K oraz żelaza, kwasów omega – 3 i chlorofilu. Niezbędnych do wytwarzania trombocytów, a także sprzyjających ich powstawaniu. Ważny jest również sposób przygotowania potraw, aby zminimalizować straty składników odżywczych. 

Małopłytkowość a Witamina B12

Źródłami witaminy B12 są jedynie produkty pochodzenia zwierzęcego. Szczególnie bogate w witaminę B12 są podroby. A ponadto znajduje się ona również w: wołowinie, wieprzowinie, jajach, rybach (pstrąg, łosoś,  tuńczyk, śledź, sandacz), małżach, mleku i jego przetworach. 

Małopłytkowość a kwas foliowy

Kwas foliowy jest witaminą niezbędną dla prawidłowej produkcji komórek krwi. Jego bogatym źródłem są: fasola czarne oczko, fasola biała, orzechy, soczewica, ciecierzyca, sałata rzymska, natka pietruszki, szpinak, brukselka, kalafior, buraki, komosa ryżowa, drożdże, nieaktywne płatki drożdżowe, nasiona słonecznika, kasza gryczana, jaglana, daktyle, awokado, pomarańcze, a także mięso. Aby zwiększyć przyswajalność kwasu foliowego warto go dostarczać wraz z witaminą C, B6 i B12.

Małopłytkowość a żelazo

Najlepszymi źródłami żelaza są produkty pochodzenia zwierzęcego: wołowina, wieprzowina, podroby, jaja ryby oraz ostrygi. Przyswajalność wynosi 20%. Dobrymi roślinnymi źródłami żelaza są: soja, zboża, zioła, owoce, zielone warzywa, kukurydza, groch, czarna fasola, kakao. Jednak przyswajalność jest na poziomie zaledwie 1-5%. Można ją zwiększyć przez dodatek produktów zawierających witaminę C.

Małopłytkowość a witamina C

Witamina C jest składnikiem nie tylko ważnym dla odporności. Pomaga również w prawidłowym funkcjonowaniu płytek krwi. Zwiększa przyswajalność żelaza. Do jej źródeł należą: cytrusy, maliny, truskawki, porzeczki, jabłka, papryka, dzika róża, natka pietruszki, brukselka, kalarepa, kapusta.

Małopłytkowość a witamina D

Witamina D oprócz zapewnienia prawidłowej budowy układu kostnego wpływa również na komórki szpiku kostnego. Według japońskiego badania witamina D odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu krwiotwórczych komórek macierzystych, komórek szpiku kostnego biorących udział w produkcji czerwonych i białych krwinek oraz płytek krwi. Jej źródłami są: tłuste ryby i jaja. Jej ilość dostarczana z dietą nie zaspokaja dziennego zapotrzebowania. W miesiącach letnich uzupełniana jest przez syntezę skórną. W okresie jesienno – zimowym zaleca się jej suplementację.

Małopłytkowość a witamina K

W przypadku osób zagrożonych niedoborem witaminy K warto zadbać o obecność w jadłospisie produktów będących jej źródłem. A mianowicie: jarmużu, szpinaku, natki pietruszki, kapusty, sałaty, mięsa. Odpowiednia ilość witaminy K może przyczynić się do wzrostu liczby płytek krwi.

Małopłytkowość a kwasy omega-3

Produkty bogate w kwasy omega-3 zwiększają odporność organizmu i mogą również korzystnie wpływać na ilość płytek krwi. Dobrymi ich źródłami są: tłuste ryby i olej lniany.

Małopłytkowość a trawa pszeniczna i chlorofil

Badania wskazują, że chlorofil może również wspomagać wytwarzanie płytek krwi. Jest on antyoksydantem. Bardzo często jako polecany produkt będący jego źródłem pojawia się trawa pszeniczna. Jednak w diecie uwzględnić można również inne produkty dostarczające duże ilości chlorofilu. A mianowicie: szpinak, jarmuż, sałatę, kapustę, natkę pietruszki czy koperek. Lepszy efekt da picie świeżo wyciśniętego soku lub smoothie niż zjedzenie surowych bądź ugotowanych warzyw.  

Granat, papaja i trawa pszeniczna

Produktami, które korzystnie wpływają na liczbę płytek krwi są granat i papaja. Warto w jadłospisie ująć również sok z marchwi oraz buraków. Zwiększa on produkcje komórek krwi.

Produkty obniżające liczbę płytek krwi

Niektóre produkty spożywcze i składniki żywności mogą obniżać liczbę płytek krwi. W małopłytkowości warto wyeliminować z diety: alkohol, aspartam, sok żurawinowy, tahini ( pasta z prażonego sezamu), chininę ( składnik toników,  gorzkiej cytryny i gorzkich melonów).

Jak zmniejszyć starty witamin?

Dzięki odpowiedniemu sposobowi przygotowania potraw można zmniejszyć starty niezbędnych składników. W ten sposób zwiększając ilość dostarczanych witamin i składników mineralnych. Kwas foliowy ulega niszczeniu wskutek działania wysokiej temperatury. Podobnie jak witamina B12 czy witamina C. Duża ich część wypłukiwana jest też z wodą. Jako obróbkę termiczną zaleca się gotowanie na parze. Zgodnie z wynikiem badań straty kwasu foliowego w wyniku gotowania  szpinaku oraz brokułów na parze są niewielkie w porównaniu z surowymi warzywami. Nie zaobserwowano strat kwasu foliowego w czasie grillowania wołowiny. Warzywa i owoce zaleca się spożywać w jak największej ilości  w postaci surowej lub w postaci soków. A ich gotowanie zaczynać od wrzącej wody.

Małopłytkowość - pomysł na posiłki

Przykładowo dobrym sposobem na dostarczenie sporej dawki kwasu foliowego będzie smoothie ze szpinaku, natki pietruszki i pomarańczy. Czy też sok z buraka i jabłka, który będzie również źródłem żelaza. Do kanapek można przygotować pastę lub pasztet z ciecierzycy i soczewicy w połączeniu z mięsem, które dostarczy witaminy B12 i żelaza oraz papryką – źródłem witaminy C. Dodać można do niej oleju lnianego zawierającego kwasy omega – 3. Idealnym daniem obiadowym będzie chuda wołowina z komosą ryżową, sałatką z buraczków, czerwonej papryki i natki pietruszki skropionej olejem lnianym.