Sałatka z botwiny, czyli przepis na zdrowie

Dieta i odżywianie

Botwina, czyli młode liście, łodygi i korzenie buraka ćwikłowego, jest wartościowym warzywem, które zawiera wiele witamin i potrzebnych składników. Warto przyrządzać z niej różnorodne dania i wzbogacać nimi nasze codzienne menu. Podpowiadamy jak najlepiej to zrobić.

autor:
Redakcja enelzdrowie

Co to jest botwina i jaką ma wartość odżywczą?

Botwina lub botwinka to nazwa używana na określenie młodych liści, łodyg i korzenia buraka ćwikłowego. Nazwa ta jest powszechnie używana także do określenia zupy ugotowanej na bazie tego warzywa.

Botwina może stanowić zdrowe uzupełnienie jadłospisu. Jest niskokaloryczna, 100 g tego warzywa dostarcza tylko 26 kcal, zawiera przy tym 2,1 g białka, 0,5 g tłuszczu (w tym kwasy omega – 3) oraz 1,1 g węglowodanów i 4,4 g błonnika pokarmowego. Błonnik pokarmowy pozytywnie wpływa na perystaltykę jelit.

Jest bogata w witaminy  - A, C, K, B2, B6, niacynę, w takie składniki mineralne jak żelazo, mangan, cynk, miedź, magnez, wapń, potas oraz w składniki bioaktywne, których zawiera więcej niż burak. Witamina A zapewnia prawidłowy stan skóry i błony śluzowej, a witamina C zwiększa odporność. 

Botwina jest także cennym źródłem kwasu foliowego, zależnie od odmiany młode liście czerwonego buraka, mogą go zwierać od 60 do 114 μg na 100 g. Kwas foliowy wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, immunologicznego oraz na wytwarzanie czerwonych krwinek. Jest zalecany, gdy diagnozowana jest anemia.

Zawarte w botwinie luteina i zeaksantyna chronią siatkówkę oka przed szkodliwym działaniem wolnych rodników oraz przed szkodliwym wpływem światła.

Botwina, podobnie jak burak ćwikłowy, jest także źródłem betainy, która bierze udział w regulowaniu metabolizmu homocysteiny. Nadmierne stężenie tego składnika sprzyja agregacji (czyli zlepianiu się) płytek krwi i tworzeniu się blaszki miażdżycowej. Spożywanie botwiny pozwala więc na redukcję stężenia cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji LDL, co oznacza, że zmniejsza ryzyko rozwoju choroby niedokrwiennej serca, chorób naczyń obwodowych i udaru mózgu. 

Liście buraka pomagają również obniżyć poziom glukozy i insuliny na czczo. Dzięki betainie botwina ogranicza gromadzenie się tłuszczu w wątrobie, poprawia skład ciała i zwiększa redukcję tkanki tłuszczowej przy podejmowaniu aktywności fizycznej. Obecne w botwinie antyoksydanty chronią przed rozwojem nowotworów płuc i, jamy ustnej. Badania dowiodły też, że botwina wpływa pozytywnie na nastrój i że może być stosowana pomocniczo w leczeniu depresji.

Co zrobić z botwiny?

Botwina daje dużo możliwości wykorzystania w kuchni, wiele jest przepisów na dania z udziałem tego warzywa. Botwina przepisy to temat wielu blogów kulinarnych i dotyczących zdrowego żywienia. Najbardziej znaną potrawą jest zupa nazywana „botwinką”. Botwina może być także składnikiem różnorodnych sałatek oraz wielu innych dań.

Botwina to warzywo wiosenne  i najczęściej wtedy je kupujemy i wykorzystujemy, ale można je przechowywać i cieszyć się przyrządzoną z niego zupą przez cały rok. Jednym ze sposobów jest mrożenie botwiny. W tym celu należy oczyścić i osuszyć liście botwiny i zapakowane w woreczki włożyć do zamrażalnika. Można także przygotować mrożoną jarzynkę, której składnikami, oprócz botwiny, będą świeże gałązki koperku, listki lubczyka i natka pietruszki. Można dodać do  nich także starte buraczki i całość zamrozić. Po odmrożeniu mamy gotową mieszankę do przygotowania zupy.

Dobrym sposobem przechowania botwiny jest konserwowanie. Po pokrojeniu i włożeniu do słoików zalewa się ją marynatą, zrobioną z wody z dodatkiem octu jabłkowego, cukru, soli pieprzu i goździków. Jeżeli odczekamy tydzień, uzyskamy kiszonkę. Po tym czasie trzeba słoiki zapasteryzować i można je przechowywać przez wiele miesięcy.

Jak ugotować botwinę?

Gotowanie botwiny na zupę nie trwa długo, zwykle taką potrawę można przyrządzić w niecałą godzinę. Oprócz botwiny do najprostszej zupy potrzebujemy warzywa – marchewkę i pietruszkę oraz buraki, które gotujemy razem około 10 minut. Potem dodajemy przygotowany wcześniej bulion oraz umytą i posiekaną botwinę. Gotujemy zupę tak długo, aż składniki będą miękkie. 

Według innej wersji przepisu najpierw pokrojowe w plastry buraczki podsmażamy z ziemniakami i włoszczyzną na tłuszczu, a potem dolewany wodę lub bulion i wszystko razem gotujemy, w połowie gotowania dodajemy pokrojone łodyżki botwiny, a potem – liście. Całość gotujemy jeszcze chwilę.

Inny przepis radzi, aby najpierw ugotować bulion warzywny, a potem dodać do niego ziemniaki, marchew, a po 10 minutach korzenie i łodygi botwiny. Kolejna wersja przepisu zakłada podsmażenie cebuli, marchewki, ziemniaków, cukinii i botwiny a następnie dodanie bulionu.

Zupa z botwiny może być przyprawiona solą, pieprzem i ziołami, dodaje się do niej także śmietankę. Podajemy ją z ugotowanym jajkiem albo z pieczywem na przykład w postaci grzanek. Smaku zupie z botwiny mogą dodać sok lub zakwas z buraków, albo sok z cytryny.

Chłodnik z botwiny to zupa szczególnie chętnie jedzona latem. Po ugotowaniu barszczu dodaje się do niej ugotowaną botwinkę, startą rzodkiewkę,  pokrojony w kostkę ogórek oraz kefir lub śmietankę. Taką zupę podaje się na zimno, dlatego dobrze jest wstawić ją przed spożyciem do lodówki. W wersji wegetariańskiej nie używa się barszczu na mięsnym wywarze i dodaje się więcej warzyw, w tym między innymi szczypiorek 

Dania z botwiny – przepisy

Botwina świetnie smakuje na surowo, dlatego sałatka z botwiny to smaczne i zdrowie danie, stanowiące źródło wielu witamin. 

Sałatki takie mogą składać się z różnych składników. Oprócz botwiny, mogą to być - biały ser (na przykład feta) i rukola, oraz pieczone w piekarniku kawałki buraka. Możemy także przyrządzić sałatkę z botwiny z dodatkiem ogórka, gruszki, roszponki, szpinaku, zielonej sałaty, orzechów włoskich, wyłuskanego owocu granatu i uprażonego białego sezamu.

Dobrym dodatkiem do sałatek są sosy, na przykład miodowo-musztardowy, który możemy samodzielnie zrobić z oliwy, miodu, musztardy oraz soku z cytryny z dodatkiem chili.

Aby przygotować risotto z botwiną i indykiem potrzebujemy botwinkę, cebulę, filet z indyka, ryż, czosnek, bulion, starty ser i i ewentualnie trochę białego wytrawnego wina. Najpierw podsmażamy cebulę, czosnek i pokrojone mięso indyka, następnie dokładamy ryż oraz (opcjonalnie) wino i dodajemy bulion. Całość gotujemy do miękkości ryżu, a w międzyczasie dodajemy starte buraczki oraz łodygi i liście botwiny. Do gotowego dania dodajemy ser – parmezan lub gorgonzola.

Ciekawym daniem jest tarta z botwiny, która można przygotować na kruchym lub francuskim cieście. Buraczki, listki i łodyżki botwiny podsmażamy na oleju, dodajemy czosnek i doprawiamy. Schłodzone ciasto rozkładamy na blasze i wykładamy na nie smażoną botwinkę, dodając ser feta i skrapiając oliwą. Całość pieczemy w rozgrzanym piekarniku przez 15-20 minut.

 

 

Źródła:
Przepisy na dania z botwinki, Winiary.pl
E-ksiazkakucharska.pl
Kwestiasmaku.com

Artykuły powiązane

Dieta i odżywianie

Warzywa kapustne - porcja zdrowia na jesień i zimę

Warzywa kapustne stanowią produkty o wysokiej wartości odżywczej. Są źródłem nie tylko witamin czy składników mineralnych, ale również składników bioaktywnych o korzystnym wpływie na cały organizm. Niska kaloryczność, niski indeks glikemiczny, bogactwo błonnika i witamin, dowiedz się więcej!

Dieta i odżywianie

Co jeść przy zatruciu?

Biegunka, ból, zmęczenie, często odwodnienie. Zatrucia pokarmowe zamieniają życie w koszmar, jak sobie z nimi radzić? Co i jak jeść po zatruciu - mówi dietetyk mgr Natalia Torchała.

Dieta i odżywianie

Czy mak jest zdrowy?

Wigilia to w wielu domach czas na makiełki, kutię, makowce czy strucle. Mak jest mocno zakorzeniony w polskiej tradycji kulinarnej, szczególnie w czasie Świąt. Czy to zdrowy smakołyk?

Artykuły polecane dla Ciebie