Tomografia komputerowa a rezonans magnetyczny

Tomografia komputerowa to badanie radiologiczne umożliwiające diagnostykę niemalże wszystkich schorzeń. W rezonansie magnetycznym wykorzystuje się oddziaływanie fal radiowych na organizm umieszczony w polu magnetycznym. Sprawdź pozostałe różnice i wskazania do zastosowania obydwu metod. 

Tomografia komputerowa

Tomografia komputerowa jest jednym z badań diagnostycznych, w którym wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie. Oznaczane jest skrótami TK lub CT.

Jak wygląda badanie tomografem komputerowym?

Tomograf komputerowy składa się ze stołu, ganty (obręczy), w której znajduje się lampa rentgenowska oraz z konsoli do programowania badania. Pacjent umieszczany jest na stole. Wokół niego obraca się obręcz, która wykonuje zdjęcia badanej części ciała pod różnym kątem. Tomograf komputerowy podczas skanowania wysyła promieniowanie rentgenowskie. Po przejściu przez ciało pacjenta jest zbierane przez detektor i daje obraz będący odwzorowaniem poszczególnych warstw ciała.

Przystępując do badania, należy być na czczo. Pokarmów nie można przyjmować na 4 – 6 godzin przed wykonywaną tomografią.

Wskazania do stosowania tomografii komputerowej

Badanie za pomocą tomografu pozwala na otrzymanie przekrojów ciała we wszystkich płaszczyznach anatomicznych. Służy zarówno diagnostyce, jak i monitorowaniu zmian patologicznych. Badanie tomografem komputerowym może służyć w diagnostyce:

• chorób nowotworowych i guzów
• stanów zapalnych
• wad rozwojowych
• stanu po urazie
• podejrzenia obecności ciała obcego
• podejrzenia krwotoku
• chorób przewlekłych
• chorób wzroku
• powiększonych węzłów chłonnych
• wad kręgosłupa
• kamicy nerek i dróg moczowych
• kamicy pęcherzyka żółciowego
• dolegliwości bólowych brzucha
• wad układu kostnego
• chorób zwyrodnieniowych stawów
• przewlekłych chorób kości
• choroby wieńcowej
• miażdżycy tętnic
• chorób jelita grubego: guzy, nowotwory, zwężenia, ostra faza wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, choroby Leśniowskiego – Crohna

Może obejmować: układ nerwowy, twarzoczaszkę, szyję, zatoki przynosowe, klatkę piersiową i śródpiersie, kręgosłup, jamę brzuszną i miednicę, kończyny, serce, naczynia krwionośne, jelito grube, szczękę i żuchwę (w implantologii, endodoncji, ortodoncji, chirurgii szczękowej).

Przeciwwskazania do tomografii komputerowej

Tomografia komputerowa przeciwwskazana jest u osób, u których występuje uczulenie na czynnik jonizujący wykorzystywany w badaniu. Nie jest zalecana również u kobiet w ciąży.

Kontrast w tomografii komputerowej

Kontrast Podanie kontrastu przeciwwskazane jest u: dzieci do 2 roku życia, osób po 60 roku życia, pacjentów z powikłaniami po poprzednim podaniu środka kontrastowego, z ostrą i przewlekłą niewydolnością krążenia i układu oddechowego, niewydolnością nerek i wątroby, jaskrą, astmą, alergią, cukrzycą typu 1 oraz ciężkim nadciśnieniem tętniczym.

Reakcje niepożądane po podaniu kontrastu

Na podwyższone ryzyko wystąpienia reakcji niepożądanych po dożylnej aplikacji kontrastu narażone są osoby: z alergią na leki, pokarmy oraz pyłki, z astmą, przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, alergią na jodowe środki kontrastowe, z zaburzeniami czynności serca, układu krążenia, nerek, cukrzycą, z chorobami neurologicznymi, zaburzeniami krążenia mózgowego, po udarze, z nadczynnością tarczycy, wolem, z rakiem szpiku kostnego, z chorobami autoagresji, nadciśnieniem tętniczym wywołanym guzem chromochłonnym nadnerczy oraz kobiety karmiące piersią.

Rezonans magnetyczny, oznaczany skrótem MR, jest badaniem diagnostycznym umożliwiającym uzyskanie bardzo szczegółowego obrazu wszystkich struktur organizmu człowieka: kości, mózgu, serca, tkanek miękkich i kanału szkieletowego. Nie naraża cię na działanie promieniowania rentgenowskiego. Badanie jest bezbolesne i nieszkodliwe dla twojego organizmu.

Jak wygląda badanie rezonansem magnetycznym?

W badaniu tym na organizm człowieka umieszczony w silnym polu magnetycznym oddziałują fale radiowe. W efekcie tkanki ciała wytwarzają sygnał, który najpierw zbierany jest przez detektory, a następnie przekształcany komputerowo w obraz tkanek i narządów.

Do wykonania badania pacjent kładziony jest na ruchomej leżance, która następnie umieszczana jest w aparacie do wykonania rezonansu magnetycznego. Ma on postać tunelu otwartego na obu końcach. W trakcie badania skaner wydaje różnego rodzaju dźwięki. Mogą one tworzyć dyskomfort dla osoby badanej. Pacjent przez cały czas trwania badania ma kontakt z technikiem lub radiologiem wykonującym badanie.

Do pomieszczenia, w którym wykonywane jest badanie rezonansem magnetycznym, nie można wnosić: zegarków, kluczy, kart magnetycznych, spinek do włosów, kolczyków, telefonów, klipsów oraz innych metalowych przedmiotów. Ich obecność może narazić pacjenta lub obsługę na niebezpieczeństwo, a także spowodować uszkodzenie aparatu i wniesionych przedmiotów.

Kontrast w rezonansie magnetycznym

Niektóre badania wykonywane rezonansem magnetycznym wymagają podania dożylnie środków kontrastowych. Ich skład oparty jest na gadolinie. Jest to pierwiastek ziem rzadkich. Środki te są bardziej bezpieczne i mniej toksyczne od kontrastu podawanego w tomografii komputerowej. Mogą być stosowane u dzieci, osób w wieku podeszłym i obciążonych chorobami. 

Wskazania do rezonansu magnetycznego

Badanie rezonansem magnetycznym może służyć w diagnostyce chorób:

• kręgosłupa: bóle w odcinku szyjnym, piersiowym lub lędźwiowo – krzyżowym, wykrycie oraz ocena przepuklin krążków międzykręgowych, ocena mięśni przykręgosłupowych, rozpoznanie zmian nowotworowych, stanów zapalanych, wad wrodzonych i zwyrodnieniowych
• głowy: bóle, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, obrazowanie mózgowia, rozpoznanie zmian nowotworowych, zapalnych i udarów mózgu
• kończyn i stawów: ocena stawów kolanowych, ramiennych, łokciowych, biodrowych, stopy i ręki, ocena chrząstek stawowych i części kostnych, zmian zapalnych, zwyrodnieniowych i nowotworowych
• jamy brzusznej: ocena wątroby, śledziony, nerek, nadnerczy, trzustki, dróg żółciowych, naczyń krwionośnych
• miednicy małej: macicy, szyjki macicy, jajników, gruczołu krokowego, odbytnicy
• serca: ocena morfologii mięśnia sercowego, wad wrodzonych i nabytych, diagnostyka procesów zapalnych, zmian miażdżycowych i niedokrwiennych, kardiomiopatii

Przeciwwskazania do zastosowania rezonansu magnetycznego

Rezonans magnetyczny nie może zostać wykonany u osób, które mają wszczepione urządzenie elektryczne lub elektroniczne: rozrusznik serca, pompę insulinową, aparat słuchowy, neurostymulator, klipsy metalowe wewnątrzczaszkowe, ciało metaliczne w oku. Badanie przeciwwskazane jest również w I trymestrze ciąży. Badanie z kontrastem nie jest wskazane u osób z niewydolnością nerek.